«لبنان سالانه یک میلیارد دلار درآمد از ماریجوانا خواهد داشت».

ماه ژوئیه، وقتی گزارش یک هزار صفحه‌ای گروه مشاور مکِنزی به مجلس لبنان رسید، پیشنهاد قانونی شدن کشت و مصرف دارویی ماریجوآنا، خبر داغ رسانه‌ها شد.

لبنان از مکِنزی خواسته بود تا این گزارش را بنویسد و راه‌های مهار بحران اقتصادی این کشور را معرفی کند.

این کشور با شش میلیون جمعیت، میزبان دست کم ۹۷۶ هزار پناهجوی سوری است و رشد اقتصادی‌اش که پیش از شروع جنگ داخلی سوریه ۹ درصد بود، برابر پیش‌بینی‌ها، تا پایان امسال به ۲ درصد کاهش می‌یابد.

هرچند نگرانی اصلی لبنانی‌ها، بدهکار بودن است.

هر لبنانی، به‌ازای هر یک لیر لبنانی درآمد، یک لیر و ۵۳ پیاستر (هر ۱۰۰ پیاستر معادل یک لیر لبنان است) بدهکار است.

به عقیده اقتصاددان‌ها، لبنان به عنوان سومین کشور بدهکار در دنیا، از نظر کل بدهی کشورها در مقایسه با تولید ناخالص ملی‌شان به حساب می‌آید.

قانون آزادی کشت و مصرف دارویی ماریجوآنا در مجلس لبنان همچنان در دست بررسی است، هرچند یکی از مقامات ارشد این مجلس به سفیر آمریکا در لبنان در ماه ژوئیه گفت که پیش‌بینی‌ها از تصویب این قانون خبر می‌دهد.

در لبنان امیدواری‌ها بر این است که پس از تصویب این قانون، دره بقاع هم از لحاظ اقتصادی بهبود یابد و نظم به این منطقه در شرق لبنان برگردد، جایی که گزارش‌های سازمان‌ ملل، اتحادیه اروپا و برخی رسانه‌ها همچون، گاردین، سی‌ان‌ان و نیویورک تایمز بر این باورند که این منطقه یکی از کشتگاه‌های اصلی کانابیس (گیاه ماریجوانا) در لبنان است و گروه‌های مختلف، از جمله حزب‌الله، از کشت این محصول دهه‌هاست سود می‌برند.

سکوت حزب‌الله شاید نشانه رضایت باشد

حزب‌الله در برابر سوال رسانه‌هایی همانند سی‌ان‌ان همچنان به سکوت خود ادامه می‌دهد، هرچند خبرنگارها مکرر می‌پرسند نظر شما نسبت به احتمال آزادی ماریجوآنا در لبنان چیست؟

برخی نگران این هستند که حزب‌الله موافق نباشد.

چون این امر می‌تواند بر درآمدهای این گروه تاثیر بگذارد و از نفوذ آنان در دره بقاع بکاهد.

برخی دیگر می‌گویند سکوت حزب‌الله شاید نشانه موافقت باشد.

به‌خصوص که نبیه بِری، رییس مجلس لبنان و رهبر جنبش امل و نزدیک به حزب‌الله، آشکارا موافقت خود با قانونی شدن ماریجوآنا را ابراز کرده است.

لبنان ولی در کنار مشکلات اقتصادی، با مشکلات سیاسی هم دست‌وپنجه نرم می‌کند.

به‌رغم انتخاباتی که ماه می برگزار شد و با گذشت ده ماه، هنوز کابینه مشخص نشده است و این کشور رتبه صدو‌چهل‌ و‌سوم فساد را در میان کشورهای جهان دارد.

بااین‌حال، این کشور مجوز تاسیس اولین لابراتوار تحقیقی ماریجوآنا را صادر کرده است تا اگر عرضه درمانی این گیاه تصویب شد، داروهایی آماده عرضه هم باشند.

«یکی از باکیفیت‌ترین‌های جهان است»

رائد خوری، وزیر اقتصاد لبنان به شبکه بلومبرگ گفت: « ماریجوآنای ما یکی از باکیفیت‌ترین‌های جهان است.»

او تنها کسی نیست که از ماریجوآنای لبنان تعریف می‌کند. تولیدات این کشور از نام‌های‌ آشنای مصرف این گل در جهان است و به گفته سازمان ملل، پس از افغانستان و مراکش، لبنان سومین عرضه کننده ماریجوآنا در بسیاری از بازارهای غیر قانونی جهان است.

لابراتوار محمد مروح می‌خواهد، به طور علمی بررسی کند که گونه‌های ماریجوآنای دره بقاع چه ارزش‌های درمانی دارند.

دولت لبنان به او مجوز تحقیق‌هایش را داده است ولی او هنوز منتظر دریافت مجوز برای افتتاح «مرکز تحقیقات درمانی کانابیس» است.

لابراتوار تحقیقی او در دانشگاه آمریکایی لبنان مستقر است و مروح به رویترز گفت: «نظرم این است که این‌جا ما شاهد ارزش درمانی متفاوتی در گونه لبنان هستیم، همه‌اش هم به‌خاطر اقلیم متمایز دره بقاع است؛ آن هم وقتی که مقدار باران، حجم نور خورشید و نوع خاک منطقه را درنظر بگیرید.»

در اولین گام، تحقیق تیم او متمرکز بر بیماران سرطانی است و می‌خواهند میزان آرام‌بخش داروهای تولیدی خود را بر آنان بسنجند. هرچند سه سال تمام طول کشید تا این تیم در ابتدا دانشگاه و سپس دولت را راضی کنند تا مجوز به این تحقیق بدهد.

تغییرات اقلیمی به‌نفع کشت ماریجوآنا در لبنان

گزارش اختصاصی تازه سی‌ان‌ان می‌گوید که اقلیم دره بقاع در برابر تغییرات اقلیمی راه را برای کشت بیشتر ماریجوانا باز می‌کند.

کانابیس گیاه مقاومی است، به کود چندانی احتیاج ندارد و کشت آن نیازمند مصرف سموم شیمیایی نیست.

تمامی این‌ها کمک به این می‌کند که در اقلیمی که در آن کشت گیاهانی چون پنبه سخت‌تر می‌شوند و آب کافی دیگر برای کشت‌شان وجود ندارد، ماریجوانا جایگزین شود. چون بوته این گیاه می‌تواند برای تولید فیبر و پارچه و پوشاک استفاده شود، اگرچه مقاوم‌تر از پنبه به تغییرات اقلیمی است.

از سوی دیگر قانونی شدن ماریجوآنا در لبنان بایستی از سد گروه‌های مافیایی دره بقاع هم بگذرد.

دره بقاع، دره مافیا

معبدی متعلق به عصر رومیان باستان در دره بقاع، نقشی از گیاه ماریجوانا دارد، این دره ولی بیشتر در کنترل گروه‌های مافیایی است که با پلیس و ارتش لبنان بر سر کشت این گیاه، درگیری دارند.

اغلب  گروه‌های مافیایی دره بقاع، از ایده قانونی‌ شدن ماریجوآنا در لبنان استقبال کرده‌اند، البته به‌شرط اینکه دولت آنان را عفو کند.

در لبنان، حدود ۴۲ هزار حکم دستگیری برای افراد مرتبط به این گروه‌ها صادر شده است و بیشتر این احکام مرتبط با قاچاق موادمخدر است.

ریشه تاریخی کشت کانابیس در این منطقه به عصر امپراتوری عثمانی برمی‌گردد و در دوره جنگ‌های داخلی سال‌های ۱۹۷۵ تا ۱۹۹۰ لبنان، این گروه‌های مافیایی توانستند به اوج برسند و تخمین می‌زنند در آن دوره تا سالی ۲ هزار تن «گل» در این دره تولید شده بود.

حالا جنگ داخلی سوریه به این گروه‌های مافیایی کمک کرده است. تخمین زده می‌شود از ۲۰۱۲ تاکنون، تجارت ماریجوآنا ۵۰ درصد در این منطقه رشد کرده ، به‌خصوص حالا که لبنان بیشتر از هر چیزی به کنترل مرز مشترک با سوریه معطوف است.

بنا بر داده‌های دفتر جرایم و موادمخدر سازمان ملل متحد، تولیدات ماریجوآنای لبنان به کشورهای حوزه خلیج فارس، اروپا، آفریقا و حتی آمریکای شمالی می‌رسند و لبنان سومین صادرکننده ماریجوآنا در جهان است.