زبان موشکی سپاه پاسداران
سپاه میگوید سامانه تیربار موشکی را رونمایی کرده است. به زبان ساده یعنی سامانهای که قرار است به طور خودکار و هوشمند، شماری از موشکهای بالستیک را پشت سر هم شلیک کند.
سپاه این سامانه را درست در روز اعلام نتایج انتخابات آمریکا رونمایی کرد و حتی به نظر میرسد که ساعت اعلام خبر آن به گونهای تنظیم شده بود که با اعلام نام فرد پیروز در انتخابات آمریکا همزمان شود، اگرچه اعلام نام فرد پیروز انتخابات آمریکا بیش از انتظار معمول طول کشیده است.
اما چرا امروز و چرا رونمایی سامانه موشکی؟ به نظر میرسد پاسخ به این سوال با توجه به رفتارهای پیشین سپاه و نیز ساختار تصمیمگیری در جمهوری اسلامی تا حد زیادی روشن است. به نظر میرسد فرماندهان سپاه و شخص علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، به این تصمیم رسیدهاند که فارغ از اینکه دونالد ترامپ یا جو بایدن رییسجمهور آمریکا شوند، جمهوری اسلامی باید با نمایش توانایی موشکی خود، یک چنگ و دندان به آمریکا نشان دهد. به همین دلیل بعید است رونمایی موشکی در روز انتخابات آمریکا بدون اطلاع شخص علی خامنهای صورت گرفته باشد. رویه فرماندهی او بر نیروهای مسلح این است که در جزییترین امور هم دخالت میکند، چه رسد به رونمایی از سامانه موشکهای بالستیک در روز انتخابات آمریکا. از طرف دیگر، اراده رهبر جمهوری اسلامی ادامه راهبرد و سیاست آمریکاستیزی است و رونمایی از سامانه تیربار موشکی کاملا میتواند با این رویکرد هماهنگ و تاییدی بر ادامه آن باشد. سیاست اعلامی رهبر و بقیه مقامات ارشد جمهوری اسلامی این است که هر کسی که پیروز انتخابات آمریکا شود برای آنها فرقی ندارد. سپاه هم با رونمایی سامانه موشکی خود قصد داشته همین پیام را منتقل کند؛ این پیام که جمهوری اسلامی با زبان موشک با آمریکا صحبت خواهد کرد. توان موشکی سپاه پاسداران در کنار گروههای نیابتی تحت امر نیروی قدس، دو ابزار قدرت جمهوری اسلامی برای چالش با آمریکا و متحدانش در خاورمیانه است. آمریکا با کشتن قاسم سلیمانی در سال گذشته، فرمانده ارشد گروههای نیابتی را از معادلات منطقه حذف کرد و ضربهای سهمگین به نیروی قدس، شبکه فرماندهی گروههای نیابتی جمهوری اسلامی در منطقه و مهمتر از آن به سیاست خاورمیانهای ایران وارد کرد، به گونهای که نیروی قدس پس از کشته شدن قاسم سلیمانی آشکارا ضعیفتر شده و از تحرک منطقهای سابق برخوردار نیست. ضمن اینکه آمریکا گفته است به هر گونه تحرک نیروی قدس و گروههای نیابتی ایران علیه اهداف آمریکا و متحدانش واکنشی شدید نشان خواهد داد. در این میان تنها ابزار قابل اتکایی که برای جمهوری اسلامی باقی مانده که از طریق آن به آمریکا چنگ و دندان نشان دهد توان موشکی است. گمان سپاه این است که رونمایی از سامانهای که موسوم به تیربار موشکی است، پیام موشکی محکمی به آمریکا است. واقعیت اما با این تصور فرماندهان سپاه و شخص رهبر تا حد زیادی متفاوت است. مشکلات امروز جمهوری اسلامی از نوعی نیست که رونمایی موشک و حتی آزمایش موشکی راه حلی مناسب برای آن باشد. اوضاع نابهسامان اقتصادی و اجتماعی، قطع درآمد نفت در اثر اعمال سیاست فشار حداکثری آمریکا، ابر بحران کرونا و ناکارآمدی دولت در کنترل و مدیریت آن، نارضایتی مردم از این اوضاع و احتمال تکرار اعتراضات بزرگ مردمی، عمدتا مشکلاتی اقتصادی-امنیتی هستند و تصور نمیرود که آزمایش موشک، راه حلی برای آنها باشد. با وجود این، سپاه پاسداران چالشهای بین ایران و آمریکا را از زاویه سیاسی-امنیتی نگاه میکند. سپاه و شخص رهبر در چارچوب راهبرد آمریکاستیزی معتقدند که باید اراده نظام برای ادامه ستیز را با نمایش و حتی آزمایش موشک نشان داد. رهبر، رییسجمهوری، وزیر خارجه و فرماندهان سپاه معتقد هستند آمریکا فارغ از اینکه چه کسی رییسجمهور آن باشد سیاستهای ضد جمهوری اسلامی را ادامه میدهد ولی بخش مهمی از واقعیت را عمدا نادیده میگیرند که جمهوری اسلامی هم در چهار دهه گذشته اصولا فارغ از اینکه چه کسی در آمریکا بر سر کار باشد به آمریکاستیزی ادامه داده است. نمونه مستند این رویکرد را میتوان در مخالفت علی خامنهای با ورود شرکتهای آمریکایی به بازار ایران بعد از امضای توافق هستهای، مخالفت آشکار وی با تماس تلفنی حسن روحانی با باراک اوباما، رییسجمهوری وقت آمریکا، و نیز آزمایشهای موشکی سپاه درست بعد از توافق هستهای با شعار نابودی اسراییل روی موشکها، مشاهده کرد.