نقش یاران سابق احمدینژاد در مجلس یازدهم
پس از اعلام نتایج شمارش آرای انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی، یکی از تیترهایی که رسانههای ایران منتشر کردند ورود ۱۴ تن از یاران محمود احمدینژاد، رییسجمهوری سابق، به ساختمان بهارستان بود.
انتشار این خبر نشان از آن داشت که هر دو جناح برنده و بازنده انتخابات از حضور یاران و حتی نام رییسجمهوری سابق در مجلس بسیار نگراناند. اما برای اینکه بدانیم این نگرانی واقعیت دارد یا نه و اینکه چرا نام احمدینژاد، که چند سالی است حاکمیت او را در تنگنا قرار داده است، یکباره در انتخابات مجلس به میان آمد، لازم است کمی عقبتر و به چند ماه پیش از انتخابات بازگردیم.
حاکمیت جمهوری اسلامی پیش از انتخابات به این نتیجه رسیده بود که سرکوب اعتراضهای مردمی در دیماه سال ۱۳۹۶ و آذرماه ۱۳۹۸، رکود اقتصادی، اوضاع اسفناک معیشتی مردم و تحریمهای اقتصادی که بهدلیل ماجراجوییهای جمهوری اسلامی در منطقه اعمال شدهاند، موجب خواهد شد انتخابات دوم اسفند ۱۳۹۸ «بیرونق» شود.
هرچند حکومت نتایج نظرسنجیها را هرگز منتشر نکرده است و نمیکند، نظرسنجیهای صداوسیما و سایر دستگاههای حکومتی که ماهانه، فصلی و سالانه منتشر میشود از قبل این هشدار را به سران نظام داده بود که انتخابات دوم اسفند مطلوب آنها نخواهد بود.
حاکمیت حتی این را بهخوبی دریافته بود که تبلیغات دستگاه پروپاگاندای انحصاریاش هم، با توجه به رسوایی پخش اعترافهای تلویزیونی و حضور خبرنگارانش در جلسههای بازجویی از متهمان سیاسی، بیاثر است و توصیههای ملیگرایانه رهبر نظام، که بهعنوان یک تاکتیک فقط در بزنگاه انتخابات مطرح میشود، هم نتیجهای نخواهد داشت، چرا که بر اساس نتایج نظرسنجی که موسسه گالوپ در سال ۲۰۱۸ در ۲۰۹ کشور جهان انجام داده بود، علی خامنهای بیتوجهترین رهبر به معیشت مردم کشورش معرفی شد.
سران نظام که در موضع «الغریق یتشبث به کل حشیش» (آنکه در حال غرق شدن است به هر گیاه خشکی چنگ میزند) قرار گرفته بودند، بازی با کارت محمود احمدینژاد را در دستور کار قرار دادند، هرچند این بازی با بیم و امید همراه بود، چرا که رییسجمهوری سابق بارها نشان داده است «مطیع اوامر رهبری» نخواهد بود.
خیز احمدینژاد برای کرسیهای مجلس یازدهم
نخستین بار نشریه اصولگرای مثلث بود که در خرداد ۱۳۹۸ این نظر را مطرح کرد. این نشریه نوشت: «در روزهایی که اصولگرایان و اصلاحطلبان برای انتخاب سرلیست تردید دارند و با وجود نامهای متنوع، نتوانستند به اجماع برسند، احمدینژاد میخواهد با نامزدی در رقابت سیاسی پیش رو، بازی هر دو جریان را با چالش جدی مواجه کند.»
حاکمیت با آرامش خاطر بیشتری آمدن یا نیامدن احمدینژاد به عرصه رقابتهای انتخاباتی را رصد میکرد، اما جناح رقیب از نام احمدینژاد و حضور او بسیار بیمناک بود.
یدالله طاهرنژاد، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی، در مرداد ۱۳۹۸، به خبرگزاری ایسنا گفت: «او (احمدینژاد) ظرفیتهای زیادی برای به چالش کشاندن جناحهای سیاسی کشور دارد، ضمن اینکه فضا هم بهدلیل مسائلی مثل گرانی، تورم، بیکاری و ضعف کارآمدی، برای چالشی کردن انتخابات فراهم بوده و شرایط برای این جریان کاملا آماده است. با شناختی هم که از احمدینژاد دارم، او حتما فضای انتخابات و دو جریان اصولگرایان و اصلاحطلبان را به چالش میکشد.»
این نگرانی بار دیگر در سخنان صادق زیباکلام، استاد دانشگاه و از حامیان جدی اصلاحطلبان، در حالی مطرح شد که کمتر از دو ماه به انتخابات مجلس مانده بود. او در دیماه ۱۳۹۸ به اعتماد آنلاین گفت: «مجلس یازدهم در اختیار احمدینژادیها و اصولگرایان تندرو خواهد بود.»
اما واقعیت این بود که احمدینژاد قصد نامزدی و ورود به انتخابات مجلس را نداشت، چرا که بهخاطر چالشی که درباره مشایی و بقایی، دو یار نزدیکش، با راس نظام داشت و همچنین سابقه رد صلاحیتش در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۶، پیشبینی میکرد باز هم نتواند در سپهر سیاسی جمهوری اسلامی عرضاندام کند. او پیش از آغاز انتخابات، با حضور در مهمانی افطاری جامعه مهندسین، که از تشکلهای مهم اصولگرایان است، از رای استمزاجی اقلیت حاکم بهخوبی آگاه شد و تصمیم گرفت نه از کسی حمایت کند و نه خود به عرصه رقابت بیاید. چنین شد که وقتی در آستانه تبلیغات نامزدها، اعلام شد فهرستی از یاران احمدینژاد، موازی با سایر اصولگرایان ارائه خواهد شد، مرتضی تمدن، استاندار تهران در دوران احمدینژاد، که اکنون نقش پیشکار و سخنگوی او را بر عهده دارد، بهصراحت اعلام کرد او (احمدینژاد) در انتخابات دوم اسفند از هیچ فهرست و نامزدی حمایت نخواهد کرد.
با این حال، یاران رییسجمهوری سابق، مانند علی نیکزاد (وزیر موردعلاقه احمدینژاد)، هرچند بارها از او اعلام برائت کرده بودند، بر اساس میدان بازی که نظام تعیین کرده بود، با رزومه فعالیت در دولتهای نهم و دهم به میدان آمدند که در نهایت، ۱۴ نفرشان به مجلس راه یافتند.
پردهها کنار میروند
واقعیت این است که این ۱۴ نفر اگرچه چند سال پیش با احمدینژاد همقسم شده بودند، آنقدر شجاعت نداشتند که در حلقه یاران نزدیک او باقی بمانند و هر کدام با دریافت یک سمت، مسئولیت و رانت اقتصادی، نه تنها از رییس سابقشان رویگردان شدند، بلکه پیکان شدیدترین انتقادها را نیز به سوی او نشانه گرفتند.
در آخرین مورد از این انتقادها، ۴۳ نفر از وزرا، معاونان و مدیران دولت احمدینژاد، از جمله صادق محصولی، پرویز داودی، مصطفی محمدنجار، مهرداد بذرپاش، رستم قاسمی و احمد وحیدی، در نامهای سرگشاده از او خواستند به مسیر «ولایت» بازگردد. در بخشی از این نامه آمده بود: «این نامهپراکنیهای غیرمتعارف، طرح خواستههای غیرقانونی مانند برگزاری زودهنگام انتخابات ریاست جمهوری و مجلس شورای اسلامی، تضعیف نهادها و ارکان نظام اسلامی به بهانه نقد و اصلاحگری، عدم ترجیح مصالح ملی بر مسائل شخصی و گروهی مانند تکرار موضوع مهندسی انتخابات، در حالیکه کلیدواژه ناروای عوامل فتنه در سال ۸۸ بود، التهابآفرینی در جامعه، خودحقپنداری و استفاده از شیوههای خارج از روال قانونی موجب خسارت به کشور و مردم است.»
بنابراین، نباید انتظار داشت یاران رییسجمهوری سابق در کلیت فعالیتهای مجلس خللی وارد کنند و آنگونه که رییس قبلیشان بهدنبال اصلاح بنیادین در ساختار حکومت است چنین برنامهای داشته باشند. بهزودی پردهها کنار میروند و معلوم خواهد شد این ۱۴ تن چه نقشی بر عهده خواهند گرفت. اما پیشبینی میشود از آنجا که در ساختار اجرایی حضور داشتهاند و از زیروبم مدیریت کشور مطلعاند، نقشی بسیار اساسی در طرحهای به چالش کشیدن و مختل کردن فعالیتهای دولت حسن روحانی در ماههای آینده داشته باشند، طرحهایی که حتما با اذن علی خامنهای و دفتر او، برای ناکارآمد نشان دادن روحانی و اصلاحطلبان و بهرهبرداری از آن در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰، ارائه خواهد شد.