در حالی که اصناف «کم‌خطر» در استان‌های ایران از دو هفته پیش و در استان تهران از یک هفته پیش، با شرط «فاصله‌گذاری هوشمند» فعالیت خود را از سرگرفته‌اند، حتی گزارش‌های متعدد رسانه‌های داخلی و مقام‌های محلی از مناطق مختلف این کشور حاکی از عدم رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی است که منجر به افزایش شیوع ویروس کرونا شده است.

خبرگزاری مهر، روز یکشنبه هفتم اردیبهشت، به عنوان نمونه درباره وضعیت «فاصله‌گذاری اجتماعی» در استان سمنان نوشت: «نامش طرح فاصله‌گذاری اجتماعی است اما همه‌چیز در آن دیده می‌شود به‌جز فاصله!»

این خبرگزاری تاکید کرد: «ارائه آمار قطره‌چکانی کرونا در استان سمنان حاکی از رشد میزان بیماران از زمان اجرای طرح فاصله‌گذاری اجتماعی است.»

مهر نوشت که طرح «فاصله‌گذاری اجتماعی به پایانی برای این بیماری تلقی شد به‌نحوی‌که این روزها تمام اتوبوس‌های شرکت واحد، نانوایی‌ها، مغازه‌ها و بازارها و بازارچه‌ها به حالت اول خود بازگشته‌اند.»

همچنین در حالی که مراکز تعویض پلاک به تازگی کار خود را از سر گرفته‌اند، گزارش‌ها حاکی از تشکیل صف‌های طولانی و رعایت نشدن فاصله‌گذاری اجتماعی در این مراکز پس از بازگشایی است.

در دیگر استان‌های ایران نیز، فرهاد ابول نژادیان، سرپرست دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، شامگاه شنبه ششم اردیبهشت، به شبکه تلویزیونی محلی استان خوزستان گفت که موارد بستری بر اثر ویروس کرونا در این استان طی یک هفته گذشته «۵۰ درصد افزایش یافته» و این افزایش «به علت رعایت نکردن فاصله گذاری اجتماعی رخ داده است».

او در این زمینه مثل دیگر مقام‌های جمهوری اسلامی فقط مردم را متهم نکرد و گفت: «محدودیت‌های اجتماعی و فاصله‌گذاری از اختیار مدیران ارشد است.»

در دزفول، دیگر شهر استان خوزستان نیز، رضا پورآیین رئیس مرکز بهداشت این شهر با اشاره به افزایش آمار مبتلایان به کرونا در دزفول طی ۲ روز گذشته گفت: «بیماری کرونا به علت رعایت نکردن فاصله‌گذاری اجتماعی در حال گسترش است.»

در استان هرمزگان، حمیدرضا حیدری پوری، قائم‌مقام معاونت خدمات شهری شهرداری بندرعباس، روز یکشنبه در جلسه شورای شهر بندرعباس گفت که «فاصله فیزیکی» در میان کارکنان شهرداری رعایت نمی‌شود و جان پاکبانان در خطر است.

عدم بسترسازی برای اجرای فاصله‌گذاری اجتماعی

اما فاصله‌گذاری اجتماعی بدون حمایت دولت میسر نیست و فقط با توصیه‌های بهداشتی، مثل استفاده از دستکش و ماسک، مردم را نمی‌توان به رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی فراخواند.

در یکی از فضاهایی که فاصله‌گذاری بسیار اهمیت پیدا می‌کند، شبکه حمل و نقل کشور اعم از متروها و اتوبوس‌هاست.

رضا همامی، دبیر کانون انجمن‌های صنفی شرکت‌های مسافربری کشور، روز یکشنبه هفتم اردیبهشت، درباره طرح فاصله‌گذاری اجتماعی در اتوبوس‌ها گفت: «دستورالعمل طرح فاصله‌گذاری اجتماعی ابلاغ و در حال انجام است، اما متاسفانه هزینه اجرای این طرح درنظر گرفته نمی‌شود.»

او با بیان این که «یک اتوبوس ۲۵ نفره به دلیل اجرای طرح فاصله‌گذاری اجتماعی باید تنها ۱۲ مسافر را جابجا کند و از سوی دیگر نرخ این اتوبوس از ۲ میلیارد تومان به ۴.۵ میلیارد تومان افزایش یافته»، گفت که اجرای این طرح صاحب اتوبوس را دچار ضرر کرده است.

همامی در این زمینه به عدم حمایت دولت اشاره و تاکید کرد که دولت برای اجرای طرح فاصله‌گذاری اجتماعی بستر آن را مهیا نکرده است.

او گفت: «پیشنهاد دادیم تا ۵۰ درصد بابت افزایش نرخ اتوبوس‌های بین شهری در نظر گرفته شود که نیمی از این کرایه را مسافر و نیمی دیگر را سرمایه‌گذار یا صاحب اتوبوس تقبل کند که متاسفانه سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان این موضوع را نپذیرفت.»

سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان از زیرمجموعه‌های وزارت صنعت، معدن و تجارت است.

در تهران نیز در حالی که از یک هفته پیش، فعالیت پاساژها و اماکن مسقف در بازار تهران بلامانع اعلام شده و پس از آن نیز فعالیت پارک‌ها، بوستان‌ها و تفرجگاه‌ها و ترددهای بین شهری در سطح کشور مجاز شد، پیروز حناچی، شهردار تهران، روز یکشنبه در حاشیه جلسه شورای شهر گفت: «ترافیک در مرکز پایتخت به حدی افزایش پیدا کرده که معابر قفل شده‌اند.»

در حالی که وضعیت واگن‌های مترو و اتوبوس‌های تهران در این روزهای تهران منطبق با شرط «فاصله‌گذاری اجتماعی» نیست، شهردار تهران به کمبود هزاران اتوبوس در تهران اشاره کرد و در این زمینه خواستار کمک دولت شد. 

خبرگزاری ایسنا نیز روز یکشنبه هفتم اردیبهشت اعلام کرد که در پایتخت «توجهی به رعایت فاصله اجتماعی» صورت نمی‌گیرد.

همچنین در همان ابتدای هفته گذشته که بازگشایی‌ها در تهران آغاز شد، برخی رسانه‌ها از «زنگ خطر کرونا در صف‌های شلوغ و بدون فاصله میادین میوه و تره‌بار» نوشتند. دادگاه‌ها، پمپ‌بنزین‌ها، مغازه‌ها و حتی پمپ‌بنزین‌ها وضعیت مشابهی دارند.

به نظر می‌رسد دولت جمهوری اسلامی با واگذاری کنترل ویروس کرونا به مردم، از خود سلب مسئولیت کرده است.