خبرگزاری فارس از قول یک منبع آگاه نوشت نزار زکا، شهروند لبنانی زندانی در ایران، تا چند ساعت آینده به حزب‌الله لبنان تحویل داده می‌شود.

این منبع که نامش فاش نشده روز دوشنبه ۲۰ خرداد  گفت آزادی زکا «صرفا بنا بر درخواست و میانجی‌گری سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله، انجام پذیرفته است و در این راستا هیچ‌گونه مذاکره‌ای در هیچ سطحی با فرد و دولتی انجام نشده و صرفا بنابر احترام و منزلت سیدحسن نصرالله برای نظام جمهوری اسلامی ایران این امر صورت پذیرفته است».

روز یکشنبه نیز یک منبع آگاه در وزارت خارجه لبنان به ایران اینترنشنال گفت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی، حکم آزادی نزار زکا را امضا کرده و او صبح دوشنبه وارد بیروت می‌شود.

پیش‌تر، غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی قوه قضاییه ایران گفته بود نام نزار زکا در فهرست عفوشدگان از سوی رهبری قرار ندارد.

او به خبرگزاری فارس گفت: «درخواستی از سوی این متهم و مقامات سیاسی لبنان مبنی بر عفو و آزادی این فرد به دست ما رسیده است که در حال بررسی ویژه این درخواست هستیم.»

خبرگزاری ایسنا هم به نقل از اسماعیلی نوشت: «در لیست عفوی که به مناسبت عید سعید فطر اعلام شده، پیشنهادی در مورد عفو او ارسال نشده بود.» اسماعیلی همچنین گفت زکا اخیرا «تقاضای آزادی مشروط کرده» و «هنوز شروطی برای آزادی زکا تعیین نشده» است. به گفته سخنگوی قوه قضاییه ایران، تقاضای آزادی زکا به صورت «ویژه» و «در چارچوب ضوابط و مقررات قانونی» انجام می‌شود.

در همین حال رسانه‌های لبنان گزارش داده‌اند ژنرال عباس ابراهیم، رییس اداره کل امنیت عمومی لبنان که از سازمان‌های اطلاعاتی این کشور است، به تهران سفر کرده تا برای آزادی زکا با مقام‌های این کشور مذاکره کند. این رسانه‌ها او را «مرد ماموریت‌های ناممکن» توصیف کرده‌اند.

زکا که اقامت آمریکا را هم دارد، شهریور سال ۱۳۹۵، در حالی که برای پنجمین بار به ایران رفته بود از سوی نیروهای امنیتی این کشور بازداشت و به اتهام «جاسوسی» برای آمریکا به ده سال زندان محکوم شد.

رسانه‌های لبنانی همچنین تاکید کرده‌اند که آزادی احتمالی زکا صرفا به مذاکره درباره او بستگی نخواهد داشت و محصول عوامل و شرایط مختلف و همچنین زمان مناسب مذاکره خواهد بود.

به نوشته روزنامه «لوریان لوژور» چاپ بیروت، با توجه به اتهامی که دستگاه قضایی ایران متوجه زکا کرده و بی‌نتیجه بودن کارزار گسترده‌ای که برای آزادی او ایجاد شد، تنها چیزی که موجب آزادی این زندانی خواهد شد، توافق میان ایران و لبنان است.

این روزنامه تاکید کرده که هنوز مشخص نیست که این توافق احتمالی شامل آزادی متقابل زندانیان ایرانی در آمریکاست یا نه. این گمانه‌زنی در شرایطی انجام می‌شود که چندی پیش محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، در سفر به نیویورک از تقاضای ایران برای مبادله زندانیان با آمریکا خبر داده بود.

ژنرال عباس ابراهیم پیش‌تر نیز به ایران سفر کرده و با زکا ملاقات داشته است.

سفر دوباره این ژنرال لبنانی به تهران در حالی است که پیش‌تر وزارت خارجه لبنان تماس‌هایی را با دفتر ریاست جمهوری ایران در این زمینه برقرار کرده و نامه‌ای نیز به ظریف ارسال کرده است.

همچنین خانواده زکا چند ماه پیش از حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان، که روابط خوبی با ایران دارد، خواست که در این زمینه میانجیگری کند.

وزارت خارجه لبنان هفته گذشته از موافقت مسئولان ایرانی با درخواست میشل عون، رئیس جمهوری لبنان، مبنی بر عفو و آزادی زکا خبر داد و همچنین خانواده این شهروند لبنانی زندانی در ایران‌ در بیانیه‌ای آزادی او را اعلام کردند.

خبرگزاری ایلنا هم نوشت: «بر اساس اخبار دریافتی، این درخواست به دلیل نقش و جایگاه تاثیرگذار رییس جمهوری لبنان در حمایت و پشتیبانی از جریان مقاومت با نظر مثبت بررسی شده و به احتمال قوی بزودی اجرایی می‌شود.»

نزار زکا کیست؟

نزار زکا متولد لبنان و دارای اقامت آمریکاست. او پیش از این سال‌ها به عنوان کارشناس فناوری اطلاعات و مدافع آزادی اینترنت فعالیت کرده است. زکا همچنین سابقه دبیرکلی سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات عرب در واشنگتن را نیز دارد.

زکا دارای مدرک کارشناسی در رشته علوم کامپیوتر و ریاضیات و کارشناسی ارشد در رشته علوم کامپیوتر از دانشگاه تگزاس ‌است.

او در سال ۱۳۹۵، با دعوت رسمی شهیندخت مولاوردی، معاون وقت رییس‌جمهوری در امور بانوان‌ و ‌خانواده،‌ برای شرکت در یک همایش با عنوان «دومین نمایشگاه و همایش بین‌المللی نقش‌آفرینی زنان در توسعه پایدار» با موضوع «کارآفرینی و اشتغالزایی» که از سوی دولت حسن روحانی برگزار شد، برای پنجمین بار به ایران سفر کرد.

اما در شهریور همان سال، پس از انتشار اخباری مبنی بر ناپدید شدن او، تلویزیون حکومتی ایران اعلام کرد که زکا به اتهام جاسوسی بازداشت شده است.

او هنگام خروج از ایران در فرودگاه امام خمینی از سوی نیروهای امنیتی این کشور به اتهام همکاری با دولت بیگانه علیه منافع ملی ایران بازداشت شد.

این فعال آزادی اینترنت، ‌پس از بازداشت به ۱۰ سال حبس و پرداخت ۴ میلیون دلار جزای نقدی محکوم شده است.

صداوسیمای ایران در گزارشی زکا را یک «گنج» خوانده و از ارتباط گسترده و «هوشمندانه» او با نهادهای نظامی آمریکا خبر داد.

همچنین روزنامه وطن‌امروز، نزدیک به سپاه پاسداران،‌ درباره زکا نوشت:‌ «نزار زکا شاه‌مهره لبنانی-آمریکایی دستگیرشده در ایران، ماموریتی ویژه در حوزه فناوری اطلاعات ایران داشته و به همین جهت نیز با وزارت ارتباطات مرتبط بوده‌است.»

زکا در سال ۲۰۱۷ به دلیل اعتراض به وضعیت خود دست به اعتصاب غذا زد. او اسفندماه سال گذشته از درون زندان اوین با نوشتن نامه‌ای برای انتخابات پارلمانی لبنان اعلام نامزدی کرد.

در همان ماه،‌ سعد حریری، نخست‌وزیر لبنان، با خانواده این شهروند لبنانی دیدار کرده و از «پیگیری هفتگی مساله آزادی او در مذاکره با میشل عون» ‌خبر داده بود.