همه خدمه سانچی در لحظات اولیه به دلیل تنفس گاز سمی جان باختند
شهرام فرحبد، مدیر بازرگانی شرکت ملی نفتکش ایران، در واکنش به مستند ایران اینترنشنال از شکایت خانوادههای خدمه نفتکش سانچی به دادگاه فدرال آمریکا، با «غیرواقعی» خواندن این گزارش، گفت که بررسی مساله تماسهای تلفنی از شرق آسیا در صلاحیت نهادهای امنیتی است.
بعد از وقوع این حادثه، برخی خانوادههای خدمه نفتکش سانچی تماسهایی از کشورهای جنوب شرقی آسیا دریافت کرده و این فرضیه را دارند که ممکن است تماسها از طرف خدمه باشد.
براساس گزارشهایی که به تایید نهادهای رسمی جمهوری اسلامی نیز رسیده بیش از ۱۲۰۰ تلاش برای تماس ثبت شده که مواردی معدودی از آنها به مکالمه منتهی شده است.
اما مدیر بازرگانی شرکت ملی نفتکش ایران، روز شنبه ۲۳ آذر، به ایسنا گفت: «علی رغم اینکه برخی از این خانوادهها میگویند بیش از ۱۲۰۰ تماس ناشناس داشتهاند، چرا حتی یکی از تماسها واقعی نبوده و هیچ کدام از این خانوادهها نتوانستهاند بعد از گذشت ۲ سال یک تماس تلفنی موفق داشته باشند؟ چرا فقط این چند خانواده تماس تلفنی مشکوک دریافت میکنند و مابقی ۲۲ خانواده دیگر این تماس ها را ندارند؟»
او با این حال ادامه داد: «باید گفت که مساله تماسها یک مساله تخصصی است و نهادهای امنیتی مربوطه قطعا در صلاحیت بررسی این موضوع هستند.»
پیشتر علی هریسچی، وکیل تعدادی از خانوادههای خدمه نفتکش سانچی، که با ثبت شکایتی در حوزه واشینگتن دی.سی دادگاه فدرال آمریکا علیه سه فرد حقیقی و حقوقی مسئول جمهوری اسلامی در این پرونده، اعلام جرم کردند، در گفتوگو با ایران اینترنشنال گفت که یکی از خانوادههای خدمه که توانسته بوده صحبتی با فرزند خود داشته باشد «از سوی نیروهای امنیتی تحت فشار قرار گرفته و بعد از آن هیچ مصاحبهای در خصوص جزئیات این تماس نداشته است».
او ادامه داد: «یکی از سیم کارتهای خدمه کشتی هر ماه هزینه رومینگ با نرخهای متفاوت پرداخت میکند، اما وزارت ارتباطات از ارائه اطلاعات درباره محل استفاده از خدمات رومینگ این سیمکارت خودداری میکند».
در واکنش به این اظهارات، مدیر بازرگانی شرکت ملی نفتکش ایران گفت: «اولین سوالی که بعد از شنیدن این حرفها ممکن است در ذهن هرکسی پیش بیاید این است که اساسا چه دلیلی برای این کار وجود دارد؟ مثلا برنامهریزی شده که یک کشتی با کشتی دیگری برخورد کند، عدهای با قایق نجات پیاده شوند و پرسنل را به جایی ببرند و دو سال هم بگذرد که چه نتیجهای حاصل شود؟ قطعا کسی که این نقشه را برنامهریزی کرده باید هدفی داشته باشد. برای مثال دزدان دریایی نیز در قبال نگهداری افراد درخواست پول میکنند یا هدفی دارند اما از این سناریوی ادعایی چیده شده، هدفی استنباط نمیشود.»
براساس شواهد موجود یکی از دو کشتی نجات نفتکش سانچی نه در این کشتی و نه در آبهای منطقه پیدا نشده است و علاوه بر آن پایههای نگهدارنده آن نشان میدهد که قایق از پایهها جدا و به داخل آب رها شده است. شاکیان این پرونده با اشاره به این موضوع معتقدند که بیشتر خدمه کشتی با قایق نجات از کشتی خارج شدهاند.
اما شهرام فرحبد با تاکید بر این که قایق نجات کشتی سانچی استفاده نشده، گفت: « قایق نجات کاملا ذوب شده است. کما اینکه اجساد افرادی که بر روی عرشه کشتی پیدا شدند، در اطراف قایق نجات پیدا شدند و اگر امکان رفتن با قایق نجات بود آنها قطعا رفته بودند.»
نفتکش «سانچی» در دی ماه ۱۳۹۶پس از تصادف با یک کشتی چینی به نام «کریستال» به تدریج سوخت و ۹ روز بعد از سانحه، در آبهای شرقی چین غرق شد.
نفتکش سانچی با پرچم پاناما حرکت میکرد و به گفته شرکت ملی نفتکش ایران در حال حمل «میعانات گازی به ارزش ۶۰ میلیون دلار» به مقصد کرهجنوبی بود.
بعد از این حادثه خدمه کشتی چینی کریستال که با پرچم هنگکنک درحال حمل بار غله بود نجات پیدا میکنند و با استفاده از قایق نجات وارد آب میشوند.
وکیل خانوادههای خدمه کشتی سانچی گفته است: «اگر خدمه کریستال از انتشار گازهای سمی و موج انفجار کشته نشدهاند و فرصت خروج از کشتی را داشتهاند، خدمه نفتکش سانچی هم قاعدتا چنین فرصتی را داشتهاند.»
بعد از این حادثه، دولت چین اجازه مصاحبه با خدمه کشتی کریستال را که شاهد تصادف بودهاند به ایران نداده و مدعی شده اطلاعات جعبه سیاه این کشتی نیز از بین رفته است.
مدیر بازرگانی شرکت ملی نفتکش ایران نیز با تاکید بر از بین رفتن این اطلاعات گفت: «جعبه سیاه مدت زمان مشخصی برای نگهداری اطلاعات دارند و بعد از این مدت اطلاعات قبلی پاک میشود و جای آنها را اطلاعات جدید میگیرد و اصطلاحا اور رایت میشود. این موضوع چیزی نیست که بر روی بررسی نتیجه حادثه اثر گذار باشد.»
در حالی که مقامهای جمهوری اسلامی میگویند که هر ۳۲ سرنشین این کشتی «در همان ساعت اول بعد از حادثه» کشته شدهاند، خانوادههای ده تن از خدمه کشتی سانچی که روایت رسمی مبنی بر کشته شدن خدمه در ساعت نخست این حادثه را قبول ندارند، معتقدند آن تعداد از خدمه کشتی که از این حادثه نجات پیدا کردهاند به گروگان گرفته شدهاند و به احتمال قوی هنوز زندهاند و اگر هم بعد از این حادثه کشته شده باشند، متهمین علاوه بر آدمربایی به قتل هم متهم خواهند شد.