مخالفت دیوان لاهه با آغاز تحقیقات درباره جنایت جنگی در افغانستان
دیوان کیفری بینالمللی لاهه با آغاز تحقیقات قضایی درباره اتهام جرایم جنگی در افغانستان مخالفت کرد.
در متن بیانیهای که روز جمعه ۲۲ فروردین از سوی دیوان منتشر شد آمده است که آغاز چنین تحقیقاتی در حال حاضر نمیتوان کمکی به تامین عدالت کند. با این حال، دیوان تایید کرده است که مدارک و مستنداتی، هر چند محدود، در این رابطه در دست هست ؛ اما به واسطه شرایط عینی حاکم در افغانستان آغاز تحقیق بر روی این مدارک و مستندات امکانپذیر نیست.
نیروهای آمریکایی در کنار طالبان و برخی دیگر از گروههای درگیر در جنگ افغانستان متهم به ارتکاب جرایم جنگی شدهاند.
در نوامبر سال ۲۰۱۷، فاتو بنسودا، دادستان دیوان کیفری لاهه، خواهان آغاز تحقیقاتی در زمینه اتهامهای مطرح شده علیه نیروهای آمریکایی شد. در آن مقطع، بیش از ۶۰ شکایت علیه نیروهای نظامی آمریکا و دستگاههای اطلاعانی این کشور به اتهام «جرایم جنگی»، از جمله شکنجه اسرا و افراد بازداشت شده، در افغانستان مطرح شده بود.
جان بولتون، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، پیشتر گفته بود که اگر دیوان تحقیق درباره اتهام جنایت جنگی علیه نیروهای خدماتی و اطلاعاتی این کشور در جنگ افغانستان را شروع یا ادامه دهد آن را تحریم میکند.
در اسفندماه گذشته مایک پمپئو، وزیر خارجه ایالات متحده، اعلام کرد روادید ورود شماری از کارکنان و بازرسان دیوان کیفری بینالملی به آمریکا لغو و از صدور روادید جدید نیز خودداری خواهد شد. از جمله روادیدی که هفته گذشته لغو شد ویزای ورود فاتو بنسودا، دادستان دیوان کیفری لاهه، بود.
ایالات متحده به مانند برخی دیگر از کشورها، از جمله چین، روسیه، ایران و اسرائیل، عضو دیوان کیفری لاهه نیست و صلاحیت این مرجع بینالمللی را در رسیدگی به اتهامهایی نظیر «جنایت علیه بشریت» و «جنایت جنگی» و… به رسمیت نشناخته است. با این همه، از آن جایی که موارد اتهامی علیه نظامیان و دستگاههای اطلاعاتی ایالات متحده در خارج از آمریکا و در خاک افغانستان گزارش شده است و افغانستان صلاحیتهای این دیوان را پذیرفته است به لحاظ حقوقی اماکان پیگیری وجود دارد.
دیوان کیفری لاهه، که مقر آن در شهر لاهه هلند است؛ در سال ۲۰۰۲ با هدف رسیدگی قضایی و بینالمللی به چهار اتهام سنگین «جنایت علیه بشریت» «جنایت جنگی»، «نسلکشی» و «تجاوز» تاسیس شده است. این دیوان با «دیوان بینالملی دادگستری» که آن هم در شهر لاهه هلند مستقر است متفاوت است.