دادگاه متهمان ردیف دوم و سوم پرونده بابک زنجانی برگزار شد
جلسه رسیدگی به اتهامات مهدی شمس و حمید فلاح هروی، متهمان ردیف دوم و سوم پرونده موسوم به «فساد نفتی»، که از سوی دیوانعالی نقض و به شعبه همعرض ارسال شده بود، امروز، شنبه ۱۶ تیرماه، در شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب به ریاست قاضی مقیسه برگزار شد و ادامه رسیدگی به فردا موکول شد.
به گزارش خبرگزاری ایسنا هر دو متهم به همراه بابک زنجانی، به اعدام محکوم شده بودند، اما دیوانعالی حکم اعدامشان را تایید نکرد و به همین دلیل آنها دوباره محاکمه میشوند. اتهام آنان اتهام فساد فیالارض از طریق اخلال در نظام اقتصادی کشور، جعل سند، پولشویی، کلاهبرداری در سطح گسترده از شرکت نفت، سازمان تامین اجتماعی و بانک مسکن، جعل ۲۴ فقره اسناد و صورت حساب بانکی، استفاده از اسناد مجعول اعلام شد و در دادگاه اول آنان به اعدام، رد مال به شاکی و پرداخت جزای نقدی معادل یک چهارم پولشویی محکوم شدند. مهدی شمس و حمید فلاح هروی گفتهاند که فعالیتهایشان برای کمک به کشور برای دورزدن تحریمهای نفتی بوده است.
مهدی شمس، متهم ردیف دوم پرونده بابک زنجانی، خود را استاد دانشگاه لندن، دکترای اقتصاد، معرفی کرده است. او دارای تابعیت مضاعف ایرانی-بریتانیایی است. بریتانیا خواهان دسترسی کنسولی به او شده بود. او پیشتر در ایران معاون بازرگانی کشتیرانی بود.
حمید فلاح هروی که نامش به عنوان متهم ردیف سوم در پرونده فساد نفتی مطرح است، خود را متولد ۱۳۴۰، بازنشسته ، دارای مدرک دکترا صنایع، متاهل و دارای سه فرزند با تابعیت ایران و بدون سابقه کیفری و ساکن تهران معرفی کرده است.
مهدی شمس و حمید فلاح هر دو در جریان دور قبلی محاکمهشان در دفاع از خود مسئولیتهایی را به «ع. ز. م» نسبت دادند. غلامحسین اسماعیلی، رئیس دادگستری استان تهران، پیشتر گفتهبود این شخص اعترافاتی داشته است که در سرنوشت مهدی شمس و حمید فلاح هروی موثر خواهد بود. وی از این شخص باعنوان «جعبه سیاه» پرونده یاد کرد.
اما «ع.ز.م» کیست و چقدر در پرونده بابک زنجانی و متهمان ردیف دوم و سوم این پرونده نقش داشته است؟ ٢٦ دی سال گذشته بود که رئیس پلیس بینالملل ناجا اعلام کرد یکی دیگر از عوامل اصلی این پرونده شناسایی و دستگیر و به مقامات قضائی تحویل داده شده است؛ اتفاقی که باعث شد وکیل بابک زنجانی اعلام کند به دلیل اینکه این فرد در عملیات اجرائی تحویل نفت نقش اساسی و کلیدی داشته، به کشف حقیقت کمک زیادی میکند. سردار مسعود رضوانی همچنین اعلام کرده بود که ردیابی و استرداد «ع.ز.م» با درخواست مقامات قضائی در دستور کار پلیس بینالملل قرار گرفته بود.
به نظر میرسد «ع.ز.م» همان «علیرضا زیباحالتمنفرد» باشد که درفعالیتهای بابک زنجانی نقش فراوانی داشته است و بارها در دادگاه نام او برده شده بود. در نوزدهمین جلسه دادگاه، متهم ردیف دوم پرونده نفتی اعلام کرد امور نفتی بابک زنجانی در اختیار فردی به نام «ع. ز.م» قرار داشته است که همه کارهای نفتی از جمله محموله، تخلیه کشتیها و اجاره مخازن نفت را انجام میداده و با توجه به اختیارات وسیع او، کسی حق دخالت نداشته است. همچنین در سند بانک «ارزش» در تاجیکستان که متعلق به بابک زنجانی بوده، از علیرضا زیباحالتمنفرد بهعنوان صاحبامضای مجاز در تمام مراحل قانونی و حقوقی به نیابت از بانک نام برده شده است.
٢٨ دیماه نیز دادستان تهران از این متهم بهعنوان «جعبه سیاه» پرونده بابک زنجانی نام برده و گفته بود: «این متهم که در سال ١٣٨٩ با زنجانی آشنا شده، بهلحاظ نفوذی که در کشور مالزی داشته؛ موفق میشود مجوز فعالیت بانک اف.آی.آی.بی (First Islamic international bank) را برای اقدامات بابک زنجانی اخذ کند، اما پس از دستگیری زنجانی، از ورود به کشور امتناع کرد».
جعفریدولتآبادی همچنین گفته بود: «متهم با استفاده از ارتباطات خود و اخذ ۵۰۰ میلیون تومان حقالزحمه، بانک مذکور را به مبلغ ۴میلیون دلار برای بابک زنجانی خریداری میکند. بابک زنجانی همچنین با خرید بانک کنت (KentBank) در تاجیکستان، با توجیه فراهمشدن زمینه پرداخت دستمزد پیمانکاران شرکت ملی نفت در خارج از کشور، موفق میشود دو بانک مذکور را به مبلغ ١٦٠ میلیون یورو به بانک ملت واگذار کند».
او در ادامه گفته بود: «تحقیقات نشان میدهد این فرد در خریدوفروش محمولههای نفتی بابک زنجانی نقش داشته و پس از تأسیس بانک اف.آی.آی.بی (First Islamic Investment Bank) درمالزی پروژه بابک زنجانی تکمیل شد؛ چراکه این پروژه یک بانک کم داشت که با کمک «ع.ز.م» خریداری شد تا در بستر آن، بابک زنجانی اقداماتش را انجام دهد. او همچنین محمولههای نفتی دریافتی از سوی بابک زنجانی از وزارت نفت را از طریق یک شخص هندیتبار، به شرکتهایی از جمله العقیلی در امارات میفروخته است».
جعفریدولتآبادی در آن زمان ابراز امیدواری کرده بود که با تحقیق از این متهم، سرنخهای لازم برای کشف وجوه حاصل از فروش محمولههای نفتی به بابک زنجانی به دست آید.
پرونده بابک زنجانی در چهار سال دولت یازدهم یکی از خبرسازترینها بود که حتی در مناظرههای انتخاباتی هم مطرح شد. در جریان مناظرات انتخابات ریاست جمهوری۹۶ که بصورت زنده از تلویزیون پخش شد، محمدباقر قالیباف، شهردار تهران، حسن روحانی را به همکاری با بابک زنجانی متهم کرد و گفت: به همین آدمی که اکنون در زندان هست چه کسی لوح تقدیر داد؟ روحانی نیز درواکنش، خطاب به قالیباف گفت: مگر شما برج ۳۳ طبقه را به همان آدمی که اموال مردم را غارت کرده و ۳/۸ میلیارد دلار پول مردم را خورد، ندادید؟
بیژن زنگنه، وزیر نفت دولت روحانی، نیز در یک سخنرانی انتخاباتی با بیان اینکه «تحريمها برای بابک زنجانی نعمت بود، نه مردم» به طعنه گفته بود: «از زمان هجرت پیامبر اکرم تا به امروز ۴۴ میلیارد ثانیه گذشته است و بابک زنجانی ٣٠٠ برابر آن پول ملت را خورد. او ساعتی یکمیلیون و ٨٠هزار تومان پول مملکت را بالا کشید. الان هم راحت میچرخد و به ریش همه ما میخندد. هفتهای یکبار هم از ما شکایت میکند که چرا به من اتهام دزدی زدید».
در سالهای پایانی دولت دوم محمود احمدینژاد و با تشدید تحریمهای آمریکا علیه جمهوری اسلامی، بابک زنجانی نقشی کلیدی در دور زدن تحریمها، فروش نفت و مبادلات مالی برعهده داشت. این تاجر میلیاردر ایرانی که خود را «بسیجی اقتصادی» معرفی میکرد، دی ماه سال ۹۲ به اتهام بازنگرداندن بیش از دو و نیم میلیارد یورو پول نفت، رانتخواری و فساد مالی بازداشت شد. او در سال ۹۴ محاکمه و به اعدام محکوم شد اما با وجود تایید حکم اعدام، این حکم هنوز اجرا نشده است.