خانه‌نشینی اجباری و بحرانی که به‌دلیل شیوع ویروس جدید کرونا، جهان را درگیر خود کرده نابرابری حاکم بر جهان بیش از قبل نمایان کرده است و نشان می‌‏دهد چطور در دوران این همه‌‏گیری، سایه تبعیض پررنگ‌‏تر می‌‏شود، چطور فقرا بیش از ثروتمندان و زنان بیش از مردان از ویروسی واحد آسیب می‌‏بینند و زندگی گروه‏‌های گوناگون در سلسله مراتب قدرت به یک اندازه دچار آسیب نمی‌‏شود.

زنان یکی از آسیب‎ پذیرترین گروه‏‌ها در زمانه همه‌‏گیری ویروس‌اند. آن‌ها چه در دوره شیوع ویروس و قرنطینه و چه پس از آن، بیشتر تحت تاثیر قرار می‎گیرند و بیش از دیگران زیان می‌‏بینند. 

همکلاسی باردارم این روزها دایم نگران اوضاع نامعلوم آینده است. مرتب می‌گوید که می‌ترسد مجبور شود فرزندش را در چنین شرایطی به دنیا آورد و ما‌ه‌های پایانی بارداری برایش به کابوس تبدیل شده است. معلم کلاسمان که دو دختر کوچک دارد و حالا، به‌خاطر تعطیلی مدارس و مهدکودک‌‏ها، از صبح تا شب با آنان وقت می‌گذراند، در مورد این روزهایش می‌گوید که بچه‌ها مدام توقع بازی دارند و او ناچار است تمام ساعات روز در خدمت خواسته‌های آنان باشد و دیگر هیچ زمانی را مدرسه یا مهدکودک پر نمی‌کند و او کمی خسته است. البته گلایه‌ای هم ندارد، بالاخره بچه‌های خودش‌اند، با این‌حال معلوم است که این بار سنگین در خانه ماندن و قرنطینه و رسیدگی تمام‌وقت به امور همه اعضای خانواده، که این روزها بیشتر بر دوش زنان افتاده، او را فرسوده کرده است.

کارهای خانه، که تا پیش از این زمان و توان زیادی از زنان می‌گرفت، حالا ناگهان چند برابر شده و خانه‌نشینی همه اعضای خانواده مسئولیت‌‏ها و کار زنان را به‌شکل چشمگیری افزایش داده است، از شست‌و‌شوی لباس، که این روزها چند برابر دیگر اوقات در همه خانه‌ها انجام می‌شود، تا نظافت خانه و مکان‌ها و سطوح مختلف و ضدعفونی آن‌ها، که باید بیش از گذشته و احتمالا چند بار در روز انجام شود، بخش‌هایی که معمولا زنان مدیریت می‌کنند.

پختن وعده‌‏های غذایی، که این روزها به عملی واجب تبدیل شده، دیگر وظیفه‌‌ای است که سنگین‌‏تر از قبل شده است. رستوران‌ها بسته‌اند، همه اعضای خانواده در خانه‌اند و امکان سفارش غذا از بیرون مهیا نیست. بنابراین، زنان موظف‌اند دست‌کم دو وعده در روز برای اعضای خانواده آشپزی کنند، آشپزخانه را مرتب کنند و ظرف بشویند. همه این‌ها مسئولیت‏‌هایی مهم و فرساینده است که در سراسر جهان، بر دوش زنان افتاده و در روزگار قرنطینه، چند برابر شده است.

در همین حال، گزارش‌های زیادی منتشر شده است که نشان می‌دهد قرنطینه اجباری و ماندن در خانه به افزایش خشونت علیه زنان منجر شده است. در ترکیه، فرانسه و آلمان، آمار خشونت خانگی افزایش قابل‌توجهی داشته است. گزارش‎های منتشر‌شده در مورد وضعیت چین هم این مساله را تایید می‌کند که خشونت خانگی در ایام قرنطینه گاه تا بیش از سه برابر افزایش داشته است. در ایران هم به‌گفته مدیر‌کل دفتر آسیب‌‏های اجتماعی سازمان بهزیستی، در یک ماه گذشته، تماس‏‌ها با مرکز اورژانس اجتماعی بیشتر شده است. 

خانه‎نشینی اجباری و گذراندن زمان زیاد در کنار یکدیگر، همراه با ترس از آینده و نامعلوم بودن وضعیت اقتصادی خانواده در پی کرونا، استرس و اضطراب بیشتری را در اعضای خانواده ایجاد کرده و در چنین شرایطی، مشخص است که زنان و کودکان قربانیان اصلی خشونت و بدرفتاری ناشی از استرس در خانواده‌اند.

از طرف دیگر، وقتی سخن از فروپاشی اقتصادی به میان می‌آید و پیش‌بینی‌‏ها بیانگر این است که در روزگار پسا‌کرونا، جهان با بحران عظیم اقتصادی روبه‌رو و به بیکاری میلیون‏‌ها نفر در سراسر دنیا منجر خواهد شد، در خط مقدم بیکاران، معمولا زنان قرار دارند که به‌دلیل اشتغال در رده‌های پایین‌‏تر، بیش از مردان در معرض تعدیل و بیکاری قرار دارند. این مساله علاوه بر این‌که زنان را به‌علت از دست رفتن استقلال مالی، در موقعیت آسیب‌پذیرتری قرار می‌‏دهد، آنان را مجبور می‌‏کند تا دور بسیاری از سرگرمی‌‏ها و تفریح‌هایشان را نیز خط بکشند. اگر تا پیش از این می‌توانستند با رفتن به باشگاه و استخر و آرایشگاه، دمی برای خودشان وقت بگذرانند و به سلامت تن و روانشان کمک کنند، با از دست دادن شغل و درآمد، همه این‌ها نشدنی به نظر می‌رسد.

در آمریکا، تنها در یک هفته، بیش از شش میلیون نفر بیکار شده‌اند و احتمالا رقم بیکاران نه فقط در آمریکا بلکه در سراسر جهان افزایش خواهد یافت. این در حالی ‎است که در زمانه شیوع کرونا و قرنطینه که به‌جز فروشگاه‌های مواد غذایی، داروخانه‏‌ها و مراکز درمانی، سایر اماکن تعطیل‌اند، زنان بیش از مردان در معرض ابتلا به بیماری قرار دارند. در بسیاری از فروشگاه‌های مواد غذایی و داروخانه‌‏ها، تعداد کارکنان زن بیشتر از مردان است و آنان در ازای دریافت حقوقی اندک، این روزها ناچارند در صف اول مقابله با ویروس، به ارائه خدمات به مردم بپردازند. 

در همین حال، در ایالت‌های تگزاس و اوهایو، سقط جنین را به‌دلیل این‌که جزو خدمات ضروری پزشکی محسوب نمی‌شود، تا اطلاع ثانوی متوقف کرده‌‏اند و قرار است ایالت‌های می‌سی‌سی‌پی و مریلند هم همین دستورالعمل را دنبال کنند، تصمیمی که انگار به زنان می‌گوید در خانه بمانید و بچه‏‌دار شوید، تصمیمی که به بهانه مقابله با کرونا، حق تصمیم‏‌گیری در مورد بدن را نیز از زنان سلب می‏‌کند. در چنین روزگاری که رابطه جنسی متوقف نمی‌‏شود و احتمالا بارداری ناخواسته نیز به‌کرات اتفاق می‌افتد، سلامت زنان در درجه آخر اهمیت قرار می‌گیرد و پس از یک عمر مبارزه آن‌ها برای به رسمیت شناخته شدن حق سقط جنین، اولین موردی است که غیرضروری تشخیص داده و لغو می‌‏شود.

اکنون بیش از یک ‏ماه است که کرونا ما را در اقصی نقاط جهان، خانه‌نشین کرده است. بسیاری از خواهران ما شغلشان را از دست داده‌اند و بسیاری با چند برابر شدن کار خانگی‎ و مشاجره‏‌های گاه‌و‌بیگاه خانوادگی و تحمل خشونت‏‌های جسمی و روانی، زیر فشار دارند له می‌شوند. و ما ‏که در روزگار مرگ و قرنطینه صدایی نداریم، بیش از پیش مشاهده می‌‏کنیم که چطور شیوع یک ویروس به‌سرعت سویه‌های تبعیض‌آمیز جهان را بالا می‎زند و نشان می‌دهد تبعیض جنسیتی چقدر عمیق و ریشه‌‏دار در سراسر جهان گسترده است، تاجایی‌که حتی یک ویروس همه‌گیر هم به زنان بیشتر از مردان آسیب می‌رساند.