دیدهبانی یخهای زمین با کمک لیزر
ماهواره سنجش یخ، ابر و زمین ناسا یا همان آیسسَت-۲ ( ICESat-2) روز شنبه ۲۴ شهریور ماه به فضا ارسال میشود تا ابزار دیدهبانی اقلیمشناسان بهروز شود؛ یک ماهواره زمین را دور میزند و با کمک لیزر، یخهای سطح زمین را شناسایی کرده و تغییرات آنها را در تصویرهای سهبعدی رایانهای در اختیار دانشمندان خواهد گذاشت.
آیسسَت-۲ تنها مجهز به ارسالکننده و دریافتکننده لیزر است، ولی با همین ابزار کارهای گوناگونی میتواند انجام بدهد. بهعنوان مثال میتواند به محققان نشان بدهد که در تصویر یک نقطه مشخص از زمین، آیا با برف روبهرو هستند یا یخی کهنسال و اینکه این یخ چه مدلی از یخ با چه ساختاری است و ابعاد آن به چه شکلی گسترش یا کاهش مییابد. همچنین این ماهواره برای شرایط آبوهوایی چهار فصل سال میتواند تصویرهایی متمایز و سهبعدی از همان شرایط نشان دانشمندان بدهد.
این تصویرهای سهبعدی به محققان اجازه میدهد تا اندازه، حرکت و تغییر یخ دریاها، یخچالهای طبیعی بر سطح خشکیها و لایههای یخ را در گرینلند، قطب جنوب یا هر نقطه دیگر زمین، به سریعترین شکل ممکن دنبال کنند.
آیسسَت-۲ در هر ثانیه هفت کیلومتر مربع از زمین را خواهد کاوید و هر ۹۰ دقیقه یک مرتبه زمین را دور میزند. البته این ماهواره متمرکز بر دو قطب زمین است، مکانهایی که در آن محققان انتظار بیشترین تغییر یخها را دارند.
ماهواره آیسسَت - نسل پیشین این ماهواره - برای ۹ سال دادههای مختلف را در اختیار دانشمندان قرار داده است ولی ماهواره تازه هم از یک فناوری نوین سود میبرد، هم دادههای بیشتری را در اختیار اقلیمشناسان خواهد گذاشت.
بهعنوان مثال، آیسسَت یک موج لیزر میفرستاد ولی آیسسَت-۲ شش موج همزمان لیزر را ارسال و دریافت میکند. ماهواره پیشین ۴۰ مرتبه در ثانیه لیزر شلیک میکرد و آیسسَت-۲، ۱۰ هزار مرتبه در ثانیه لیزر شلیک میکند.
اقلیمشناسان امیدوار هستند تا بدینشکل درک آدمی از گرمایش زمین را بهبود ببخشند چون در این موضوع، یخ دارای اهمیت گستردهای است. دستکم ۹۰ درصد سازههای تمدن بشر در سواحل دریاها و اقیانوسها قرار گرفتهاند و بخش عمدهای از مردمان زمین، در نزدیکی سواحل زندگی میکنند.
با گرمتر شدن زمین، از یکسو حجم آب با گرما بیشتر میشود، از سویی دیگر ذوب یخ در خشکیها به افزایش سطح آبها منجر میشود و دیگر لایههای یخ همانند گذشته شکل نمیگیرند و گسترش نمییابند.
سازمان ملل پیشبینی کرده است که تا پایان این قرن میلادی، دستکم ۲۳ سانتیمتر و حداکثر یکمتر به سطح آبهای زمین افزوده شود. البته برخی شبیهسازیهای رایانهای میگویند باید آمادگی دستکم ۳ متر افزایش سطح آبها را داشت.