در حالی که با گسترش شیوع بیماری کرونا در ایران حکومت اقدام به اجرای سیاست‌های سخت‌گیرانه‌تر کرده،‌ گزارش‌ها حاکی از رشد نگرانی‌ عمومی درباره وضعیت کسب‌و‌کار و درآمد مردم هم‌زمان با تعطیلی بازار و اماکن عمومی است.

ولی تیموری، معاون وزارت میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری، روز شنبه ۹ فروردین‌ماه از برآورد ضرر دست‌کم سه هزار میلیارد تومانی ناشی از کرونا به این صنعت و صنایع وابسته به آن خبر داد. 

او در ادامه با اشاره به اقدام برخی مراکز گردشگری به اخراج نیروهای خود آن را کار «غیراخلاقی و غیرانسانی» خواند و در عین حال اظهار کرد که اختیاری برای جلوگیری از آن وجود ندارد.

این در حالی است که تعدادی از مراکز اقامتی در استان‌ها نیز با دستور ستادهای استانی مبارزه با کرونا تبدیل به محل نگهداری و درمان بیماران شده‌اند.

از سویی با سرایت این مشکل به استان‌ها و حوزه‌های مختلف بازار، در خراسان رضوی رییس اتحادیه جایگاه‌داران بنزین روز یکشنبه از کاهش فروش سوخت بعضا تا ۹۰ درصد خبر داده و درباره عدم توانایی پرداخت و حفظ عوامل کارگری و دفتری ابزار نگرانی کرده است.

پیش از این نیز جلال‌الدین محمد شکریه، نایب رییس اتاق اصناف کشور ، روز ششم فروردین ماه از ضرر و زیان «بسیار شدید» تولید‌کنندگان صنف‌های مختلف خبر داده بود . 

او گفت: «فضای عمومی بازار تولید و عرضه به علت بحران ویروس کرونا آسیب‌های زیادی دیده و برای ترمیم به اقدامات حمایتی فوری نیاز دارد.»

به گفته شکریه،‌ سرمایه برخی اصناف به یک ششم کاهش پیدا کرده است.

با جدی‌تر شدن مشکلات در بازار کسب و کار حسن روحانی، رییس‌جمهوری، روز پنجشنبه در جلسه ستاد ملی کرونا از اختصاص ۷۵هزار میلیارد تومان برای ارائه تسهیلات ارزان قیمت خبر داد.

ضرر در اقتصاد ایران هم‌زمان با آن صورت می‌گیرد که صندوق بین‌المللی پول نیز درباره ورود اقتصاد جهان به رکود هشدار داده است. 

کمبود ارز برای واردات

از سوی دیگر، اولویت دولت در تخصیص سرمایه برای بخش بهداشتی و پزشکی، سایر بخش‌های تامین کالا و بازار واردات را با مشکل روبه‌رو کرده است. 

در همین زمینه،‌ دبیر انجمن واردکنندگان برنج روز یکشنبه از معطل ماندن برنج‌های وارداتی در گمرک‌ها خبر داده و گفته است اگر بانک مرکزی ارز برای آزادسازی آن‌ها اختصاص ندهد این محصول به کشورهای مرجع بازگردانده می‌شوند و قیمت این کالا در داخل کشور افزایش خواهد یافت.

بحران در بازار خوراکی‌ها تنها مربوط به تخصیص ارز نبوده است. 

سخنگوی صنف آجیل‌فروشان کشور اعلام کرده که با توقف فعالیت این صنف تا ۱۵ فروردین تقاضا و فروش این محصول به کمتر از یک‌چهارم کاهش یافته است.

ضرر میلیاردی سینما و موسیقی

در بخش فرهنگ و هنر، با تعطیلی مراکز عمومی از جمله سینماها، سالن‌‌ها و مجموعه‌های فرهنگی و موسیقی و ادبی گزارش‌ها حاکی از ضرر میلیاردی صاحبان تولید و اجرا در این صنعت است.

در همین زمینه، خبرگزاری تسنیم روز چهارشنبه در گزارشی از وضعیت آسیب در عرصه موسیقی از ضررهای ۳۰ میلیارد ریالی برای وبسایت «تیوال» و ۹۰ میلیارد ریالی وبسایت «ایران کنسرت» به نقل از مدیران آن گزارش داد.

در حوزه سینما،‌ حسین انتظامی رییس سازمان سینمایی، پیشتر از ضرر متوسط روزانه ۶۰۰ میلیون تومانی سینماهای خصوصی در هر یک روز تعطیلی ناشی از کرونا و عواقب آن برای سینماداران خبر داده بود.

نگرانی از اخراج کارگران

در حالی که دولت ایران از اواخر اسفندماه توزیع بسته‌های حمایتی از خانوارهایی که درآمد آن‌ها به دلیل بحران کرونا تحت تاثیر قرار گرفته را آغاز کرده است،‌ کارشناسان و فعالان حوزه کسب و کار همچنان درباره اثرات بلندمدت این بحران بر بازار هشدار می‌دهند.

علاوه بر ضرر مجموعه‌های بازار و اقتصاد،‌ اخراج کارگران از جمله موضوع‌هایی بوده که از سوی مهرزاد مویدی، عضو شورای عالی کار، مورد اشاره قرار گرفت. 

در همین زمینه دولت روحانی ارائه تسهیلات ارزان قیمت به بنگاه‌های اقتصادی را مشروط به عدم اخراج کارگران کرده است. 

بحرانی‌تر شدن شرایط بازار،‌ صنایع و درآمد اقشار مختلف مردم طی بحران کرونا در حالی است که عضو شورای عالی کار پیش‌بینی کرده حقوق و مزایای گروهی از کارگران «تا هشت ماه» نیز به تعویق بیفتد.

افزایش مشاوره‌های آنلاین احیای کسب‌وکار در اینستاگرام

طی روزهای گذشته با افزایش نگرانی کسب‌وکارهای جوان و اینترنتی در رسانه‌های مجازی، تعدادی از کاربران اقدام به برگزاری کلاس‌های مشاوره‌ای آنلاین و رایگان برای صاحبان مشاغل کرده‌اند.

 برخی کاربران با دعوت از متخصصان و کارشناسان کسب‌وکار به صورت خودجوش اقدام به برگزاری ویدیوکنفرانس‌های زنده اینستاگرامی با موضوع «نجات کسب‌وکارهای آسیب‌دیده» کرده‌اند.