سها مرتضایی، رتبه ۱۰ کنکور دکتری علوم سیاسی، «ستارهدار» شد
سها مرتضایی، فعال دانشجویی دانشگاه تهران، که بعد از بازداشت در دی ۱۳۹۶ به تحمل ۶ سال حبس تعزیری محکوم شده است، با وجود کسب رتبه ۱۰ کنکور دکتری علوم سیاسی به عنوان «نقص در پرونده» ستارهدار و از ادامه تحصیل محروم شده است.
شوراهای صنفی دانشجویان کشور ضمن اعلام خبر محروم شدن سها مرتضایی از ادامه تحصیل در مقطع دکترای علوم سیاسی، تاکید کرد که «علاوه بر نقش و دخالت مستقیم وزارت اطلاعات در محرومیت از تحصیل این فعال صنفی، حراست دانشگاه تهران نیز طی نامهای خواستار عدم پذیرش وی شده و از حضور او به عنوان دانشجو در دانشگاه تهران ممانعت به عمل آورده است.»
سها مرتضایی، دانشجوی کارشناسی ارشد علوم سیاسی دانشگاه تهران، در جریان اعتراضات سراسری دی ۱۳۹۶ و در موج گسترده دستگیری دانشجویان، بازداشت شد.
او در زمان بازداشت «دبیر شورای صنفی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران» و «دبیر شورای صنفی مرکزی دانشجویان دانشگاه تهران» بود.
مرتضایی در تابستان ۱۳۹۷ به دنبال صدور احکام قضایی سنگین برای فعالان صنفی دانشجویی، با حکم ماشالله احمد زاده، رییس شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران به ۶ سال حبس تعزیری و دو سال محرومیت از فعالیت سیاسی و عضویت در احزاب و گروهها و دستهجات سیاسی محکوم شد.
شوراهای صنفی دانشجویان کشور با اعلام خبر «ستارهدار» و محروم شدن سها مرتضایی از ادامه تحصیل، یادآوری کرده است که سال گذشته نیز «در پی اعلام نتایج کنکور کارشناسی ارشد و دکتری، گزارشی از احضار و ستاره دار شدن تعداد قابل توجهی از کنشگران دانشجویی» را اعلام کرده بود.
«محرومیت از تحصیل» و «اخراج از دانشگاه» از زمان آغاز «انقلاب فرهنگی» در ایران از پدیدههای رایج و مورد استفاده جمهوری اسلامی برای منع تحصیل دانشجویان ناهمسو با حکومت بوده و هزاران دانشجو به دلایل سیاسی-عقیدتی یا مذهبی-فرهنگی و حتی در مواردی به دلایل فعالیتهای صنفی و اجتماعی از تحصیل محروم شدهاند.
در جمهوری اسلامی همچنین تحصیل دانشگاهی حتی در مقطع کارشناسی برای شهروندان بهائی ممنوع است. این ممنوعیت اگر چه به طور رسمی اعلام نشده است اما با شدت اعمال میشود.
روش «ستارهدار» کردن داوطلبان تحصیل در آموزش عالی به ویژه داوطلبان تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا اما اولین بار در تابستان سال ۱۳۸۵ همزمان با اولین سالگرد رسیدن محمود احمدی نژاد به ریاست جمهوری در ایران علنی شد.
موضوع دانشجویان ستارهدار در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸ به یکی مباحث اصلی کاندیداها تبدیل شد و در رویدادهای پس از انتخابات نیز شماری از دانشجویان ستارهدار که برای «حق تحصیل» به شکل صنفی فعالیت کرده بودند از سوی نیروهای امنیتی و اطلاعاتی بازداشت و برخی از آنها، سالها زندانی شدند.
حسن روحانی در جریان انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۲ گفته بود که «باید عنوان دانشجوی ستارهدار را کنار بگذاریم، دانشجو باید در فعالیت سیاسی و علمی آزاد باشد و خطوط قرمز اقدامات او مصالح و منافع ملی است.»
حتی وزرای علوم دو دولت اول و دوم روحانی بارها تاکید کردهاند که هیچ دانشجویی ستارهدار نخواهد شد و دانشجویان ستارهدار نیز اجازه تحصیل پیدا کرده و به دانشگاهها باز میگردند اما از همان پاییز سال ۱۳۹۲ گزارشهایی از ستارهدار شدن شماری از دانشجویان منتشر شد.
با تداوم روند محروم کردن شماری از دانشجویان از تحصیل، در سال ۱۳۹۶ یک مقام وزارت علوم تایید کرد که «در این سال تحصیلی بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ دانشجو در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا پس از قبولی در آزمون» به عنوان «نقص در پرونده» از ثبتنام بازماندهاند و «ستاره دار محسوب میشوند». او گفت که «مشکل برخی از دانشجویان حل شده است، اما هنوز تعداد بالایی از تحصیل محروم هستند.»
در سال تحصیلی گذشته نیز موارد متعددی از ستارهدار شدن دانشجویان از سوی شوراهای صنفی دانشجویان و همچنین رسانهها علنی شده بود. با ستارهدار شدن سها مرتضایی در سال تحصیلی جدید نیز روند منع و محروم کردن دانشجویان از ادامه تحصیل از سوی دولت روحانی ادامه دارد.