اقدام بلاروس در فرود اجباری هواپیمای شرکت رایان‌ایر که از آتن به پایتخت لیتوانی در پرواز بود برای بازداشت روزنامه‌نگار مخالف رومن پروتاسویچ، از سوی چند کشور محکوم شد و دادستان کل لیتوانی گفت که تروریستی بودن این اقدام دولت لوکاشنکو را بررسی می‌کند.

دادستانی‌کل لیتوانی در بیانیه‌ای از به جریان انداختن پرونده‌ای برای بررسی تروریستی بودن فرود آوردن هواپیمای رایان‌ایر در بلاروس، خبر داد. لیتوانی پیشتر از کشورهای غربی خواسته بود به این اقدام بلاروس واکنش جدی نشان دهند.

به گزارش رویترز، این اقدام دولت بلاروس که یک‌شنبه دوم خرداد با به پرواز درآوردن یک جت جنگنده و وادار کردن هواپیمای شرکت رایان ایر به فرود صورت گرفت، انتقاد شدید مقام‌های اروپایی را در پی داشته است.

در جریان این رویداد، که رییس کمیسیون اروپایی آن را هواپیماربایی خواند،‌ یک جنگنده میگ ۲۹ هواپیمای مسافربری که از آتن راهی لیتوانی بود را با تهدید به شلیک وادار تغییر مسیر کرد تا در مینسک،‌ پایتخت بلاروس فرود آید، جایی که نیروهای امنیتی رومن پروتاسویچ، روزنامه نگار، را بازداشت کردند.

برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که این روزنامه نگار در حالی‌که به بیرون هواپیما هدایت می‌شد می‌گفت که در بلاروس حکم اعدام در انتظارش خواهد بود.

رومن پروتاسویچ پارسال سردبیر کانال تلگرامی نکستا لایو بود که نقش مهمی در انتشار تصاویر و اخبار تظاهرات گسترده علیه مخالفان الکساندر لوکاشنکو، رییس‌جمهوری بلاروس داشت.

این روزنامه نگار ۲۶ ساله که اکنون برای یک کانال تلگرامی دیگر به نام بلامووا کار می‌کند،‌ در بلاروس به اتهاماتی از جمله اقدام افراط‌گرایانه، سازماندهی شورش و برانگیختن نفرت عمومی به دادگاه احضار شده است. او این اتهامات را رد کرده است.

واکنش‌ لیتوانی و کشورهای غربی

در حالی‌که کشورهای اروپایی بلاروس را به خاطر این اقدام به وضع تحریم های جدید تهدید کرده اند،‌ آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا،‌ وادار کردن هواپیما مسافربری به فرود را یک اقدام شوک آور خواند و خواستار آزادی فوری رومن پروتاسویچ شد.

بلینکن گفت که دولت جو بایدن در حال هماهنگی با شرکای آمریکا برای پاسخ به این اقدام است.

دولت لیتوانی در واکنش به این اقدام بلاروس از اتحادیه اروپا و ناتو خواست که به این اقدام مینسک پاسخ دهند.

اینگریدا سیمونیت، نخست وزیر لیتوانی، که پس از رسیدن هواپیما به کشورش با مسافران دیدار کرد،‌ به خبرنگاران گفت که از مسافران خواسته شده شواهد خود از این رویداد را بلافاصله به مقامات ارائه دهند.

دادستان کل لیتوانی نیز روز یک‌شنبه در بیانیه‌ای اعلام کرد که این کشور تحقیقات قضایی درباره وادار کردن هواپیمای مسافربری این کشور به فرود در بلاروس را آغاز کرده است.

هواپیماربایی با اهداف تروریستی و رفتار ناقض معاهدات بین‌المللی با مسافران از اتهامات مربوط به این تحقیقات است.

گابریلوس لنسبرگیس،‌ وزیر خارجه لیتوانی هم اعلام کرد که درباره این رویداد با فیلیپ ریکر، دستیار وزیر خارجه آمریکا، به منظور ترغیب غرب به واکنش شدید به این حرکت بی سابقه گفت‌وگو کرده است.

در همین رابطه،‌ینس استولتنبرگ،‌ دبیرکل ناتو، در یک پیام توییتری نوشت که این یک حادثه جدی و خطرناک بوده است و نیاز به تحقیقات بین‌المللی دارد.

در واکنشی دیگر، نخست وزیر لهستان این اقدام دولت بلاروس را سزاوار برخورد همانند اقدام تروریستی دانست.

آلمان نیز خواستار توضیح فوری شد و رییس کمیسیون اروپایی نیز گفت که اقدام بلاروس کاملا غیرقابل قبول بوده است.

دومینیک راب، وزیر خارجه بریتانیا، هم گفت که این «اقدام عجیب» پیامدهای جدی در پی خواهد داشت.