هرچند قیمت کاغذ یکی از عوامل تعیین‌کننده در افزایش قیمت کتاب است، به نظر می‌رسد با توجه به محدودیت‌های ارزی و کفایت‌ نکردن تولید داخلی برای پوشش تقاضای کاغذ در طول سال، آن را به مهم‌ترین عامل در فضای نشر ایران تبدیل کرده باشد.

در همین نمایشگاه کتاب تهران بودند ناشرانی که می‌توانستند کتاب‌هایشان را با شمارگان بیشتری عرضه کنند، اما محدودیت کاغذ و نیز افزایش قیمت آن سبب شد تا از این کار سر باز زنند.

برابر ارزیابی که از سخنان ناشران مختلف در نمایشگاه صورت گرفته است، قیمت کاغذ در مقایسه با مدت مشابه در سال قبل ۵ برابر شده است و مشخص نیست یارانه دولت در این حیطه چگونه بین ناشران توزیع می‌شود.

وزیر ارشاد، که روز یکشنبه از نمایشگاه بازدید کرد، درباره میزان کاغذ وارداتی و ارز تخصیصی سال گذشته به این کالا اطلاعات تازه‌ای داد. ایسنا در گزارشی که از این دیدار و گفت‌‌و‌گو منتشر کرد آورد که امسال هم دولت این کالا را در زمره کالاهای اساسی قرار داده و در سال جدید تغییری در این نگاه ایجاد نشده است، اما مشخص نیست چرا کاغذی که از ارز یارانه‌ای بهره می‌برد قیمتش باید پنج برابر شود؟

عباس صالحی گفت ۶۰ میلیون دلار ارز به کاغذ تخصیص داده شده و سال گذشته ۲۰۰ هزار تن کاغذ از طریق ارزهای یارانه‌ای تخصیصی به کشور وارد شده است، که فقط ۲۳هزار تن آن از طریق وزارت ارشاد توزیع شد. آقای وزیر درباره شکاف عددی بین ۲۳ هزار تن تا ۲۰۰ هزار تن سخنی نگفت، اما تلویحا از مشکلاتی در پشت صحنه واردات کاغذ سخن گفت که قرار است «سازمان تعزیرات» این مشکلات را اعلام کند تا به گفته او، در «توزیع کاغذ در سال ۹۸ تدبیر درست‌تری صورت بگیرد». در هر صورت اکنون، فهرست کامل وارد‌کنندگان کاغذ در اختیار دولت است و می‌تواند دقیقا تعیین کند ارزهای یارانه‌ای چگونه توزیع شده‌اند و کاغذها را چه افراد یا نهادها و شرکت‌هایی وارد کرده‌اند.

ترجمه‌های عزت‌الله فولادوند در نمایشگاه

عزت‌الله فولادوند، که از جمله مترجمان نامدار حوزه فلسفه و فلسفه سیاسی به شمار می‌رود، چند سالی است که مشغول ترجمه مهم‌ترین کتاب امانوئل کانت «نقد خرد محض» است، اما از قرار هنوز از این کتاب خبری نیست و مشخص نشده است کدام ناشر قرار است منتشرش کند. فولادوند کتاب‌‌های مهم دیگری هم دارد که از جمله آن‌ها ترجمه «جامعه باز و دشمنان آن» کارل پوپر است که انتشارات خوارزمی آن را در نمایشگاه عرضه می‌کند.  آثار این مترجم آثار فلسفی عموما با فروش و اقبال خوبی روبه‌رو می‌شود.

فولادوند به خبرنگار ایلنا گفت که دو کتاب از او به‌تازگی تجدید چاپ شده‌اند و در نمایشگاه کتاب عرضه می‌شوند. «زندگی‌نامه فلسفی کارل یاسپرس»، اثری نوشته همین فیلسوف آلمانی، برای پنجمین مرتبه تجدید چاپ شده است و کتاب «آغاز فلسفه» به قلم هانس گئورگ گادامر، فیلسوف آلمانی، نیز اثر دیگری‌ است که فولادوند ترجمه کرده است و برای هفتمین بار منتشر می‌شود.  در کارنامه کاری فولادوند بیش از ۵۰ اثر وجود دارد.

«آقای هالو» علی نصیریان و روایت ۷ دهه زندگی هنری

انتشارات فرهنگ معاصر، که ناشر تخصصی فرهنگ‌های دوزبانه است، مدتی می‌شود که سراغ حیطه‌های کاری دیگری هم رفته که از جمله آنها ادبیات و زندگینامه‌نویسی است.

به نظر می‌رسد با رشد روز‌افزون اینترنت و قرارگیری انواع موضوعات و مفاهیم مرجع در فضای آنلاین، این تغییر مسیر اندکی باورپذیر باشد، چرا که عموم مخاطبان با وجود انواع اپلیکیشن‌ها و دسترسی آسان به گوگل، کمتر سراغ کتاب‌های مرجع و دو‌زبانه می‌روند. به همین دلیل در چند سال اخیر، میزان آثار ادبی و عرفانی و علمی این انتشاراتی افزایش یافته است. تازه‌ترین کتاب این انتشارات زندگینامه علی نصیریان، بازیگر نامدار معاصر، است که  نگین حسینی آن را در گفت‌وگویی طولانی با نصیریان تنظیم و تدوین و با عنوان «آقای هالو» به همت نشر فرهنگ معاصر به بازار کتاب عرضه کرده است.

مولف سعی کرده است تا هم‌زمان با روایت نصیریان از زندگی شخصی و کاری‌اش، از او به‌عنوان شاهدی معتبر استفاده کند و از زبان او رخدادهای هنری دهه ۲۰ تا ۹۰ هجری شمسی را نیز مرور کند.

کتاب «استقلال بحرین» تحقیقی درباره چگونگی استقلال این کشور

در چند سال اخیر، بحث چگونگی جدا شدن بحرین به موضوعی نسبتا حساس در محافل سیاسی و تاریخی بدل شده است و هر‌از‌گاهی نیز مقالات و یادداشت‌هایی در این زمینه در مطبوعات منتشر می‌شود. از این منظر، جای کتابی که بتواند به ابهام افکار عمومی درباره این واگذاری پاسخ بدهد خالی است. اکنون یکی از افرادی که در زمینه تاریخ معاصر و به‌خصوص مسائل ارضی ایران تحقیق کرده است نتیجه تازه‌ترین تحقیقش را با انتشار کتاب «استقلال بحرین» در دسترس عمومی قرار داده است.

این اثر را محمدعلی بهمنی قاجار نوشته و انتشارات دفتر مطالعات و پژوهش‌های سیاسی در نمایشگاه کتاب عرضه کرده است. این کتاب جلد سوم از مجموعه «تمامیت ارضی ایران در دوره پهلوی» است.

درباره بحرین دو تلقی وجود دارد. نخست این‌که بحرین جزیره‌ای ایرانی و استان چهاردهم ایران بوده است که با دخالت انگلیسی‌ها و همراهی و پذیرش نظام پهلوی از ایران تجزیه شده است. در مقابل این تلقی، طرفداران نظام پهلوی تلاش می‌کنند قرائتی دیگر از ماجرا ارائه دهند. در این دیدگاه، بحرین سرزمینی است که حداقل از دوران ناصرالدین‌شاه از ایران جدا شده و ایران ده‌ها سال بود که عملا حاکمیتی بر آن نداشت و محمدرضا شاه با صرف‌نظر کردن از ادعای حاکمیت ایران بر بحرین، در عمل راه را برای آزادسازی جزایر سه‌گانه و اقتدار ایران در خلیج‌ فارس فراهم کرد.

مولف در این کتاب ۳۰۰ صفحه‌‌ای سعی کرده است به یاری اسناد و منابع دست اول، به این پرسش پاسخ دهد که آیا بحرین در عصر محمدرضا شاه پهلوی از ایران جدا شده است یا خیر.

«هزار بیشه ملانصرالدین» نورالدین زرین‌کلک و منوچهر انور

انتشارات کارنامه، که از ناشران گزیده‌کار به شمار می‌رود، در نمایشگاه امسال کتاب ملانصرالدین را با همکاری دو چهره برجسته عرصه ادبیات و نقاشی در هیاتی شکیل عرضه کرده است.

این کتاب، که قطعی متفاوت هم دارد، «هزار بیشه ملانصرالدین» نام دارد و محصول ذوق‌ورزی‌ و همکاری نورالدین زرین‌کلک با طراحی بیش از ۱۰۰ تابلو و منوچهر انور در مقام ویرایشگر متون و حکایت‌های ملانصرالدین است.

البته نباید از نظر دور داشت که بخش مهمی از آثار نشر کارنامه محصول ذوق و ابتکار مدیر پیشین نشر کارنامه، مرحوم محمد زهرایی، و فرزندانش است که سبب شده است تا از آن به‌عنون ناشری گزیده‌کار و خاص یاد شود.

پیش از این، زرین‌کلک در گفت‌‌و‌گویی اعلام کرده بود که کتاب ملانصرالدین را ۲۰ سال قبل با نشر کارنامه و بنیان‌گذارش شروع کرده بودند و کتاب تقریبا به پایان رسیده و در مرحله چاپ معطل مانده بود.

منوچهر انور بر این کتاب مقدمه‌ای خواندنی نوشته است و ضمن توضیحی مبسوط و تبارشناسانه درباره ملانصرالدین، آن را با برخی شخصیت‌های طنز ادبیات کهن و معاصر ملل دیگر هم مقایسه کرده‌ است. او همچنین به شرح چگونگی گردآوری این حکایت‌ها پرداخته و درباره محتوای برخی حکایت‌های ملانصرالدین و فرم گفتاری و نوشتاری‌ آن نیز سخن گفته است.

زرین‌کللک در آن گفت‌‌و‌گو اعلام کرد قرار بود عروسک ملا و خرش نیز همراه کتاب عرضه شود.