با وقوع سیل در روزهای اخیر در استان‌های مختلف ایران، علاوه بر تلفات جانی، خرابی‌ خانه‌ها و زمین‌های کشاورزی، به آثار باستانی و تاریخی متعددی نیز آسیب جدی وارد شد.

آثار استان فارس در مرکز توجه

محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ایران، روز چهارشنبه به ایرنا گفت که بر اثر بارش شدید باران، «ترک‌های نقش رستم، متاسفانه در حال باز شدن هستند و وضعیت بحرانی است.» بر اساس برخی گزارش‌ها در شبکه‌های اجتماعی نیز آب به داخل نقش رستم و آرامگاه‌های هخامنشی نفوذ کرده است.

نقش رستم در شش کیلومتری تخت جمشید قرار دارد، اما این اثر جهانی به دلیل داشتن کانال‌های دفع سیلاب از خطر سیل در امان بود.

همچنین در حالی که سیل در شیراز از کنار دروازه قرآن عبور کرد، این مقام سازمان میراث فرهنگی گفت که این اثر تاریخی آسیبی ندیده، «اما برخی از بناهای تاریخی در بافت شیراز دچار تخریب و فرسایش شده‌اند.»

او اضافه کرد: «در حمام و بازار وکیل آب گرفتگی داشتیم». حمام وکیل در اولین روز جاری شدن سیل در شیراز دچار آب‌گرفتگی شد.

بناهای ساسانی فارس نیز آسیب دیده و در معرض جدی تهدید باران و سیل قرار دارند. همچنین تصاویری از سیل کنار پاسارگاد و آرامگاه کورش در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است.

گلستان و مازندران

سیل اخیر در ایران از استان‌های شمالی آغاز شد. به گفته محمدحسن طالبیان، در استان گلستان پل تاریخی آق‌قلا و بخشی از دیوار بزرگ گرگان که مربوط به دوران ساسانی است و محوطه‌های کاوش شده که در بستر رودخانه هستند آسیب‌های جدی دیده‌اند.

همچنین آثار تاریخی گمیشان در تهدید سیل و وضعیت بحرانی قرار دارند و رطوبت بالا رونده در برج آجری گنبد قابوس مربوط به دوره زیاریان نیز افزایش یافته است.

این مقام دولتی درباره بناهای تاریخی در مازندران نیز گفت که «آسیب‌های وارده در بناهای مختلف از ۱۰ تا ۵۰ درصد گزارش شده است.»

تعطیلی محوطه‌های باستانی در خوزستان

در خوزستان علاوه بر خسارات شهر تاریخی دزفول، آثار تاریخی و باستانی شوشتر نیز در معرض آسیب جدی باران و سیل است.

پیشتر عاطفه رشنویی، مدیر پایگاه میراث جهانی چغازنبیل خبر داده بود که این مکان باستانی در روزهای بارانی تعطیل است.

او در این باره گفت: «این بنا دارای کف‌فرش‌‎های اصیلی است که راه رفتن روی آنها هنگام بارندگی موجب تخریب و کوتاه شدن عمر آنها می‌شود. از این رو، هر سال روزهایی که بارندگی اتفاق می‌افتد و روزهای بعد از بارندگی، بازدید از مجموعه ممنوع است.»

همچنین حکمت‌الله موسوی، مدیر اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان خوزستان به ایسنا گفت که قلعه سلاسل و محوطه سازه‌های آبی شوشتر به علت بارندگی‌ها و احتمال وقوع سیل و قلعه شوش تا اطلاع ثانوی تعطیل هستند.

از طرف دیگر کاخ آپادانا در شهر شوش نیز تعطیل است. دو سال پیش نیز سیل در استان خوزستان موجب تخریب محوطه های باستانی هفت تپه و چغازنبیل شده بود.

۱۴ میلیارد تومان خسارت در کرمانشاه

همچنین جعفر کرجی، یک مقام اداره میراث فرهنگی استان کرمانشاه از وارد شدن خسارت در مجموع ۱۴ میلیارد تومانی به بخش‌های مختلف بناهای تاریخی و آثار باستانی این استان خبر داد.

او گفت: «آبشار پیران، بیستون، پل‌های تاریخی و کاروانسراهای قصرشیرین و ماهیدشت، مجموعه گردشگری سراب موج گیلانغرب، راه دسترسی به سراب شالان، کمپ چشمه ریزه، گوردخمه دربند، دیوار حایل بین رودخانه و اقامتگاه بوم‌گردی شهرستان پاوه و گنج دره هرسین از جمله آثار و بناهای تاریخی و گردشگری است که بر اثر سیل آسیب جدی دیده است.»

۲۱ میلیارد تومان خسارت در  لرستان

در لرستان، امین قاسمی، مدیرکل میراث فرهنگی این استان، از صدمه دیدن ۵۰ اثر تاریخی خبر داد و گفت: «میزان این خسارت‌ها ۲۱ میلیارد تومان برآورد شده است.»

بر اساس گزارش‌ها، بخشی از پایه و طاق آجری پل کشکان بر اثر سیل تخریب شده است.

همچنین علی محمد عزیزی رئیس اداره میراث فرهنگی پلدختر از وضعیت بحرانی چهار پل تاریخی این شهرستان بر اثر سیلاب اخیر خبر داد.

او گفت: «بر اثر بارندگی‌های چند روز اخیر راه دسترسی به غار کوگان در شرق شهرستان پلدختر قطع شد و وضعیت پل‌های تاریخی پلدختر، کلهر معمولان و افرینه بحرانی است.»

این مقام دولتی اضافه کرد: «پایه‌های پل کلهر با طول ۱۵۰ متر و ۲۶ متر ارتفاع که بلندترین پل تاریخی کشور محسوب می‌شود به مدت ۱۴ ساعت زیر آب بوده است و به دلیل بی‌سابقه بودن سیلاب احتمال دارد آسیب‌های جدی دیده باشند.»

دیگر استان‌های ایران

در اصفهان نیز، به گفته معاون سازمان میراث فرهنگی، «وضعیت پل‌های تاریخی زاینده رود بر اثر سیلاب نگران‌کننده است.»

در چهارمحال و بختیاری، قلعه‌های این استان آسیب دیده و یک منطقه گردشگری نیز دچار تخریب و آسیب جدی شده است.

در هرمزگان، بافت تاریخی لافت و بستک و بندر پل و رویدر و در قم نیز بناهای ثبت‌شده «خانه رهبری و خانه ملاصدرا» در بارندگی و سیل آسیب دیده‌اند.

در سیستان و بلوچستان هم به دو بنای تاریخی در چابهار و زاهدان بر اثر بارندگی شدید آسیب وارد شده است.

با این حال، هنوز آمار و گزارش‌های دقیق‌تر درباره میزان خسارت به ویژه در دیگر استان‌ها منتشر نشده است.