با وجود بخشنامه چند روز پیش رییس قوه قضاییه که در آن انواع زندانیان مستحق مرخصی نوروزی بر شمرده شده بودند، تعداد زیادی از زندانیان و فعالان مدنی و سیاسی بازداشتی از دریافت مرخصی هم‌زمان با این عید محروم شده‌اند.

در بخشنامه ابراهیم رئیسی، ریاست جدید قوه قضاییه حتی بعضی محکومان قاچاق مواد مخدر نیز مشمول اعزام به این مرخصی شناخته شدند، اما محکومان «اقدام علیه امنیت کشور» از آن محروم مانده‌اند.

عده زیادی از کاربران رسانه‌های اجتماعی در روزهای گذشته، روند محرومیت زندانیان سیاسی از مرخصی از جمله در روزهای عید نوروز را غیرعادلانه دانسته‌اند.

همچنین اعطای مرخصی به برخی شخصیت‌های سیاسی مثل اسفندیار رحیم مشائی و حمید بقائی از یاران نزدیک به محمود احمدی‌نژاد، رییس جمهوری‌ سابق هم صدای اعتراض به برخورد تبعیض‌آمیز دستگاه قضایی را در رسانه‌های اجتماعی بلندتر کرده است.

زندانیان اهل سنت، فعالان محیط زیست بازداشتی، دراویش گنابادی، بهائیان، فعالان کارگری و معلمان فعال صنفی تنها تعدادی از این نمونه‌ها هستند که امسال از اعطای حق مرخصی هم‌زمان با عید نوروز محروم شده‌اند.

فعالان محیط زیست که از بهمن ماه سال گذشته در بازداشت به سر می‌برند، نه تنها تا امروز از حق مرخصی کاملا محروم‌ بوده‌اند، که ملاقات‌های هفتگی آن‌ها با خانواده‌های خود نیز بدون رعایت فاصله‌های قانونی انجام شده است.

هنگامه شهیدی، از روزنامه‌نگارانی است که از ۹ ماه پیش و در شرایط جسمانی وخیم، در بازداشت بوده و حالا هم از مرخصی نوروزی محروم شده است. محمد نظری و زینب جلالیان از فعالان سیاسی کُرد که سال‌ها زندان را بدون حتی یک روز مرخصی تحمل کرده‌اند، آرش صادقی، آتنا دائمی، نسرین ستوده وکیل دادگستری که حکم ۱۲ سال زندان را می‌گذارند و بسیاری دیگر از جمله این نمونه‌ها هستند.

از تعداد دراویش گنابادی که از اسفند سال گذشته بدون برگزاری دادگاه در بازداشت به سر می‌برند، آمار دقیقی در دست نیست اما برخی فعالان رسانه‌ای تعداد بازداشتی‌های این اقلیت عقیدتی را بیش از ۳۰۰ نفر اعلام کرده‌اند.

اعزام نشدن دراویش گنابادی به مرخصی نوروزی نیز به ویژه بعد از آن که اخبار زیادی از بیمار شدن آن‌ها در اثر شکنجه و انجام نشدن رسیدگی‌های پزشکی منتشر شد، اعتراض‌های زیادی را برانگیخته است.

وضعیت مرخصی فعالان صنفی بازداشتی هم به همین ترتیب است؛ خانواده‌های سپیده قلیان و اسماعیل بخشی در روزهای گذشته با تجمع در مقابل دادگستری شهرستان‌ شوش خواستار آزادی بی قید و شرط و دست کم مرخصی نوروزی آن‌ها شده‌اند.

حامیان فعالان صنفی معلمان هم در آخرین روزهای سال گذشته در اعتراض به عدم اعطای مرخصی به این زندانیان، با هشتگ «معلمان_زندانی_مرخصی» طوفان توییتری راه انداختند. تعداد زیادی از این فعالان، نه تنها از مرخصی نوروزی محروم شده‌اند که ماه‌هاست از حق مرخصی ماهانه خود بازمانده‌اند.

محمود بهشتی لنگرودی، محمد حبیبی، روح‌الله مردانی، اسماعیل عبدی و عبدالله قنبری تنها تعدادی از این معلمان زندانی هستند. در کنار محرومیت از مرخصی قانونی، فشار بر خانواده‌های این زندانیان برای اطلاع‌رسانی نکردن در مورد وضعیت آن‌ها در رسانه‌ها بخش دیگری از فشارها بر فعالان صنفی معلمان و خانواده‌های آن‌ها است.

«حکومت از فعالان صنفی معلمان می ترسد»

یک عضو کانون صنفی معلمان با بیان این که «حکومت از اعطای حق مرخصی زندانیان این صنف می‌ترسد»، در مورد وضعیت این افراد در زندان‌های مختلف می‌گوید: «در مورد محمد حبیبی با توجه به شرایط بسیار نگران‌کننده سلامت او، امیدوار بودیم که مرخصی نوروزی به این معلم داده شود که این‌طور نشد. علی‌رغم موافقت دادیاری زندان اوین، مرخصی او با مخالفت دادستانی رو‌به‌رو شد.»

این فعال صنفی معلمان درباره وضعیت سلامتی آقای حبیبی به «ایران اینترنشنال» می‌گوید: «بازداشت آقای حبیبی با ضرب و شتم بسیاری همراه بود که به بروز دردهای زیاد در پاها و قفسه سینه و عفونت ریه منجر شد. آقای حبیبی که چهار ماه در زندان تهران بزرگ، با شرایطی وحشتناک بازداشت بود، تنها یک بار به بیمارستان امام خمینی اعزام شد که ماموران زندان اجازه گرفتن عکس سونوگرافی و رادیولوژی ندادند و در نهایت او با درمان ناقص به زندان برگشت. جالب آن که مسئولان دادستانی توجیه عدم اعطای مرخصی به آقای حبیبی را نگذراندن یک سوم حکم حبس اعلام کردند.»

به گفته این عضو کانون صنفی معلمان، «دیگر اعضای این نهاد مدنی از جمله محمود بهشتی و اسماعیل عبدی هم که تا امروز یک سوم احکام خود را سپری کرده‌اند، نه تنها بر خلاف قانون، آزاد نشده‌اند، که تنها یک بار در این مدت از حق مرخصی خود استفاده کرده‌اند. مقامات دادستانی تهران با مرخصی این همکاران ما در ایام نوروز هم مخالفت کرده‌اند. با مرخصی آقای عبدالرضا قنبری دیگر عضو کانون صنفی معلمان هم به دلایل واهی مخالفت شده است.»