اشرف غنی، رییس‌جمهوری افغانستان، با صدور فرمانی، محمد محقق، رهبر حزب وحدت اسلامی مردم افغانستان، را به‌عنوان مشاور ارشد رییس‌جمهوری در امور امنیتی و سیاسی تعیین کرد.

در فرمان رییس‌جمهوری آمده است که محمد محقق «بر حسب لزوم‌دید» در نشست‌های شورای امنیت ملی شرکت خواهد کرد.

منابع آگاه از دفتر ریاست‌جمهوری افغانستان و همچنین، نزدیکان محمد محقق در گفت‌وگو با ایران اینترنشنال، انتخاب محمد محقق به‌عنوان مشاور رییس‌جمهوری را تایید کردند.

محمد محقق از قوم هزاره و یکی از رهبران جهادی و از سیاستمداران شناخته‌شده افغانستان است. او در حال حاضر عضو کمیته رهبری شورای مصالحه افغانستان نیز است.

محمد محقق در سال‌های اخیر یکی از مخالفان سیاسی و منتقد جدی و سرسخت اشرف غنی بود. او دست‌کم در دو انتخابات گذشته ریاست‌جمهوری افغانستان، با حمایت از عبدالله عبدالله، عملا مقابل اشرف غنی قرار گرفت و همواره سخنان تندی علیه غنی مطرح می‌کرد.

محمد محقق در دو دهه گذشته در سمت‌های مختلفی کار کرده است. او در دوره حکومت موقت و انتقالی، وزیر برنامه‌ریزی بود و در دوره پانزدهم مجلس نمایندگان، نماینده کابل در مجلس بود و در اولین انتخابات ریاست‌جمهوری، نامزد شد. محمد محقق در حکومت وحدت ملی، معاون دوم اجراییه بود که ریاست آن را عبدالله عبدالله بر عهده داشت.

در سال ۱۳۹۷، هنگامی که محمد محقق در تیم انتخاباتی حنیف اتمر، نامزد ریاست‌جمهوری، معاون دوم شد، اشرف غنی با صدور فرمانی او را از معاون دومی ریاست اجراییه حکومت وحدت ملی برکنار کرد. با فروپاشی تیم انتخاباتی حنیف اتمر، محمد محقق بار دیگر از عبدالله عبدالله حمایت کرد.

در پی انتصاب محمد محقق به‌ سمت مشاور ارشد رییس‌جمهوری، شماری زیادی از تحلیلگران سیاسی و کاربران رسانه‌های اجتماعی به این موضوع واکنش نشان دادند.

برخی گفتند که محمد محقق رهبر یک جریان سیاسی بانفوذ است که در حال حاضر، در کابینه حکومت وزیر و در هیات مذاکره‌کننده دولت افغانستان در قطر نماینده دارد و به همین دلیل، سمت مشاور برای او کوچک و «توهین‌آمیز» است.

احمد سعیدی، کارشناس سیاسی، در صفحه فیسبوکش نوشت که در آستانه تب‌و‌تاب‌ها و تحولات سیاسی احتمالی، رییس‌جمهوری بر‌خلاف میل و اراده هم‌پیمانان، سراغ یاران و سنگرداران جدید رفته است تا اگر بتواند، محور مطمئن مقاومت علیه تصمیم‌های غیر‌منتظره قطر باشد. او در ادامه افزود به همین دلیل، بعد از جلب حمایت مارشال عبدالرشید دوستم، سراغ رکن دوم مقاومت یعنی سران حزب وحدت رفت و محمد محقق را به‌عنوان مشاور امنیتی و سیاسی انتخاب کرد.

عبدالطیف پدرام، رهبر حزب کنگره ملی افغانستان، نیز نوشت: «شاید من اشتباه کنم، اما به یادم نمی‌آید رهبر یک حزب مهم سیاسی و ظاهرا اپوزیسیون مشاور امنیتی و سیاسی رییس‌جمهور معارض و مخالف خود باشد؛ آن هم در اوضاع و احوال امروز کشورمان.»

امان فصیحی، مشاور امور فرهنگی رییس‌جمهوری، از انتخاب محمد محقق استقبال کرد و نوشت در این شرایط، سهم‌گیری بزرگانی مانند محمد محقق در تصمیم‌های کلان حکومت فرصت مناسبی برای تقویت مناسبات مردم و حکومت است.

اما جعفر رسولی، کارشناس روابط بین‌الملل، انتصاب محمد محقق را به سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران پیوند زده و نوشته است: «بدون تردید معامله ایران و ارگ پیشرفت داشته است و محقق سهم ایران در ارگ خواهد بود. شاید به‌زودی لشکر فاطمیون هم درگیر جنگ به نفع غنی شود.» جعفر رسولی در ادامه افزوده است اشتباه نکنید، ایران عبدالعلی مزاری، رهبر فقید حزب وحدت اسلامی، را هم نجات نداد و «اگر هزاره‌ها در بازی بین ایران و آمریکا در جنگ بر سر قدرت بین غنی و طالبان گرفتار آیند، حاصل جنازه‌های بی‌شمار است و دیگر هیچ».