در حالی که وزارت علوم ایران ادامه بازداشت دست‌کم ۱۷ دانشجوی معترض در جریان تظاهرات آبان‌ماه را تایید کرده است، حسن روحانی، رییس‌جمهوری در یک سخنرانی به مناسبت روز دانشجو ضمن اشاره به حل معضل «دانشجوی ستاره‌دار» از سوی دولتش اعلام کرد که آزادی دانشگاه‌ها در زمان او اوج گرفته است. 

روحانی که پس از دو روز تاخیر نسبت به روز دانشجو، دوشنبه ۱۸ آذرماه در دانشگاه فرهنگیان سخنرانی می‌کرد، گفت:‌ «دانشجوی ستاره‌دار یکی از معضلات بود و در آغاز دولت ما همه اعتراض می‌کردند که چرا این معضل حل نمی‌شود. امروز وزیر علوم اعلام می‌کند که ما دانشجوی ستاره‌دار نداریم و این یک اقدام مهم و بزرگ است.»

او همچنین ضمن اظهار این‌که فعالیت‌ها و آزادی‌های دانشجویان در این دولت اوج گرفته، گفت: «شما ۱۶ آذرهای قبل از این دولت را ببینید، آیا به این گرمی و پرشوری بود؟»

این اظهارات در حالی است که گزارش رسانه‌های داخلی حاکی از فضای امنیتی در اطراف و داخل دانشگاه‌ها در روز شنبه بوده است. همچنین تعدادی از برنامه‌های دانشجویی نیز با کارشکنی نیروهای امنیتی لغو شده بود.

روحانی در ادامه درباره ضرورت «نقد بی‌محابای قدرت» از سوی دانشجویان اضافه کرد: «کشور دانشجویی می‌خواهد که با صراحت و شهامت حرف بزند و‌ مسئولان را نقد کند.»

رییس‌جمهوری ایران در همین زمینه گفت در صورتی که قدرت نقد نشود «احتمال انحراف» به وجود می‌آید. با این حال او خواستار «بامحتوا» بودن انتقادها شد.

روحانی همچنین ضمن اظهار این‌که در هفت سال گذشته در یکی از دانشگاه‌های کشور سخنان دانشجویان را شنیده است، اضافه کرد: «از بیان روشن، شفاف و نقادانه دانشجو نسبت به دولت خوشحال می‌شوم و این آزادی بیان جزء افتخارات انقلاب اسلامی است.» 

او در همین زمینه اظهار کرد: «دانشگاه‌ها در رژیم گذشته این‌چنین بودند که دانشجو نمی‌توانست در برابر مقام‌ها بایستد و آن‌چه را در دل دارد، بیان کند.»

اگر کسی بخواهد از طرف ملت سخن بگوید، رییس‌جمهور است

روحانی در ادامه سخنرانی روز دوشنبه خود ضمن اشاره به این‌که دولت «بدون اشکال» نیست، در واکنش به گلایه‌ها درباره شیوه پاسخ خود به منتقدان دولت گفت: «من گفتم از طرف مردم نگویید، بگویید نظر حزب من این است. اگر کسی بخواهد به نمایندگی از ملت صحبت کند، رییس‌جمهور است.»

او در همین ارتباط به مشکلات دولت اشاره کرد و درباره فشارهای بین‌المللی گفت: «با تحریم‌های اخیر آمریکا، خرید اجناس برای کشور ۱۵ تا ۲۰ درصد گران‌تر شده است.»

او افزود: «سیستم بانکی نمی‌تواند مستقیما کار کند و در این مسیر صرافان سهم خود را برمی‌دارند و کالاها گران‌تر می‌شود.»

روحانی در زمینه هم‌فکری و نقد برای بهبود شرایط دولت خواهان بیان واقعیات شد و گفت: «انتقاد کنیم، اما برچسب نزنیم.»

پیشتر رییس‌جمهوری در واکنش به اعتراض‌های سراسری آبان‌ماه مردم در ۲۸ استان کشور نسبت به گرانی بنزین و وضعیت اقتصادی، این تظاهرات را «برنامه‌ریزی شده» و با دستور «اربابان خارج کشور»‌ خوانده و خواستار برخورد دستگاه قضایی و پخش اعترافات بازداشت‌شدگان از صداوسیما شده بود.

سخنرانی بدون پخش زنده

حضور رییس‌جمهوری در دانشگاه فرهنگیان در حالی است که علاوه بر تاخیر در برگزاری سخنرانی، محل آن نیز به دلیل جذب و استخدام دانشجومعلمان از سوی دولت، مورد انتقاد قرار گرفته است. 

منتقدان می‌گویند دانشجویان حاضر در این مراسم به نوعی کارمندان بالقوه دولت به حساب می‌آیند و این امکان شکل‌گیری فضای نقد و طرح مسایل دانشگاه را از بین می‌برد.

از سوی دیگر حضور روحانی در این دانشگاه در حالی است که بر خلاف گذشته سخنرانی او به صورت زنده از صداوسیما نیز پخش نشد.

پیشتر، رسانه‌ها گزارش داده بودند که با وجود دعوت وزیر علوم برای سخنرانی روحانی در یکی از دانشگاه‌ها در روز ۱۶ آذر، دفتر رییس‌جمهوری بر خلاف رویه سال‌های گذشته برنامه‌ای در این روز برای او تنظیم نکرد.

آخرین حضور روحانی در یک مراسم دانشگاهی به مناسبت آغاز سال تحصیلی ۱۳۹۸ و در دانشگاه تهران صورت گرفت که در جریان آن تشکل‌های دانشجویی از طیف‌های مختلف، از جمله انجمن‌های اسلامی و بسیج دانشجویی، هم در داخل و هم در خارج از سالن سخنرانی به انتقاد و طرح شعارهای اعتراضی دست زدند. همچنین بسیاری از صندلی‌های محل سخنرانی او خالی مانده‌ بود. 

در روز شنبه ۱۶ آذرماه با وجود تشدید فضای امنیتی در اطراف دانشگاه‌های بزرگ کشور، دانشگاه‌ تهران، علامه طباطبایی و امیرکبیر، هم‌زمان با دانشگاه‌های‌ نوشیروانی بابل، زنجان و تبریز، شاهد تجمع‌های اعتراضی دانشجویی و شعارهایی در حمایت از اعتراض‌های سراسری مردم در آبان‌ماه بود.

معاون فرهنگی وزارت علوم روز جمعه گفته بود از میان ده‌ها دانشجوی شرکت‌کننده در تظاهرات آبان‌ماه امسال که از سوی نیروهای امنیتی دستگیر شده بودند، هنوز حدود ۱۷ نفر از آن‌ها در بازداشت به سر می‌برند.