صحرا کریمی نخستین زنی که به ریاست افغانفیلم رسید
صحرا کریمی کارگردان و سینماگر شناختهشده افغانستان است که اخیرا از سوی کمیسیون اصلاحات اداری افغانستان بهعنوان رییس «افغان فیلم» منصوب شده است. کریمی اولین زنی است که به ریاست افغان فیلم رسیده است.
افغان فیلم سابقهای ۵۰ ساله دارد، اولین نهاد دولتی در زمینه تولید فیلم سینمایی و مستند است، که بهاستثنای دوره طالبان، نیم قرن فعالیت کرده و از آرشیو غنی برخوردار است. این نهاد در سالهای اخیر فعالیت اندکی داشته است.
صحرا کریمی، در گفتوگوی اختصاصی با ایران اینترنشنال، گفت فیلمهای «رابعه بلخی»، «مردها را قول است»، «صبور سرباز» و فیلم «سایه» بخشی از محصولات دوران طلایی افغان فیلم است. اما افغان فیلم در ۱۸ سال اخیر، در جایگاه تنها اداره دولتی فیلم و سینمای کشور، آنگونه که باید نتوانسته است به سینما و سینماگران افغانستان ادای دین کند.
به گفته کریمی، افغان فیلم در سالهای اخیر، به نهادی تشریفاتی تبدیل شده است و در تولید و ساخت فیلم در ژانرهای مختلف فرصتهای زیادی را از دست داده و بهجای توليد، نمايش و تبليغ فيلمهای سينمای افغانستان به امور بوروکراسی پرداخته است.
صحرا کریمی خاطرنشان کرد برای فعال کردن ادارهای فلج و منفعل مثل افغان فیلم راه دشواری در پیش دارد. او ایجاد راهبرد و برنامه احیای سینمای ملی افغانستان، تعیین بودجه و ساخت فیلمهای کوتاه و بلند داخلی در ژانرهای سینمایی، بازسازی سینماها و تقویت رابطه مخاطب با سینمای افغانستان را از اولویتهای کاری خود در افغان فیلم دانست، اما به باور او، پیش از آن، باید برای تقویت افغان فیلم از جزییات پیشپاافتاده آغاز کند و این مستلزم شناخت كامل سازوکار درونی این نهاد است و در ادامه افزود: «چون هرچه در خصوص افغان فیلم میدانستم از بيرون و متکی به شنيدهها و خواندهها در مورد افغان فیلم بوده است.»
کریمی در پاسخ به شکایاتی که قبلا از برخی تصمیمهای افغان فیلم شده بود، مثل معرفی فیلم برادران محمودی برای بخش فیلمهای خارجی جایزه اسکار، گفت از این پس، افغان فیلم تنها ارگان سینمایی رسمی کشور است و حق معرفی هر فیلمی به نمایندگی از افغانستان را طی پروسهای شفاف و در عین حال با توجه به قواعد و قوانین اسکار خواهد داشت. او تاکید کرد: «هیچ دفتر و شخصی بیرون از این اداره تحت هیچ نامی حق ندارد در این مسائل دخالت کند و یا از آن به نفع خود استفاده کند.»
صحرا کریمی در واکنش به انتقادها مبنی بر انتقال آرشیو افغان فیلم به ارگ ریاستجمهوری گفت: «به نظر من آرشیو جدیدی را که ارگ درست کرده است بسیاری ندیدهاند و اطلاعرسانی دولت هم در این زمینه ضعیف بوده است.» به باور کریمی، صرفنظر از برخورد سیاسی با این مساله، نفس نگهداری آرشیو افغان فیلم اهمیت اساسی دارد. او افزود: «من سعی ندارم از هیچگونه سیاستی طرفداری کنم، اما آیا داشتن آرشیو، حتی اگر داخل ارگ باشد، بهتر از این نیست که سرمایهها و مدارک تاریخی یک سرزمین در زیرزمینهای نمناک نابود شود؟ تا جاییکه من میدانم دسترسی به این آرشیوها در هر زمینهای ممنوع نیست، فقط زمان لازم است تا دیجیتالی شود.»
کریمی گفت بازسازی چند سینمای مهم پایتخت و دیگر ولایتها (استانها) را در دستور کار دارد.
صحرا کریمی کارگردان فیلم و استاد دانشگاه است. در کودکی به ایران مهاجرت کرد و نخستین تجربه بازیگریاش در آنجا و با بازی در فیلم «دختران خورشید» (۱۳۷۹) بود. در ۱۷ سالگی به اسلواکی کوچ کرد و ده سال در رشته کارگردانی فیلم داستانی تحصیل کرد و از دانشگاه فیلم و تلویزیون اسلواکی دکترای کارگردانی فیلم گرفت.
صحرا کریمی فیلمهای زیادی ساخته است که برخی از آنها جوایز متعددی را در فستیوالهای بینالمللی برایش به ارمغان آورد. «زنان افغان پشت فرمان رانندگی» فیلم بلند صحرا کریمی است که تاکنون، بیش از ۲۵ جایزه بینالمللی کسب کرده است و بهعنوان بهترین فیلم مستند سال ۲۰۱۰ کشور اسلواکیا نیز انتخاب شد.