ابعاد تاثیرگذاری شیوع ویروس جدید کرونا در حوزه‌های مختلف روز‌به‌روز بیشتر مشخص می‌شود. تخمین میزان واقعی خسارتی که این ویروس به اقتصاد کشورها زده است، قطعا پس از کشف واکسن می‌تواند صورت گیرد. ترکیه یکی از کشورهایی است که تا هفته‌های اخیر، شیوع ویروس جدید کرونا در آن گزارش نشده بود. تا این‌که در اوایل ماه مارس میلادی، به‌طور رسمی اعلام شد این ویروس به ترکیه نیز رسیده است.

صنعت گردشگری، آسیب‌پذیرترین بخش اقتصاد ترکیه

بنا بر آمار وزارت فرهنگ و توریسم ترکیه، این کشور در سال گذشته، پذیرای ۴۳ میلیون توریست بود و دو شهر آنتالیا و استانبول در مجموع، میزبان ۶۵ درصد از کل گردشگران خارجی ترکیه بودند. ترکیه یکی از مقصدهای گردشگران ایرانی است و هر سال در هفته آخر اسفند و تعطیلات نوروزی، بیشترین تعداد توریست‌های ترکیه ایرانی‌هایی بودند که به این کشور سفر می‌کردند.

توریسمِ درمانی

یکی از بخش‌های مهم صنعت گردشگری ترکیه که در درآمد ارزی این کشور سهم مهمی دارد بخش توریسمِ درمانی و سلامت است.

ترکیه در افق سال ۲۰۳۰ در نظر دارد با افزایش تعداد توریست‌های سلامت، میزان ارزآوری را به رقم ۲۰ میلیارد دلار در سال برساند. سال قبل، ترکیه از توریسم سلامت بیش از ۱/۵ میلیارد دلار درآمد ارزی داشت. با توجه به بسته بودن مرزها، می‌توان انتظار داشت هم تعداد توریست‌های سلامت و هم درآمد ارزی ترکیه کاهش پیدا کند.

بسته بودن مرزها و تعلیق پروازها به ترکیه باعث تعطیلی موقت برخی شرکت‌های گردشگری شده، در همین حال لغو تورهای نوروزی هم باعث افزایش بیکاری در بخش توریسم ترکیه شده است. اگر شرایط فعلی تداوم یابد، به نظر نمی‌رسد تا اوایل تابستان توریست‌های زیادی راهی ترکیه شوند. معمولا فصل گردشگری در ترکیه از ماه مارس شروع می‌شد که با توجه به شیوع ویروس جدید کرونا، وزارت فرهنگ و گردشگری ترکیه تصمیم گرفت امسال، فصل گردشگری از اواخر ماه آوریل شروع شود.

شناسایی اولین مورد ابتلا به کووید-۱۹ و اولین مورد مرگ از این بیماری

در ۱۱ مارس، فخرالدین کوجا، وزیر بهداشت ترکیه، در جلسه مطبوعاتی از وجود ویروس جدید کرونا در ترکیه خبر داد و اضافه کرد که «نتیجه آزمایش یکی از شهروندان مشکوک به کرونا مثبت بود». به گفته کوجا، «این فرد در نتیجه ارتباط با اروپا به ویروس مبتلا شده است. این فرد در قرنطینه کامل است. او یک مرد است و وضعیت عمومی‌اش خوب است.»

در ۱۷ مارس، وزیر بهداشت ترکیه در مصاحبه با خبرنگاران، از مرگ یکی از افراد مبتلا به ویروس جدید کرونا در ترکیه خبر داد. او ضمن اشاره به این‌که افراد در هر سنی ممکن است به این ویروس مبتلا شوند، در مورد بیمار فوت‌شده گفت این فرد ۸۹ ساله بود و در اثر تماس با کارگر چینی‌اش به این ویروس مبتلا شده بود.

تعداد افراد مبتلا به کووید‌ـ‌۱۹ در ترکیه تا زمان انتشار این یادداشت، به ۶۷۰ نفر و تعداد جان‌باختگان از این بیماری به ۹ نفر رسیده است.

فخرالدین کوجا با اشاره به لزوم پیشگیری و مقابله با شیوع این ویروس، گفت شرایط فعلی تا یکی دو ماه آینده ادامه خواهد داشت.

وجود کارگران چینی در پروژه‌های زیربنایی ترکیه

آمار تایید‌نشده حاکی از حضور بیش از ۲۰ هزار کارگر و تکنسین چینی در پروژه‌های ساختمانی، معدن و صنعت پوشاک ترکیه است. اگر بخشی از این افراد برای سال نو چینی به چین رفته و برگشته باشند، احتمال این‌که کووید‌ـ‌۱۹ از این طریق وارد ترکیه شده باشد افزایش می‌یابد. آمار دقیقی از تعداد کارگرانی که به چین رفته‌اند ارائه نشده است.

بستن مرزها با همسایگان 

با توجه به شیوع ویروس جدید کرونا در منطقه، ترکیه برای جلوگیری از شیوع  ویروس در این کشور، از اواخر ماه فوریه اقدام به بستن مرزهایش کرد. در اولین اقدام، وزارت کشور ترکیه روز یکشنبه ۲۳ فوریه (۴ اسفند) با صدور بیانیه‌ای، اعلام کرد که مرزهایش با ایران را به‌دلیل شیوع کرونا در این کشور به‌طور موقت بسته است. روز ۱۴ مارس، در ادامه این سیاست، آنکارا مرزهایش را روی ۹ کشور اروپایی بست. در حال حاضر، ۳۶۰۰ نفر از شهروندان ترکیه که از کشورهای اروپایی برگشته‌اند در قرنطینه‌اند. 

حجاج ترک که از سفر عمره برگشته‌اند در خوابگاه‌های دانشجویی در شهرهای آنکارا و قونیه، اسکان داده شده‌اند و در قرنطینه‌اند. مدارس و دانشگاه‌ها تا اوایل آوریل تعطیل شدند. سازمان آموزش عالی ترکیه از دانشگاه‌ها خواست تا از حضور اعضای هیات علمی و کادر دانشگاهی بالای شصت سال در دانشگاه جلوگیری کنند. 

برای مهار شیوع ویروس، مسابقات فوتبال بدون حضور تماشاگر برگزار می‌شود که این امر با اعتراض مربیان روبه‌رو شده است. فاتیح تریم، سرمربی باشگاه فوتبال گالاتاسرای، پس از دیدار حساس این تیم با بشیکتاش، در جلسه مطبوعاتی، به برگزاری مسابقات لیگ در شرایط فعلی علنی اعتراض کرد و خواستار تعطیلی لیگ برتر فوتبال ترکیه شد.

رستوران‌ها و مراکز تفریحی مثل بارها و کافه‌ها نیز بسته شده‌اند. تعطیلی اماکن تفریحی باعث بیکاری موقت کارگران شده است. سازمان دیانت ترکیه در ادامه تعطیلی اجتماع‌های عمومی، نمازهای جمعه و جماعت را به‌طور موقت تعطیل کرد. 

استفاده از کولونیا برای ضد‌عفونی 

تقریبا در همه شهرهای ترکیه، استفاده از کولونیا برای ضد‌عفونی رایج است. كولونيا نوعی عطر است که در تمامی مراسم‌ها و اعياد این کشور استفاده می‌شود. این مایع علاوه بر فرح‌بخشی، به‌دلیل خاصیت ضد‌عفونی‌کنندگی‌ نیز بسیار مورد‌توجه است. برخی روزنامه‌نگاران معتقدند که رایج بودن استفاده از کولونیا باعث شده است تا ویروس جدید کرونا در ترکیه زیاد شیوع پیدا نکند. اما برخی هم معتقدند دولت در مورد آمار ابتلا به این ویروس در ترکیه پنهان‌کاری کرده است.

تعطیلی مدارس در صورتی مفید خواهد بود که اعضای خانواده در خانه بمانند. در شبکه‌های تلویزیونی و رسانه‌های اجتماعی، برنامه‌های متنوعی برای افزایش سطح آگاهی مردم در مورد این ویروس تهیه و پخش می‌شود. هشتگ اوده‌ـکال (در خانه بمان) به یکی از ترندهای توییتر ترکی تبدیل شده است. به نظر می‌رسد دولت ترکیه اقدام‌های لازم برای جلوگیری از شیوع کووید‌ـ‌۱۹ را به عمل آورده است. اما حضور مردم پس از تعطیلی مدارس در سطح برخی شهرها و در مراکز خرید، نگرانی اصحاب رسانه و دولتمردان را برانگیخته است.

حضور مردم در مراکز خرید به‌راحتی باعث شیوع ویروس خواهد شد. برخی روزنامه‌نگاران معتقدند در حال حاضر، کیت تست کرونا به‌ تعداد کافی در ترکیه موجود نیست و در صورت آزمایش افراد بیشتر، احتمال می‌رود آمار مبتلایان افزایش یابد.

نکته‌ای که باید روی آن تاکید کرد این است که به‌خاطر شیوع کرونا به شرکت‌های گردشگری، صنایع کوچک، خطوط هوایی، شرکت‌های اتوبوسرانی  و واحدهای خدماتی در ترکیه خسارت بیشتری وارد خواهد شد؛ و با توجه به مشکلات اقتصادی ترکیه در سال‌های اخیر، دولت این کشور باید برنامه جامعی هم برای غلبه بر مشکلات اقتصادی موجود و هم مشکلات ناشی از شیوع کرونا به کار گیرد.