دونالد ترامپ، رئیس دولت ایالات متحده‌ی آمریکا، ضمن تأکید بر تصمیمش بر عدم تأیید پایبندی ایران و رد توافق هسته‌ای با آن کشور، فسخ کامل آن را محتمل دانست و افزود که از سوء‌استفاده‌ی دیگر ملت‌ها از ایالات متحده خسته شده است.

ترامپ روز جمعه ۲۱ مهرماه، با اشاره به آن‌چه که ایرادهای فراوان برجام خواند، اعلام کرد که در چارچوب راهبرد جدید آمریکا در رابطه با ایران، قادر به تأیید پایبندی ایران به توافق هسته‌ای نیست. او در همان سخنان هشدار داد که اگر با همکاری کنگره و متحدان‌ آمریکا، راه‌حلی برای این موضوع پیدا نشود، آمریکا از توافق هسته‌ای کنار می‌کشد و به‌صورت یک‌طرفه، آن را باطل اعلام می‌کند.

به گزارش خبرگزاری رویترز، ترامپ روز دوشنبه ۲۴ مهر، در جلسه‌ی هیأت دولت آمریکا، در سخنانی راجع‌به تصمیمش دررابطه با عدم تأیید پایبندی ایران به توافق هسته‌ای، گفت: "می‌دانید، ما با توافق هسته‌ای ایران روبروییم که در حال حاضر، در دست مطالعه و بررسی است و به گمان من، بسیاری از افراد، با کاری که من انجام دادم، موافق بودند؛ من از کاری که انجام دادم، کاملاً مطمئنم".

رئیس دولت ایالات متحده ی آمریکا در ادامه با ابراز ناخرسندی از مورد سوءاستفاده قرارگرفتن ملت آمریکا، افزود: "من از این‌که ما به‌عنوان یک ملت مورد سوءاستفاده قرار می‌گیریم، خسته‌ شده‌ام. ملت ما سال‌های بسیار زیاد و دهه‌های زیادی است که مورد سوء‌استفاده قرار می‌گیرد و صادقانه بگویم، من از دیدن این، دیگر خسته شده‌ام".  

ترامپ در ادامه‌ی سخنان خود، ضمن تأکید بر ضرورت انجام توافق با ایران، گفت: "توافق با ایران، چیزی بود که من حس می‌کردم باید انجام شود. و ما مرحله‌ی دوم آن را خواهیم دید. مرحله‌ی دوم ممکن است مثبت یا به‌شدت منفی باشد. ممکن است ما در این مرحله، با فسخ کامل برجام روبرو شویم: این یک امکان بسیار واقعی و محتمل است". او با اشاره به این که حتی بعضی از افراد، امکان فسخ برجام را  بسیار بیشتر از پابرجا ماندن آن می‌دانند، افزود: "فسخ برجام، ممکن است خیلی هم مثبت آب درآید. خواهیم دید که چه پیش می‌آید".

ترامپ در پایان سخنان خود در رابطه با برجام، به لحن و عملکرد سران ایران پرداخت و گفت: "من فکر می‌کنم که لحن رهبران ایران، به‌شدت اصلاح شده است. من از دیدن این خوشحال شدم، اما نمی‌دانم که چه تعبیری از آن باید داشته باشیم. آن‌ها مذاکره‌کنندگان فوق‌العاده‌ای هستند و با مذاکره به معامله‌‌ای دست یافتند که برای خودشان فوق‌العاده و برای ایالات متحده وحشتناک بود. خواهیم دید که چه اتفاقی می‌افتد".

• حمایت قاطع اروپا از حفظ برجام و ابراز نگرانی از سخنان ترامپ

این سخنان ترامپ، در حالی است که وزرای خارجه‌ی کشورهای عضو اتحادیه اروپا، روز دوشنبه ۲۴ مهر، در پی نشستی در لوکزامبورگ، با انتشار بیانیه‌ای، ضمن اعلام حمایت قاطع از حفظ توافق هسته‌ای با ایران،"اعلام عدم پایبندی ایران به برجام ازسوی ترامپ" را یک مسأله‌ی داخلی ایالات متحده‌ی آمریکا دانستند و از دولت آمریکا خواستند تا پیش از اقدامات بعدی، تبعات آن را برای امنیت آمریکا و متحدانش و منطقه در نظر بگیرند.

این بیانیه، با اشاره به تأیید پایبندی ایران به برجام ازسوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، لغو تحریم‌های هسته‌ای ایران را دارای تأثیر مثبت بر روابط اقتصادی با ایران، مفید برای مردم آن کشور و عامل تقویت گفت‌وگوی مستمر با تهران دانسته‌اند.

براساس توافق هسته‌ای ایران با قدرت‌های بزرگ جهانی که در تیرماه ۹۴ و پس از چندین دور مذاکره، در شهر وین اتریش به‌دست آمد، در ازای محدودشدن برنامه‌ی هسته‌ای ایران، تحریم‌های بین‌المللی هسته‌ای علیه ایران، لغو شده‌ است.

کشورهای عضو اتحادیه‌ی اروپا، در این بیانیه همچنین نگرانی خود را از برنامه‌ی ایران در زمینه‌ی توسعه‌ی موشک‌های بالستیک و ایجاد تنش و اقدامات بی‌ثبات‌کننده در منطقه اعلام کردند، اما خواستار رسیدگی به آن، در گفت‌وگوهایی خارج از برجام شدند.

زیگمار گابریل، وزیر امور خارجه‌ی آلمان پیش از نشست لوکزامبورگ گفته بود: "ما اروپایی‌ها بسیار نگرانیم که تصمیم رئیس‌جمهور آمریکا ما را به‌سوی رویارویی نظامی با ایران ببرد".

فدریکا موگرینی، رئیس سیاست خارجی اتحادیه‌ی اروپا نیز روز دوشنبه تأکید کرد که ادامه‌ی اجرای برجام ازسوی همه‌ی طرف‌های توافق هسته‌ای، برای اتحادیه‌ی اروپا، تعهدی اساسی است.

خانم موگرینی همچنین اعلام کرد که در اوایل ماه نوامبر، به واشنگتن سفر می‌کند، تا از قانون‌گذاران آمریکایی درخواست کند تا از توافق هسته‌ای کنار نروند.

دولت‌های بریتانیا و فرانسه نیز که هردو از طرف‌های امضا‌کننده‌ی توافق هسته‌ای با ایران بوده‌اند، بار دیگر بر ادامه‌ی تعهد خود نسبت به توافق برجام، تأکید کرده‌اند.

ترزا می، نخست‌وزیر بریتانیا و امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه، درپی گقت‌وگوی تلفنی با یکدیگر درمورد تصمیم ترامپ مبنی‌بر تأیید نکردن پای‌بندی ایران به توافق هسته‌ای، ضمن ابراز تمایل به حفظ توافق هسته‌ای و تأکید بر تعهد قاطع دو کشور به آن و اطمینان از اجرا شدنش، از همکاری دو کشور برای مقابله با فعالیت‌های بی‌ثبات‌‌کننده‌ی ایران در منطقه خبر دادند.