آنچه سازمان بهداشت جهانی درباره ووهان گفت
وال استریت ژورنال در گزارشی به برخی نظریات و فرضیات پیرامون منشا کوویدـ۱۹، بزرگترین همهگیری قرن اخیر، پرداخته است.
به گزارش وال استریت ژورنال، سیاستگذاران چین به نظریه نامحتملی متوسل شدهاند، اینکه منشا ویروس جدید کرونا چین نبوده است، بلکه ویروسی وارداتی از اروپاست. یکی از روسای پیشین مرکز کنترل و پیشگیری بیماریها در چین این نظریه را پاییز سال ۲۰۲۰ در کنفرانسی علمی مطرح کرد. نظریه دیگر این است که ویروس از طریق بستهبندی مواد غذایی منجمد وارد ووهان، مبدا همهگیری کوویدـ۱۹، شد.
در ماه جاری، تیمی از سازمان بهداشت جهانی برای تحقیق در مورد منشا کرونا به چین سفر کرد. یکی از اعضای هیات اعزامی این سازمان به چین گفت ممکن است ویروس در مرسولهای حاوی لاشهای منجمد بوده و منشا شیوع ویروس در چین شده باشد. این گفته به تصور ورود ویروس به چین از طریق بستهبندی مواد غذایی تا حدودی قوت بخشید.
گزارش این هیات نشان میدهد چین از سازمان بهداشت جهانی درخواست کرده بود تا فرضیه ورود ویروس به ووهان این شکل را بررسی کند. اما اعتباربخشی ضمنی به این نظریه نامحتمل به مخدوش شدن اعتماد به ماموریت مهم سازمان بهداشت جهانی برای کشف منشا کوویدـ۱۹ منجر میشود.
مقامهای چینی بیش از همه خطای ورود ویروس را به گردن ماهی سمن (سالمون) انداختهاند. گاهی هم به گردن کاد، نوعی ماهی دیگر، خوک یا سایر محصولات. در همین راستا، چین دستور بازرسی برخی مواد غذایی وارداتی را صادر کرد و واردات برخی محصولات را تعلیق کرده است، اقدامی که اغلب واردات از آمریکا و اروپا را به تاخیر انداخته است.
سازمان غذا و داروی آمریکا هفته گذشته در بیانیهای شدیدالحن گفت: «هیچ مدرک مستدلی مبنی بر اینکه غذا یا بستههای مواد غذایی منشا انتقال ویروس بودهاند یا در آن نقش داشتهاند وجود ندارد.»
منشا ویروس به احتمال فراوان طبیعت بوده است، ویروسی که میان انسان و حیوان ردوبدل میشده است تا اینکه سرانجام به مرحله شیوع رسید. همچنین ممکن است منشا ویروس آزمایشگاهی باشد که روی آن پژوهش میکرده و راهی به خارج از آزمایشگاه یافته باشد. بهعنوان مثال، ممکن است کسی هنگام کار با نمونهها در آزمایشگاه مبتلا شده باشد. آزمایشگاه ویروسشناسی ووهان بیش از همه در مظان شک است، آزمایشگاهی حفاظتشده که درباره ویروسهای کرونا پژوهش میکرد. نظریه نشت ویروس از آزمایشگاه با حواشی در هم آمیخته است و به عقیده برخی، این ویروس مهندسیشده و آزمایشگاهی است. اما احتمال اتفاقی غیرعمدی در آزمایشگاه بهعنوان منشا شیوع دور از ذهن نیست.
تیم سازمان بهداشت جهانی میگوید نظریه خروج ویروس از آزمایشگاه چنان بعید است که ارزش بررسی مفصلتر ندارد. اما این سوال به ذهن میرسد که پس چه چیزی ارزش بررسی دارد؟ ماهی سمن؟ متاسفانه سازمان بهداشت جهانی با اعتباربخشی به نظریه منشا غذایی شیوع ویروس، از اعتبار خود کاسته است. سازمان بهداشت جهانی در حوزه سلامت عمومی نقش شایانی ایفا میکند. اقدامهای سازمان بهداشت جهانی به نجات جان افراد، بهویژه در کشورهای کمدرآمد و با درآمد متوسط، کمک بسیار کرده است. نقش سازمان بهداشت جهانی حیاتی است اما چنین اقدامهایی جایگاهش را به خطر میاندازد.