اسکان آوارگان بازگشتی، چالش جدید دولت افغانستان
عبدالباقی پوپل، معاون وزارت شهرداریهای افغانستان، گفت در حال حاضر یکی از چالشهای اصلی این کشور جنگزده، فراهم کردن سرپناه برای میلیونها آواره بازگشتی به وطن است.
خبرگزاری رویترز روز دوشنبه ۲۹ مهرماه به نقل از پوپل نوشت صدها هزار افغانی داوطلبانه از روی اجبار در حال بازگشت به شهرهای مختلف بوده و فراهم کردن سرپناه و اشتغال برای آنان یکی از معضلات فعلی دولت افغانستان است.
به گفته او، اولویت دولت افغانستان، فراهم کردن مسکن با قیمت مناسب برای یک میلیون نفر طی سه سال آینده است.
بنا بر آمار سازمان ملل، بیش از ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار آواره افغانی در سراسر جهان ثبت شدهاند که پس از آمار مربوط به سوریه در رده دوم جهانی قرار میگیرند. همچنین، درگیریهای جاری در افغانستان باعث آوارگی بیش از دو میلیون نفر در داخل کشور شده است.
پوپل که در حاشیه نشست شهرسازی سازمان ملل در مالزی با خبرگزاری رویترز گفتگو میکرد، گفت: «هدف رسمیت دادن به شهرکهای غیررسمی است که عمدتا در اراضی دولتی واقع شدهاند. اما دولت از ظرفیت مالی و مدیریتی پایینی برای اجرای این طرح برخوردار بوده و از این رو، سرعت کار پایین است.»
به گفته این مقام دولتی، دولت در نظر دارد با صدور «مجوز سکونت»، فرصتی برای آوارگان افغانی فراهم کند تا بتوانند به مدت ۵ سال در شهرکهای دولتی ساکن شوند و پس از آن «در صورت احراز شرایط خاص، صاحب ملک خواهند شد.»
پاپل گفت اسناد این اراضی به نام «زن و شوهر» یا تنها به نام زن در صورت بیوه بودن صادر خواهد شد که این اقدامی بیسابقه در افغانستان است.
چهار دهه جنگ در افغانستان سبب آوارگی میلیونها نفر از مردم این کشور و پناه بردن شمار زیادی از آنان به کشورهای همسایه از جمله ایران و پاکستان شده است.
آمارهای تخمینی سازمان ملل نشان میدهد حدود ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر از آوارگان افغانی از سال ۲۰۱۴ تاکنون به کشور بازگشتهاند.
بنا بر یافتههای یک مطالعه مشترک بانک جهانی و کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان، آوارگان عموما پس از بازگشت به کشور با مشکلات معیشتی روبرو هستند. کارشناسان شهرسازی نیز میگویند آوارگان بازگشتی با محدودیت در انتخاب مسکن مواجهاند.
به گفته پوپل، بیش از ۷۰ درصد خانههای واقع در نواحی شهری «غیررسمی یا فاقد سند» است.
دولت افغانستان در سال ۲۰۱۶، با اجرای طرح «شهر برای همه» در صدد شهرسازی و مدیریت اراضی در مناطق شهری است.
دولت افغانستان از سال گذشته، طرح آمایش سرزمین را در سراسر کشور آغاز کرده است.
دولت افغانستان حدود ۴۰۰ هزار هکتار اراضی در اختیار داشته و بنا دارد بخشی از آن را به ساخت مسکن ارزان برای آوارگان بازگشتی و روستاییانی که به شهرها مهاجرت میکنند اختصاص دهد.