زمانی‌که دونالد ترامپ در وعده‌های انتخاباتی‌اش پاره کردن توافقنامه برجام را مطرح می‌کرد، در‌واقع، داشت فتیله یک بحران سیاسی‌ـ‌نظامی دیگر در منطقه خاورمیانه را روشن می‌کرد، منطقه‌ای مملو از تضادها، تخلف‌ها و جنگ‌های داخلی (در عراق، سوریه، یمن و افغانستان) در سال‌های اخیر که عملا برای منطقه و حتی جهان مساله‌ساز شده است.

اینک بعد از گذشت حدود سه سال از ورود ترامپ به کاخ سفید، و براساس برآوردها، او در مقایسه با روسای جمهور قبلی آمریکا، درست یا نادرست، بیشتر به وعده‌های انتخاباتی‌اش عمل کرده است و از این طریق، اعتبار سیاسی‌اش را میان گروه‌های رای‌دهنده به او تا حد زیادی حفظ کرده است. این روند با نزدیک شدن انتخابات آمریکا، که ۱۳ ماه دیگر برگزار می‌شود، دست دونالد ترامپ را برای یک موفقیت دیگر در انتخابات آتی آمریکا در پوست گردو گذاشته است. بدین معنا که تصمیم‌گیری‌های فعلی‌اش تحت تاثیر نتایج انتخابات آتی ریاست جمهوری آمریکا خواهد بود. رویکرد او به روند تحولات جهان، به‌ویژه در مورد سیاست‌های مداخله‌گرانه دولت ایران در کشورهای منطقه، بسیار محتاطانه‌تر به نظر می‌رسد، به‌عنوان مثال، بی‌جواب ماندن سرنگونی پهپاد آمریکایی به دست ایران، مین‌گذاری و به آتش کشیدن دو نفتکش در خلیج فارس که عملا هیچ واکنشی از سوی آمریکا در پی نداشت و اینک، حمله ویرانگر موشکی/پهپادی به دو مرکز تولید نفت عربستان سعودی که هر دو دولت آمریکا و عربستان سعودی مسئولیت آن را متوجه ایران می‌دانند. با وجود این‌که تولید نفت عربستان سعودی به نصف کاهش یافته است، آمریکا واکنش چندانی به این حمله ویرانگر نشان نداده است. تمام این موارد نشانه‌های آشکار رفتار محتاطانه دونالد ترامپ در برخورد با سیاست‌های آشوبگرانه و ویرانگر جمهوری اسلامی ایران در منطقه است.

علت احتیاط هم روشن است. حتی یک حمله نظامی تاکتیکی به ایران از سوی آمریکا یا هر کشور دیگری می‌تواند جنگی تمام‌عیار با چشم‌اندازی نامشخص را شعله‌ور کند. حمله نظامی آمریکا در شرایط کنونی، جدا از عواقبش در منطقه، می‌تواند حیات سیاسی ترامپ را در انتخابات آتی آمریکا به پایان برساند.  

دیروز، علی‌رغم وعده‌های انتخاباتی دونالد ترامپ مبنی بر بازگرداندن نیروهای نظامی آمریکا از منطقه خاورمیانه، خبر موافقتش با ارسال تجهیزات نظامی و دفاع هوایی به عربستان سعودی سرتیتر خبرهای جهان شد. موافقت رییس‌جمهوری آمریکا با ارسال تجهیزات نظامی و دفاع هوایی به عربستان سعودی را می‌توان آغاز دوره جدیدی از بحران سیاسی‌ـ‌نظامی در منطقه دانست. به نظر می‌رسد این موافقت در واقع، موافقت با آغاز نقل و انتقال وسیع تجهیزات نظامی برای ایجاد آمادگی همه‌جانبه در واکنش نظامی علیه جمهوری اسلامی ایران باشد. واکنش تهدید‌آمیز دیروز فرمانده سپاه پاسداران، حسین سلامی، مبنی بر این‌که «هیچ نقطه امنی باقی نمی‌گذاریم» حاکی از آغاز یک روند تازه نظامی در منطقه است.

نتایج انتخابات اسرائیل، که به نظر می‌رسد با تشکیل دولت ائتلافی به سرانجام برسد، موضع تند دولت احتمالی و ائتلافی اسرائیل در قبال ایران را نشان می‌دهد و احتمال پیوستن اسرائیل به ائتلاف نظامی علیه ایران را تقویت می‌کند. در سال‌های اخیر و طی جنگ‌های داخلی در عراق و سوریه، اسرائیل از هیچ فرصتی برای ضربه زدن به نیروهای نظامی ایران، چه سپاه قدس در سوریه و چه حزب‌الله در لبنان، فروگذار نکرده است. اسرائیل بیش از هر کشور دیگری خواهان فرو نشاندن سرکشی‌های جمهوری اسلامی ایران در منطقه است.

خبر دیگری که در چند روز گذشته روی سایت خبرگزاری‌ها رفت، ارائه طرح وزارت دفاع آمریکا، پنتاگون، برای برخورد با دولت ایران به رییس‌جمهوری آمریکا بود. این طرح حاکی از آمادگی نظامی آمریکا برای نشان دادن واکنش به سیاست‌های آشوبگرانه جمهوری اسلامی ایران در منطقه است.

از سوی دیگر، جمهوری اسلامی ایران همچنان عنصر بسیار فعال آشوب و ویرانگری در منطقه است. مداخله نظامی مستقیم سپاه قدس در سوریه همچنان ادامه دارد، مداخله ویرانگر و حمایت از حوثی‌ها در یمن پایانی نمی‌شناسد، انفجار دیگری در کربلا از سوی گروهی موسوم به «حکومت اسلامی» ۱۲ کشته و چند زخمی به‌جا گذاشته است، حمایت از طالبان و آموزش آن‌ها در ایران برای مداخله در افغانستان همچنان ادامه دارد، ویرانگری خزنده ایران در کشور آذربایجان با گسترش اسلام‌گرایی و ایجاد گروه‌های معارض مرزی نمی‌شناسد. با وجود خوشبینی حاکمیت ترکیه به ایران، این کشور همچنان از گروه‌های مخالف در ترکیه حمایت می‌کند. در مجموع ترویج اسلام‌گرایی در منطقه و جهان ویژگی جدایی‌ناپذیر رژیم جمهوری اسلامی ایران است.

علی‌رغم سیاست چند دهه گذشته ایران در انتقال مناطق جنگی به کشورهای دیگر و درگیری با آمریکا و متحدانش در کشور ثالث، چنان‌که در بالا آمد، اینک اما سیاست‌های مخرب جمهوری اسلامی ایران در منطقه، بعد از شلیک آخرین تیر ترکشش به مراکز نفتی عربستان سعودی، رفته‌رفته نیروهای بین‌المللی را به مرزهای ایران سوق می‌دهد.

اگر حادثه پیش‌بینی‌ناپذیری رخ ندهد، انتخابات آتی آمریکا سیاست خارجی دونالد ترامپ در قبال ایران را رقم خواهد زد. شاید رفتار کجدار‌و‌مریز رییس‌جمهوری آمریکا در قبال جمهوری اسلامی ایران و حمله اخیرش به منابع نفتی سعودی را نیز با این شاخص بهتر بتوان توضیح داد.