در قرن ۲۱ قاعدگی زنان دیگر تابو نیست؟ متاسفانه چرا. هنوز در بسیاری از کشورها از جمله ایران، باورهای غلط و عدم آگاهی‌بخشی درباره این موضوع و کمبود دسترسی‌ها به امکانات بهداشتی لازم در این زمینه، مشکلات بسیاری را برای زنان به وجود آورده است.

در این شرایط، از هفت سال پیش، روز ۲۸ مه روز جهانی بهداشت قاعدگی نام گرفته است. این روز به این دلیل انتخاب شد چون ماه مه پنجمین ماه سال میلادی است و زنان به‌طور متوسط پنج روز در هر ماه دچار خونریزی می‌شوند.

همچنین ۲۸ ماه مه چون چرخه قاعدگی زنان معمولا ۲۸ روز است و ماه پنجم و روز بیست و هشتم به‌عنوان نمادی برای توجه به بهداشت قاعدگی انتخاب شده ‌است.

باورهای غلط

قاعدگی بخشی از زندگی سالم و طبیعی دختران و زنان است؛ اما فقر، باورهای غلط، کمبود آموزش و فقدان امکانات بهداشتی و سانسور و محدودیت‌هایی که برخی از دولت‌ها اعمال می‌کنند، می‌تواند قاعدگی را به مانعی برای دستیابی برابری جنسیتی تبدیل کند.

بر اساس یک تحقیق که درباره دختران مدرسه‌ای در غرب ایران انجام شده، «فقط ۴۱/۲ درصد دختران متوجه شدند که قاعدگی یک سازوکار فیزیکی عادی در زنان است». در این تحقیق، ۴۸ درصد دختران گفته‌اند فکر می‌کنند قاعدگی یک «بیماری» است.

اعتقادات مذهبی، سنتی و فرهنگی، تاثیر بسزایی در نگرش به قاعدگی زنان دارد. این اعتقادات ممنوعیت‌های مختلفی را برای زنان در دوران قاعدگی وضع کرده که می‌تواند موجب از بین رفتن احساس عزت نفس و راحتی زنان در دوران قاعدگی شود.

علاوه بر این، در طول تاریخ بسیاری فکر می‌کرده‌اند قاعدگی موضوعی شرم‌آور و کثیف است. در صورتی که هم قاعدگی و هم صحبت کردن در مورد آن امری طبیعی است و نباید از آن شرمگین بود. 

یکی از باورهای غلط، باردار نشدن زنان در دوران قاعدگی است که منجر به عدم استفاده از وسایل پیشگیری از بارداری در این دوران می‌شود. احتمال باردار شدن در دوران قاعدگی گرچه کم است، اما همچنان وجود دارد.

باور غلط دیگر این است که در دوران قاعدگی باید از ورزش و رابطه جنسی پرهیز کرد، در صورتی که ورزش برای از بین بردن علائم این دوران موثر است و رابطه جنسی نیز با ترشح هورمون‌هایی مثل دوپامین می‌تواند احساس خوبی به دست دهد. 

همچنین بسیاری می‌پندازند که مدت قاعدگی حتما باید هر ماه یک هفته به طول بکشد، در صورتی که این دوران حدود پنج روز است، اما بسته به هر فرد می‌تواند کوتاه‌تر یا طولانی‌تر باشد.

باور غلط و رایج دیگر این است که درد قاعدگی مثل همه دردهاست. حدود ۲۰ درصد زنان با دردهای بسیار شدید در دوره قاعدگی روبه رو می‌شوند که فعالیت‌های روزمره‌شان را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

نقش آموزش، مادران و حکومت

بر اساس یک تحقیق، ۶۱ درصد دختران ایرانی اعلام کرده‌اند که مادرشان بهترین منبع اطلاعات درباره بهداشت قاعدگی است. 

این آمار نشان می‌دهد که آموزش خود مادران درباره چگونگی برخورد با دخترانشان در دوران قاعدگی یک گام و ضرورت مهم است. 

علاوه بر این، حکومت با فراهم کردن امکانات بهداشتی و آموزش می‌تواند در زمینه ارتقاء بهداشت قاعدگی نقش موثر ایفا کند. در حالی که برخی کشورها به سمت رایگان کردن تجهیزات بهداشتی در این زمینه قدم برداشته‌اند، دوران قاعدگی برای زنان ایران همچنان هزینه‌آور است.

همچنین تهدید و ممنوعیت فعالیت نهادها و خیره‌های غیردولتی مثل خیریه «امام علی» در ایران، که نقش مهمی در آگاهی‌بخشی و توزیع امکانات بهداشتی در مناطق محروم دارند، منجر به وخیم‌تر شدن بهداشت قاعدگی زنان در ایران می‌شود.