اعترافی تکاندهنده؛ به ۹۰درصد کودکان کار تجاوز میشود
رضا قدیمی، مدیرعامل سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران، در گفتوگو با روزنامه شهروند که این روزنامه آنرا روز یکشنبه ۱۴آبان منتشر کرده، اعلام کرده که ٩٠درصد از کودکان کار مورد آزار جنسی قرار گرفتهاند.
وی در این مصاحبه گفت: «در سه ماهی که طرح حمایت از کودکان بدسرپرست اجرایی شد،٤٤٠٠ نفر کودک و بزرگسال از ٢٢ منطقه تهران جذب شدهاند. از این تعداد٤٠٠ نفر کودک هستند ومتاسفانه از این تعداد که مددکاران بهزیستی با آنها صحبت کردهاند، به نزدیک به ٩٠ درصدشان تعرض شده است.»
قدیمی افزود: «وقتی ماشین ما آنجا میرود، اگر ۵۰ نفر باشند، ۴۵نفرشان فرار میکنند. این وسط با ۵ نفرشان صحبت میکنند و جذبشان میکنند. آنها را به مراکز میآورند تا برسند به سردسته که چه کسی آنها را آورده است. اینجا متوجه شدیم عمو یا دایی این کودکان، بچههای فامیل را جمع میکند، صبح تا ظهر تکدیگری میکنند و بعدازظهر به آنها تعرض میکنند. اینها مستند است.»
این مقام سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران تصریح کرد: «۷۵درصد این کودکان ایرانی نیستند. کودکانی هستند که برای تکدیگری سر چهارراههای تهران ترانزیت میشوند. آنها از کشورهای افغانستان، پاکستان و اخیرا بنگلادش هستند.»
قدیمی در ادامه این مصاحبه اشاره میکند که بسیاری از این کودکان از اعضای باند هستند با این حال فعالان این حوزه میگویند؛ درصد کمی از این کودکان اعضای باند هستند و مابقی برای امرارمعاش و بهعنوان کمک خرج خانواده کار میکنند.
قدیمی در پاسخ به این سوال که آیا برای ٤هزار بزرگسال نیز این تحقیق انجام شده یا خیر، میگوید: «این بزرگسالان آینه ٢٠سال دیگر همین کودکاناند. اگر در همین مقطع به این کودکان رسیدگی نکنیم، به همین روز دچار میشوند. اگر ٢٠سال پیش اقدام درستی داشتیم و به آنها رسیدگی میکردیم و نمیگذاشتیم در آن پاتوقها باشند، با آن وضعیت، کارتنخواب و بیخانمان امروز که کار خردهفروشی موادمخدر انجام میدهند، نمیشدند که هم سرقت میکند، هم بزه میکند.»
مدیرعامل سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران با اشاره به افزایش کودکان کار در سطح شهر تهران گفت براساس تصویب شورای اجتماعی وزارت کشور طرح ساماندهی این کودکان در دستور کار قرار گرفت. بهزیستی متولی این طرح است و شهرداری نیز باید زیرساختها را تامین کند.
تاکنون مجموعهای از نهادهای دولتی برای حمایت از کودکان کار وارد میدان شدهاند. از جمله طرح جمعآوری کودکان کار در تهران در آخرین روزهای شهریور آغاز شد که از همان زمان مورد انتقاد فراوان قرار گرفت. فعالان حوزه حقوق کودک از فرستادن این کودکان به اردوگاه یاسر در ورامین و تراشیدن موهای کودکان بهشدت انتقاد کردند و در این میان آماری درباره تجاوز به ٩٠ درصد این کودکان بیش از همه سر و صدا کرد. منتقدان که اغلب از فعالان حوزه کودکان کار هستند، معتقدند اعزام کودکان به مراکز «پذیرش» علاوه بر اینکه آنها را از رفتن به مدرسه و از زندگی با خانواده بازمی دارد، آسیب های عاطفی- روانی متعددی برای آنان و خانواده هایشان ایجاد کرده است. آنها همچنین می گویند کودکان کار تنها کسانی نیستند که در خیابان ها خرده فروشی میکنند و معتقدند اگر بنا بر رسیدگی به این افراد است، باید به کودکانی که در کارگاه ها و فضاهای بسته هستند هم توجه کرد؛ کودکانی که بر اساس شواهد گفته شده از سوی فعالان حوزه، در این مکان بیش از خیابان تهدید میشوند.
اواخر خردادماه سال جاری نیز سازمان بهزیستی استان تهران برای اجرای طرحی ۵ساله، با هدف سامان بخشیدن به زندگی هزار و ۸۳۶ کودک کار، ۳میلیارد تومان اعتبار درنظر گرفته است. طرحی که به گفتهی معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی، در جهت ارائهی خدمات تحصیلی، رفاهی و همچنین آموزشی به خانوادههای این کودکان درنظر گرفته شده است. با این حال به نظر میرسد که این طرحها تاکنون نتوانسته به ساماندهی کودکانی کمک کند که نه تنها مورد استثمار قرار میگیرند بلکه در معرض آزار و اذیت و بهویژه سوءاستفاده جنسی قرار دارند.