موشک‌های بالستیک قاره‌پیما، من جمله موشکی که کره‌شمالی در روز سه شنبه ۲۸ نوامبر پرتاب کرد و به ارتفاعی بیش از ۱۰ برابر فاصله ایستگاه فضایی بین‌المللی نسبت به زمین رسید، چگونه کار می‌کنند.

پاسخ این سوال بستگی به انواع گوناگون این نوع از موشک دارد.ولی به طور کلی ساختار این موشک‌ها به گونه‌ای است که از سامانه‌ای در زمین شلیک شده، در فضا و خارج از جو به حرکت خود ادامه می‌دهند و مجددا وارد جو زمین شده و با سرعت بسیار به هدف خود برخورد می‌کنند.

تا به امروز هیچ کشوری از این گونه موشک‌ها برای رویارویی نظامی با کشوری دیگر استفاده نکرده است. هرچند که بعضی از کشورها رزم‌آیش‌های گوناگونی را با این گونه از تسلیحات نظامی انجام داده‌اند.

فیلیپ کایل، مشاور ارشد علمی مرکز کنترل و عدم ترویج تسلیحات نظامی در واشنگتن می گوید که آزمایش موشک‌های بالستیک قاره‌پیما توسط کره‌شمالی نیز حتی اگر با هدف تمرین صرف صورت گرفته باشد، ماهیت بسیار تحریک آمیزی داشته و رهبران کشورهای جهان را به مجهز شدن به این گونه سلاح برای پاسخگویی احتمالی تشویق خواهد کرد.

همانطور که از نام این موشک بر می‌آید، این گونه از موشک‌ها قابلیت پرواز از یک قاره به قاره ای دیگر را دارا هستند. نحوه حرکت این موشک‌ها بصورت مخروطی است. درست همانند زمانی که یک توپ بیسبال را به هوا پرتاب می‌کنیم.

موشک‌های قاره پیما را با هر زاویه‌ای می‌توان شلیک کرد. در آزمایش اخیر کره شمالی این موشک تقریبا بصورت عمودی پرتاب شده است. به گفته کایل، این موشک بصورت تقریبا عمودی پرتاب شده و در فاصله‌ای نزدیک به محل پرتاب پایین آمده است. در واقع هر چه که شیب پرتاب این موشک بیشتر باشد مسافت کوتاه‌تری را در طول طی می‌کند.

باید بخاطر داشت که اگر کره شمالی قصد حمله‌ای واقعی را می‌داشت قطعا این موشک را با شیبی کمتر برای دستیابی به هدفی در هزاران کیلومتر دورتر پرتاب می‌کرد.

به گفته دیوید رایت، کارشناس مسائل موشکی، این بدان معنی است که موشک هواسانگ ۱۵، آخرین موشک پرتاب شده توسط کره شمالی که در حدود هزار کیلومتر دورتر از محل پرتاب فرود آمد، با تغییر زاویه پرتاب آن احتمالا قابلیت دسترسی به اهدافی در فاصله‌ای بیش از ۱۳ هزار کیلومتر را داشت.

با این وجود تخمین میزان برد موشک‌های کره شمالی کاری بسیار دشوار است چرا که این موشک‌ها بدون کلاهک پرتاب شده‌اند. افزودن کلاهک با وزن‌های گوناگون تاثیر بسیاری بر میزان برد موشک دارد.

• مراحل پرتاب

بطور کلی پرتاب موشک‌های قاره پیما دارای سه مرحله است.

• مرحله اول

در اولین مرحله این موشک با شتابی بسیار زیاد به سوی فضا پرتاب شده و پس از ۲ تا ۳ دقیقه نیروی محرکه بسیار قدرتمند آن، موشک را از جو زمین خارج می‌کند. موشک‌های قاره پیما ظرفیت استفاده از ۳ موشک پیشرانه را دارند. هر کدام از این موشک‌ها پس از پایان سوخت از رده خارج شده و موشک بعدی فعال می‌شود.

این موشک‌ها از سوخت مایع و یا جامد استفاده می‌کنند. به گفته کایل سوخت مایع نسبت به سوخت جامد شتاب بیشتری تولید کرده و دیرتر می‌سوزد.

هر دوی این سوخت‌ها توانایی مشابهی در پرتاب موشک‌های قاره‌پیما را دارند ولی بیشتر کشورها به دلیل شناخت دقیقی که نسبت به سوخت مایع دارند از این سوخت بعنوان سوخت اصلی موشک‌های قاره‌پیما استفاده می‌کنند. این کشورها پس از بکارگیری کامل سوخت مایع، به استفاده از سوخت جامد روی می‌آورند، چرا که با این سوخت زمان احتراق سریع‌تری داشته و  خطرات کار با سوخت مایع را که هم سمی است و هم بسیار قابل اشتعال را کاهش خواهد داد.

• مرحله دوم

در مرحله دوم پرتاب، موشک قاره پیما از جو خارج شده و وارد فضا می‌شود، و به مسیر از پیش تعیین خود ادامه می‌دهد. این موشک‌ها با استفاده خلاء موجود در فضا به سرعتی بین ۲۴ هزار کیلومتر تا ۲۷ هزار کیلومتر در ساعت می‌رسند.

در این مرحله هر یک از موتورهای موشک به ترتیب از بدنه اصلی جدا شده و موتور بعدی فعال می‌شود.

بعضی از موشک‌های قاره‌پیما دارای تکنولوژی ناوبری از طریق شناسایی موقعیت ستارگان در آسمان برای رسیدن به هدف خود دارند.

• مرحله سوم

در مرحله سوم ، کلاهک باقیمانده از موشک قاره پیما وارد جو زمین شده و در زمانی کوتاه‌تر از یک دقیقه به هدف مورد نظر اثابت می کند. در صورتی که موشک موزد نظر دارای تجهیزات هدایتی تکمیلی باشد ، می‌تواند از آن برای دقیق سازی خود برای اثابت به هدف استفاده کند.

در صورتی که این موشک‌ها فاقد سپر محافظتی مناسب در هنگام ورود به جو زمین باشند، به احتمال زیاد در اثر حرارت ناشی از ورود به درون جو ممکن است از هم پاشیده و یا ذوب شوند.

کل مدت زمان پرواز موشک هوواسانگ ۱۵ که توسط کره شمالی پرتاب شد ۵۴ دقیقه بود که به نسبت پرتاب‌های پیشین زمان بیشتری است. موشک پرتاب شده در ۱۳ تیرماه سال جاری ۳۷ دقیقه و موشک پرتاب شده در ۶ مرداد سال جاری ۴۷ دقیقه پرواز داشته اند.

با وجود این که کشورهایی چون آمریکا، روسیه، چین و هندوستان دارای موشک‌های قاره‌پیما هستند ولی تا کنون هیچ‌گونه حمله‌ای بواسطه این موشک‌ها صورت نگرفته است.

کایل میگوید: « ما این موشک ها را آزمایش کردیم تا توانایی خود را نشان دهیم درست همان کاری که کره شمالی در حال انجام ان است ولی ما هیچ گاه از آن درهیچ جنگی استفاده نکرده‌ایم و دلیل آن این است که در صورت وقوع جنگ اتمی تمامی ما از بین خواهیم رفت.