مخالفت صریح دو مرجع تقلید قم با برگزاری مراسم محرم همزمان با شیوع کرونا
در حالی که حکومت جمهوری اسلامی و مراجع تقلید شیعه بر برگزاری مراسم عزاداری محرم با وجود شیوع ویروس کرونا تاکید کردهاند، دو مرجع تقلید ساکن قم با برگزاری این مجالس به شیوه پیشین صریحا مخالفت کردند.
محمدصادق روحانی، مرجع تقلید، در پاسخ به پرسشی درباره «انجام شعائر حسینی در سایه معضل کرونا»، اعلام کرد: «وقتی برپایی مجالس با خطری تزاحم داشته باشد که عموم مردم را تهدید میکند، همانطور که در این روزها و در پی انتشار این ویروس خطرناک چنین شده، حفظ جان مردم و مؤمنین و دور نگه داشتن از در معرض این خطرات قرار گرفتن واجب و مقدم بر هر موضوع و مساله دیگری است حتی اگر این مساله منجر به برپا نشدن یا کاهش مجالس حسینی و سایر مناسبتها بشود.»
او تاکید کرد: «بنابراین اگر میان اقامه مجالس عزاداری و حفظ جان مردم و مؤمنین، تزاحم وجود داشته باشد نباید مجالس برپا شود، چون قطعا حفظ جان مومنین با التزام به منع تجمعات مقدم است، حتی نسبت به برگزاری این مجالس.»
همچنین یوسف صانعی، دیگر مرجع تقلید نیز ضمن مخالفت با برگزاری مجالس عزاداری در شرایط شیوع ویروس کرونا، بر «حفظ جان انسانها و حقوق آنها» به عنوان «یکی از اصول اولیه عقلی و شرعی» تاکید کرد.
صانعی گفت به نظر او، رعایت هرچه که موجب پیشگیری از بیماری مذکور گردد «واجب و لازم» است.
این مرجع تقلید ادامه داد «چنانچه با شرکت در عزاداری موجبات گسترش بیماری یا خطرات جانی برای خود شخص یا سایر افراد و یا ایجاد ضرر و مشقت برای کادر درمان گردد»، اینگونه مراسم «مورد رضایت» نیست.
او همچنین تاکید کرد که بر فرض عدم رعایت، چنانچه شخص ناقل باعث بیمار شدن افراد دیگر شود، او «ضامن تمام خسارتهای وارده» است.
این موضعگیری روحانی و صانعی در حالی است که پیشتر وحید خراسانی، ناصر مکارم شیرازی، جعفر سبحانی و محمد علوی گرگانی، چهار مرجع تقلید، در پاسخ به استفتاهای جداگانهای اعلام کرده بودند که مراسمهای عزاداری ماه محرم باید برگزار شوند.
همچنین علی سیستانی، مرجع تقلید شیعه ساکن نجف با وجود تاکید بر «مجالس خانگی»، با «مجالس عمومی» به شرط آن که «همه ضوابط بهداشتی با دقت تمام رعایت گردد» مخالفت نکرده بود.
این در حالی است که تعدادی از پزشکان و کادر درمان در نامهای به مراجع تقلید شیعه خواستار برگزار نشدن مجالس عزاداری حضوری در ماه محرم شده بودند و هشدار دادند که برگزاری این مراسمها منجر به مرگ صدها نفر خواهد شد.
در این نامه اعلام شده که «هیچ نهاد ناظری توانایی ضمانت رعایت پروتکلهای بهداشتی از سوی میلیونها» شرکت کننده در این مراسمها را ندارد.
اما حسن روحانی، رییس جمهور ایران، نگرانیهای مطرح شده درباره احتمال افزایش شیوع کرونا در مراسم های عزاداری را «شایعات و حرفهای ناروا» خواند و گفت که باید در مقابل این سخنان ایستاد.
همچنین علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی خواستار رعایت مصوبات ستاد مقابله با کرونا درباره عزاداری ماه محرم شده، اما دستوری به نهادهای مذهبی زیر نظر خود برای تعطیل کردن این مراسم نداده است.
وزارت بهداشت متنی را با عنوان دستورالعمل مراسم مذهبی در ماه محرم صادر کرده که بدون اشاره به چگونگی اعمال و کنترل اجرای آن، بر حفظ فاصله و پوشیدن ماسک از سوی عزاداران تاکید میکند.
پزشکان و کادر درمان در نامه خود به مراجع تقلید تاکید کردهاند که «ضمانت متراکم و مسقف نبودن صدها هزار مجلس عزاداری در سراسر کشور غیرممکن است و در این شرایط حتی با استفاده از ماسک و رعایت فاصله بین عزاداران، امکان جدی سرایت بیماری وجود دارد».