همزمان با برگزاری هفتاد و دومین نشست مجمع عمومی سازمان ملل، مسأله هسته‌ای ایران و موضوع توافق برجام بار دیگر به صدر اخبار بازگشته و به کانون رایزنی‌های دیپلماتیک تبدیل شده است. فدریکا موگرینی، نماینده ارشد سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز سه شنبه ۲۸ شهریور، در حاشیه این اجلاس در نیویورک، گفت: «توافق هسته‌ای با ایران (برجام) به خوبی پیش می‌رود، کار ما به عنوان اتحادیه اروپا و همچنین کار شخصی من این است که از اجرای کامل آن از سوی طرفین مطمئن باشیم.»
به گزارش خبرگزاری‌ها در ایران، وی از تشکیل جلسه میان وزرای پنج به‌علاوه یک درباره برجام خبرداد و گفت: «این چیزی است که من از آن استقبال می‌کنم و نشان خوبی است. موگرینی در خصوص امکان خروج آمریکا از برجام تاکید کرد که برجام به یک کشور تعلق ندارد، بلکه متعلق به جامعه بین‌المللی است.»

موضع دونالد ترامپ درباره برجام، نگرانی‌ها از آینده این توافق بین‌المللی افزایش داده است. دولت دونالد ترامپ که تا کنون دو بار پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را تأیید کرده، احتمال دارد در ماه اکتبر، سیاست دیگری را در قبال آن اتخاذ کند. در تازه‌ترین واکنش، رئیس جمهور آمریکا بدون اشاره مستقیم به این که آیا واشینگتن در پایان فرصت ۹۰ روزه معمول، پایبندی تهران به «برجام» را تائید خواهد کرد یا نه، گفت: «به‌زودی خواهید دید».

خروج یک‌جانبه آمریکا از برجام از عمده‌ترین نگرانی کشورهای طرف توافق هسته‌ای است که آینده این توافق را با ابهام مواجه می‌کند. حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران، شب گذشته در مصاحبه با کریستین امانپور، خبرنگار سی‌ان‌ان  در نیویورک تأکید کرد: «خروج احتمالی آمریکا از برجام هزینه زیادی برای آنها دارد».

اما آیا آمریکا به لحاظ حقوقی می‌تواند از برجام خارج شود. مهران براتی، کارشناس مسائل بین‌الملل در این‌باره به وبسایت ایران اینترنشنال می‌گوید: «طبق نظر خانم موگرینی و کشورهای اروپایی از آن‌جایی که برجام توسط شورای امنیت سازمان ملل متحد تأیید و تصویب شد، کیفیت یک معاهده بین‌المللی را پیدا کرده و نمی‌شود یک‌جانبه از آن بیرون آمد. نظر اروپا این است که اگر آمریکا نظری دارد باید با همراهی و گفت‌وگو با دیگر طرف‌های این معاهده، نظر خودش را پیش ببرد.»

مهران براتی در پاسخ به آینده برجام درصورت خروج آمریکا از این توافق نیز تصریح کرد: «اگر آمریکا از برجام به‌صورت یک‌جانبه خارج شود، اروپایی‌ها به تعهداتی که در خصوص برجام قبول کردند، ادامه خواهند داد؛ ولی درآن صورت، مسأله قدری مشکل می‌شود. چون آمریکایی‌ها به شرکت‌های اروپایی که در روابط اقتصادی‌اشان با ایران ادامه می‌دهند فشار می‌آورند، هرچند که کیفیت این فشارها مانند دوران اول تحریم‌ها نخواهد بود. به نظر می‌رسد که راه میانه‌ای پیدا شود که گفت‌وگوهایی سربگیرد. اینکه وضعیت بعد از ۸سال که محدودیت‌های غنی‌سازی تمام شود، چگونه شود؛ این گفت‌وگوها را به جای اینکه بعد از ۲۵سال شروع کنند، همین حالا شروع کنند و تعهدات تازه‌ای از ایران بگیرند. این یک راه‌حل میانی است که قاعدتا آمریکایی‌ها هم می‌توانند با آن کنار بیاید.»
 

موضوع برجام همچنین محور گفت‌وگوی دوجانبه بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسراییل و دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد نیز بود. بنیامین نتانیاهو که در روزهای گذشته گفته بود برجام یک توافق بد است که باید لغو یا اصلاح شود، در دیدارش با ترامپ تاکید کرد که بدنبال راهی است که دو کشور چطور می‌توانند مشترکاً به برجام پاسخ دهند و نفوذ ایران در منطقه را عقب برانند. در همین زمینه ییسرائل کاتز، وزیر اطلاعات اسرائیل، که مقابله با برجام را مهمترین هدف سفر بنیامین نتانیاهو به آمریکا خوانده بود، هفته گذشته تاکید کرد که نخست‌وزیر اسرائیل، سه گزینه «لغو، تعلیق یا تغییر کلی مفاد آن» را درباره برجام به ترامپ ارائه خواهد کرد.
نخست‌وزیر اسرائیل در حالی برای خروج آمریکا از برجام تلاش می‌کند که بسیاری از مشاوران و مقام‌های ارشد آمریکایی با این نظر مخالف هستند و آن را به زیان منافع آمریکا می‌دانند. روز ۲۲شهریور سال‌جاری بسیاری از مقام‌های سابق جهانی و آمریکایی در کنار چندین نفر از کارشناسان و فعالان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای در نامه‌ای به دونالد ترامپ از برجام حمایت کردند و به کاخ سفید هشدار دادند که خروج آمریکا از این پیمان آن هم بدون نقض آشکار آن از سوی ایران، می‌تواند فاجعه‌بار باشد.
مقام‌های اروپایی و طرف‌های دیگر برجام نیز نسبت به خروج آمریکا از برجام هشدار دادند از جمله ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه، روز دوشنبه اعلام کرد که حفظ برجام بسیار حیاتی است اما لازم است مذاکراتی برای تقویت این پیمان، پس از پایان دوره آن در سال ۲۰۲۵ انجام شود. ترزا می، نخست‌وزیر بریتانیا نیز در دیدار اخیرش با رکس تیلرسون، وزیرخارجه آمریکا، اهمیت برجام در ممانعت از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای را به تیلرسون یادآور شد.