شما صفحه ای از سایت قدیمی ایران اینترنشنال را مشاهده می کنید که دیگر به روز نمی شود. برای مشاهده سایت جدید به iranintl.com مراجعه کنید.
روزنامه‌خوانی ۱۵ دی‌ماه

همه گزینه‌ها روی میز است

امروز هم فعالان سیاسی و تحلیلگران مسائل بین‌الملل در روزنامه‌های اصلاح‌طلب نظام را به دوراندیشی و پرهیز از رفتار احساسی ترغیب و تشویق کردند. کیهان خواست که انتقام از آمریکا قاطع، سریع و پشیمان‌کننده باشد و در عین حال نوشت که این نه یک خواسته احساسی، بلکه تدبیری منطقی و با هدف بازدارندگی برای جلوگیری از جنگ و ناامنی است. 

جهان صنعت، روزنامه نزدیک به دولت، در گزارشی به گزینه‌های ایران برای انتقام پرداخته است و چهار سناریوی حمله نظامی، تلاش برای اخراج آمریکا از منطقه، پاسخ نظامی در سطح منطقه و انتقام نیابتی را به‌عنوان گزینه‌های ایران برشمرده است و در نهایت، احتمال پیشبرد انتقام چندوجهی و ترکیبی از همه گزینه‌ها را محتمل‌تر دانسته است. روزنامه اصول‌گرای فرهیختگان هم محتمل‌ترین گزینه را پیگیری هم‌زمان هر چهار سناریو می‌داند.

اما بعد از آن‌که خبر آمد بغداد دستور محدودیت عملیات‌های آمریکا در بغداد را صادر کرد، روزنامه جهان صنعت با تیتر «افسار بر اغیار» به استقبال این خبر رفته و احتمال لغو توافق امنیتی آمریکا و عراق را مطرح کرده است که از نگاه این روزنامه، می‌تواند کوبنده‌ترین پاسخ به ترور قاسم سلیمانی باشد.  

با این‌که جهان صنعت امیدوار است یکی از وجوه پاسخ انتقامی ایران تمرکز بر همکاری با نیروهای سیاسی در عراق و خروج نیروهای آمریکایی از این کشور باشد، منصور حقیقت‌پور، عضو جبهه پایداری و تحلیلگر نظامی، به جهان صنعت گفته این هزینه‌ای است که آمریکایی‌ها باید پرداخت کنند اما انتقام ما به شکل دیگری است، انتقام ما سخت‌تر از خروج آمریکا از عراق است.

حسن دانایی فرد، سفیر سابق ایران در عراق، هم گفته است خروج نظامیان آمریکایی از عراق می‌تواند نخستین فاز انتقام‌گیری باشد، اما آمریکا باید تنبیه شود و این کافی نیست.

علی بیگدلی، استاد روابط بین‌الملل دانشگاه تهران، اما اصلا با چنین تحلیلی از شرایط موافق نیست. بیگدلی موضوع خروج آمریکایی‌ها از عراق را تنها ناشی از هیجان‌های بعد از ترور اخیر می‌داند و از نگاه او، دولت عراق تمایلی به اخراج آمریکا از عراق ندارد.

بیگدلی وضعیت حضور ایران در عراق را کاملا متفاوت از سال ۲۰۱۳ و سقوط صدام ارزیابی و تاکید کرده ایران ناچار است تغییراتی در راهبرد منطقه‌ای خود بدهد، به‌خصوص که ترور قاسم سلیمانی می‌تواند ایران را به سمت و سویی بکشد که دیگر آزادی عمل گذشته را در منطقه نداشته باشد.

اما دیروز، جمعی از چهره‌های شاخص اصلاح‌طلب در بیانیه‌ای ضد‌جنگ، دولت و نظام را به خویشتن‌داری و رفتار هوشمندانه دعوت کردند. اما روزنامه اصول‌گرای فرهیختگان سیاستمدارانی را که به نظام توصیه می‌کنند خویشتن‌دار باشد «انفعا‌ل‌طلبان» نامیده است.

فرهیختگان افراد امضاکننده بیانیه اصلاح‌طلبان را که به دولت هشدار دادند «برای انتقام، به دام جنگ‌سالاران آمریکایی و اسرائیلی نیفتند و برای حفظ امنیت عمومی و ملی، هوشیارانه عمل کنند» حامیان «تنش‌زدایی به هر قیمت» و «کاسبان ترس» خوانده و مدعی شده است انفعال در پاسخ قاطع راه را برای تعرض‌های بیشتر باز می‌گذارد. از نگاه روزنامه فرهیختگان، فقط پاسخ قاطع ایران می‌تواند خطر جنگ را رفع ‌کند.

از نگاه روزنامه مشاور خامنه‌ای، دل خوش کردن به پیگیری‌های حقوقی و صلح‌جویانه برای انتقام از آمریکا یعنی کوتاه آمدن از انتقام سخت که معنایی جز عقب‌نشینی ایران ندارد.

برویم سراغ روزنامه‌خوانی امروز.

عراق توانایی اخراج آمریکایی‌ها را ندارد

قاسم محبعلی، کارشناس مسائل سیاسی، در پاسخ به این سوال که آیا دولت عراق می‌تواند با تصویب قوانینی، زمینه اخراج آمریکایی‌ها را فراهم کند، گفته است از نظر حقوقی، بله اما در واقعیت سیاسی، خیر.

محبعلی با اشاره به این‌که عراق کنونی محصول مداخله نظامی آمریکاست، بعید می‌داند که دولت عراق خودش به‌طور مستقل بتواند در مورد سیاست خارجی کشورش تصمیم‌گیری کند، همان‌طور که در دو دهه گذشته نتوانسته است.

محبعلی در ادامه افزوده است آمریکایی‌ها با درخواست دولت عراق نیامدند که با تصمیم آن‌ها بروند. حتی شکایت عراقی‌ها به سازمان ملل و شورای امنیت هم به جایی نخواهد رسید چون آمریکایی‌ها حق وتو دارند.

این کارشناس مسائل بین‌الملل و دیپلمات سابق درباره تاثیر ترور سلیمانی بر مساله برجام و اف.ای.تی.اف هم گفته است به نفع ما نیست مسائل را به هم ربط دهیم، چرا که با خروج از برجام و تصویب نشدن اف.ای.تی.اف، اروپایی‌ها و شورای امنیت نیز مقابل ایران قرار خواهند گرفت و فقط آمریکا مقابل ما نخواهد بود. آن‌وقت آمریکا به‌دلیل نقض ان.پی.تی، علیه ایران اجماع جهانی می‌سازد.

انتقام سخت، اقدام نظامی یا عملیات روانی؟

روزنامه جوان از تاثیر «انتقام سخت» بر اقتصاد جهانی نوشته است و با اشاره به کاهش ارزش دلار در مقایسه با سایر ارزها و نگرانی‌ها درباره اقدام احتمالی ایران به بستن تنگه هرمز، مدعی شده «انتقام سخت» کابوسی جدی را برای آمریکایی‌ها رقم زده است، کابوسی که، به نوشته جوان، با تدبیر مسئولان، ادامه‌دارتر و پرهزینه‌تر از تصور آمریکایی‌ها باشد.

روزنامه جوان برای اثرگذاری انتقام سخت، پیشنهاد کرده است عملیات روانی طراحی شود، مانند الگویی که آمریکایی‌ها برای جریان تحریم استفاده می‌کنند و هر هفته یک یا دو نفر را برای زنده نگه داشتن آثار تحریم در فهرست سیاه قرار می‌دهند.

در حالی‌که در تیتر یک و گزارش اصلی روزنامه جوان آمده است «ماشه انتقام از کشمیر تا مدیترانه و قطعا نظامی خواهد بود»، یادداشت‌نویس همین روزنامه نوشته است برای تحقق نهایی انتقام سخت، باید به دنبال اثرگذاری حداکثری در اقتصاد غربی‌ها بود.

رضا زندی، روزنامه‌نگار حوزه نفت در اعتماد، با اشاره به نوسان‌های قیمت نفت، نوشته است اگر سوال اين باشد كه قيمت نفت، تحت تاثير ترور روز جمعه، ممكن است به كدام سو میل كند، پاسخ روشنی دريافت نخواهد كرد. چرا؟ چون عمق و شدت واكنش ايران را كسی نمی‌داند.

عبور کنید، انتقام واکنش هوشمندانه‌‌ای نیست

علی بیگدلی، کارشناس مسائل بین‌الملل، در سرمقاله روزنامه جهان صنعت، از دولتمردان و نظامیان ایران خواسته است اجازه ندهند مساله انتقام‌جویی به‌صورت خواسته عمومی در‌آید و به انتظاری سراسری تبدیل شود، چرا که به باور او، اقدام متقابل برای دولتمردان ایران اصلا میسر نیست.

به نوشته بیگدلی، ایران در شرایط و موقعیت مناسبی نیست که بخواهد دست به اقدام تلافی‌جویانه بزند و ممکن است تسلسل حوادث ما را به جنگ ناخواسته بکشاند.

این کارشناس مسائل بین‌الملل در ادامه نوشته است وقتی روز اول صحبت از انتقام می‌کنیم و سطح انتظار جامعه را افزایش می‌دهیم، باید منتظر عواقبش هم باشیم.

بیگدلی در نهایت، پیشنهاد می‌کند که دولت با مدارا از کنار این قضیه عبور کند.

همه گزینه‌ها روی میز است

روزنامه فرهیختگان سکوت و عبور از خون سردار را احتمالی برابر با صفر می‌داند و مدعی است پاسخ قاطع ایران خطر جنگ را رفع می‌کند.

روزنامه فرهیختگان، به مدیرمسئولی علی‌اکبر ولایتی، مشاور نزدیک علی خامنه‌ای، در صفحه نخست، پایگاه‌های نظامی آمریکا در همسایگی ایران را با تعداد نیرو، تجهیزات، محل استقرار و فاصله‌شان از مرزهای ایران فهرست کرده است تا بگوید همه گزینه‌ها روی میز است. از نگاه فرهیختگان، وجود پایگاه‌های نظامی آمریکا در یازده کشور همسایه ایران یعنی هر کدام از این کشورها می‌تواند هدف اقدام تلافی‌جویانه ایران قرار گیرد.

اما در نگاه مخاطب، این حضور وسیع در چهار گوشه مرزهای ایران بیشتر برای ایران ترسناک و تهدید‌کننده است تا آمریکا. 

با این حال، فرهیختگان با‌اطمینان مدعی شده است که آمریکا امکان ورود به جنگ با ایران را ندارد و استدلال‌هایی هم آورده و گفته است جنگ با ایران از روی ناو بی‌معنی است و با توجه به این‌که عقبه زمینی ارتش آمریکا در پایگاه‌های منطقه‌ای این کشور است، بعید به نظر می‌رسد هیچ‌یک از کشورها حاضر باشند به سکویی برای عملیات نظامی علیه ایران تبدیل شوند.

فرض دیگر فرهیختگان این است که ورود به جنگ بی‌شک به شکست ترامپ در انتخابات می‌‌انجامد و هر نوع جنگی به‌منزله خودکشی سیاسی اوست.

قاآنی، جانشین سردار سلیمانی، کیست؟

رمضان شریف، سخنگوی سپاه پاسداران، در گفت‌و‌گو با شرق، درباره سابقه قاآنی و نزدیکی بینش و روش او به سلیمانی گفته است. به گفته سخنگوی سپاه پاسداران، اسماعیل قاآنی از سال ۱۳۵۸، وارد سپاه پاسداران شد و در استان خراسان، تیپ ۲۱ امام رضا را تشکیل داد. او هم مانند سلیمانی از فرماندهان دوران جنگ بود و بعد از جنگ، مدتی طولانی جانشین قاسم سلیمانی در سپاه قدس بوده است.

شریف درباره چرایی ناشناخته بودن قاآنی گفته است سپاه پاسداران هیچ تلاشی برای شناساندن نیروهایش نمی‌کند و درباره سلیمانی هم قبل از این‌که در مبارزه با داعش چهره رسانه‌ای شود، سپاه پاسداران او را معرفی نکرده بود. به گفته شریف، سلیمانی به مصاحبه تلویزیونی هم علاقه‌ای نداشت و جز آن گفت‌و‌گو با دفتر علی خامنه‌ای درباره جنگ ۳۳ روزه لبنان، مصاحبه دیگری نداشته است.

به گفته شریف، اسماعیل قاآنی در تمام ۲۸ سال حضور در سپاه قدس، هیچ مصاحبه‌ای نکرده است. سخنگوی سپاه پاسداران در ادامه افزوده است از نظر خواص این نهاد، او جانشین لایق و ولایتمداری است که حضورش سبب می‌شود خللی در ماموریت‌های سپاه قدس ایجاد نشود.

شریف در پایان اضافه کرده است مهم‌ترین محوری که سپاه قدس دنبال می‌کند نابودی رژیم اسرائیل و تحقق خواسته مردم فلسطین است. 

تازه چه خبر؟
گزارش‌های رسانه‌ای از مرگ شاهین ناصری، از شاهدان شکنجه نوید افکاری، در زندان تهران بزرگ خبر می‌دهند. منابع نزدیک به خانواده شاهین ناصری در گفت‌وگو با...More
طالبان اسامی شماری از افراد از جمله دو نفر از فرماندهان نظامی طالبان را که به سمت‌های مهم دولتی منصوب کرده است، اعلام کرد. به گفته ذبیح‌الله مجاهد،...More
حسن زرقانی دادستان مشهد از بازداشت شش متهم پرونده کودک‌ربایی در این شهر خبر داد و اعلام کرد که متهم اصلی پرونده هنوز دستگیر نشده وفراری است. زرقانی...More
پارلمان اروپا در قطعنامه‌ای اعلام کرد گروه شبه‌نظامی حزب‌الله لبنان که بارها وفاداری ایدئولوژیک قوی خود به جمهوری اسلامی را نشان داده، دولت لبنان را...More
ارتش سودان در بیانیه‌ای که از تلویزیون دولتی این کشور پخش شد، اعلام کرد تلاش برای کودتا را خنثی کرده و اوضاع تحت کنترل است. یک عضو شورای حکومتی سودان...More