گری لوئیس، نماینده‌ی برنامه‌‌ی توسعه‌ی سازمان ملل‌متحد در ایران، همزمان با «روز جهانی مقابله با بیابان‌زایی» اعلام کرد به‌زودی در کشور برای کنترل ریزگردها، برنامه‌ی جدیدی از سوی «برنامه‌ی پیشرفت و توسعه‌ی ملل متحد» (UNDP)، وزارت امور خارجه، سازمان حفاظت محیط‌زیست و سازمان جنگل‌ها اجرایی خواهد شد.

ریزگردها در سال‌های اخیر در ایران، خصوصاً در استان‌هایی چون خوزستان، به یک بحران زیست‌محیطی شدید و روبه‌افزایش تبدیل شده است. در بهمن‌ماه سال ۹۵، گردوغبار شدید در هوا و هجوم ریزگردها، حدود دو هفته، زندگی را در بسیاری از شهرهای استان خوزستان مختل کرده و منجر به قطعی آب و برق و مشکلات فراوان دیگر و در پی آن، تجمعات اعتراضی فراوان شده بود. ایران در تلاش برای مقابله با این بحران، حدود ۱۰ روز پیش، توافقنامه‌ای برای ایجاد مزرعه و مرکز آموزشی و پژوهشی برای ترویج مقابله با پدیده‌ی ریزگردها با عراق امضا کرد. برنامه‌ی مشترک با UNDP نیز از دیگر تلاش‌های ایران در این حوزه محسوب می‌شود.  

به گزارش خبرگزاری ایرنا، گری لوئیس که روز شنبه، ۲۷ خرداد ماه در مراسم «روز جهانی مقابله با پدیده‌ی بیابان‌زایی» که در «سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری» کشور برگزار شده بود، صحبت می‌کرد، درباره‌ی مشارکت در این برنامه گفت: «این مشارکت نشان می‌دهد که ایران در سطح دنیا به چه میزان در حل مشکل ریزگردها عزم جدی دارد».

او این برنامه‌ی جدید برای کنترل ریزگردها را نشان‌دهنده‌ی قابلیت عملیاتی‌شدن راه‌حل‌های فراوان در ایران و منطقه برای مقابله با این پدیده دانست و افزود: «البته این موضوع مختص ایران نیست؛ بلکه کشورهای دیگر می‌توانند اقداماتی که ایران انجام داده را بازدید و در کشورهای خود عملیاتی کنند».

نماینده‌ی برنامه‌‌ی توسعه‌ی سازمان ملل‌متحد در ایران، این پروژه‌ی مشترک را مشارکتی فنی برای تحقق اهداف مشترک دانست و «سعی در احیای پوشش گیاهی اراضی تخریب‌شده از طریق کاشت گیاهان و بذر و تنظیم مدیریت آب و زمین»، «توانمندسازی جوامع محلی و مشارکت آنان از طریق صندوق‌های خرد» و «ایجاد کمیته‌های توسعه‌ی روستایی برای احیای پوشش گیاهی مناطق روستایی» را ازجمله طرح‌های اصلی در این پروژه‌ی‌ جدید عنوان کرد.

به گفته‌ی لوئیس، باتوجه به وضعیت توسعه‌یافتگی ایران که جزو کشورهای با درآمد متوسط رو‌به‌بالا در دنیا محسوب می‌شود، بخش عمده‌ی منابع مالی این پروژه ازسوی خود دولت ایران تأمین می‌شود؛ یعنی معادل ریالی ۷/۶ میلیون دلار ازسوی دولت ایران و حدود ۳۸۰هزار دلار (پنج درصد کل هزینه) ازسوی UNDP تأمین می‌شود.

Just concluded the signing ceremony of Carbon Sequestration Project https://t.co/Ptn0NqIEtc pic.twitter.com/6WaMdphJxG

— Gary Lewis ‪(@GaryLewisUN)‬ June 17, 2017

«برنامه‌ی پیشرفت و توسعه‌ی ملل متحد»(UNDP) یا شبکه‌ی جهانی توسعه‌ی سازمان‌ملل، در واقع، بزرگترین مرجع حامی توسعه‌ی کشورهای عضو این سازمان در سطح جهان است.

این سازمان در ۱۶۶ کشور، دفتر دارد و با دولت‌های محلی همکاری می‌کند تا چالش‌های مربوط‌به توسعه‌ی کشور، ظرفیت ساخت‌وساز و ظرفیت توسعه‌ی محلی را مرتفع نمایند؛ علاوه‌براین، UNDP همه‌ی کشورها را برای رسیدن به ۸ هدف «برنامه‌ی توسعه‌ی هزاره» یاری می‌کند؛ این اهداف عبارت‌اند از: «از بین بردن فقر شدید و گرسنگی»، «دست یافتن به آموزش ابتدایی همگانی»، «گسترش و ترویج برابری جنسیتی و توانمندسازی زنان»، «کم‌کردن مرگ کودکان»، «بهبود سلامت مادران»، «مبارزه با ایدز، مالاریا و دیگر بیماری‌ها»، «تضمین پایداری محیط زیست» و «گسترش مشارکت جهانی برای توسعه».

• «سرزمین ما، خانه‌ی ما، آینده‌ی ما»، شعار امسال روز جهانی «مقابله با بیابان‌زایی»

​

مجمع عمومی سازمان ملل، در سال ۱۹۹۴، هفدهم ژوئن، مصادف با ۲۷ خردادماه را «روز جهانی مقابله با بیابان‌زایی و خشک‌سالی» اعلام کرد. هدف از این نام‌گذاری، ترویج آگاهی‌های عمومی و اجرای کنوانسیون مقابله با بیابان‌زایی و اثرات خشک‌سالی در کشورهایی که به‌طور جدی با این مسأله روبرو بودند (به‌ویژه در آفریقا) با استفاده از همکاری‌های بین‌المللی بود.

مونیک باربو، دبیر اجرایی «کنوانسیون مقابله با بیابان‌زایی، تخریب سرزمین و کاهش اثرات خشکسالی» در سازمان‌ ملل متحد، امسال هم به‌مناسبت «روز جهانی مقابله با بیابان‌زایی»، بیانیه‌ای صادر کرده است که متن کامل آن به شرح زیر است:

«بیانیه‌ی روز جهانی مقابله با بیابان‌زایی در سال ۲۰۱۷ بر توانایی سرزمین‌ها در ایجاد فرصت‌ها و شرایط پایدار زندگی برای مردم در سرزمین مادریشان تأکید می‌نماید.

آمارها از آن حکایت دارد که طی ۱۵ سال گذشته، میزان مهاجرت‌ها در سطح جهان به‌شدت افزایش یافته است؛ طوری‌که در سال ۲۰۱۵، به رقم ۲۴۴ میلیون‌نفر رسید؛ این درحالی است که این رقم در سال ۲۰۱۰ و ۲۰۰۰ به ترتیب ۲۲۲ و ۱۷۳میلیون نفر بود. در پسِ این اعداد، رابطه‌ی بین مهاجرت و چالش‌های مرتبط‌با توسعه‌، به‌ویژه پیامدهای تخریب محیط‌زیست، بی‌ثباتی‌های سیاسی، ناامنی غذایی و فقر قابل ردیابی است.

از دست دادن اراضی حاصل‌خیز، همچون محرکی برای انتخاب‌های پر ریسک در زندگی افراد عمل می‌کند. در مناطق روستایی که مردم وابستگی زیادی به اراضی حاصل‌خیز دارند، تخریب سرزمین، عامل اصلی مهاجرت اجباری به‌حساب می‌‌آید. آفریقا در این زمینه، از آسیب‌پذیری ویژه‌ای برخوردار است؛ چراکه بیش‌از ۹۰درصد اقتصاد این قاره، وابسته‌به تولیدات کشاورزی در زمین‌های تحت کشت دیم است. بنابراین اگر  روش مدیریت سرزمین‌ تغییر نکند، طی ۳۰ سال آینده، بیش از یک میلیارد انسان درمعرض آسیب قرار می‌گیرند و چاره‌ای جز جنگیدن یا فرار نخواهند داشت.

افزایش تولید و حاصل‌خیزی زمین‌ها، امنیت غذایی و درآمد کشاورزان را افزایش ‌می‌دهد که این به‌نوبه‌ی خود می‌تواند از آشوب‌های بالقوه جلوگیری کند و یا منازعات موجود بر سر منابع محدود را کاهش دهد. مدیریت پایدار زمین‌ها، فرصت‌های زیادی را درجهت درآمدزایی در حوزه‌هایی چون کشاورزی، صنایع غذایی و گردشگری فراهم می‌کند.»

بنابراین شعار سال جاریِ «روز جهانی مقابله با بیابان‌زایی»، یعنی «سرزمین ما، خانه‌ی ما، آینده‌ی ما»، تأکیدی است بر نقش مهم حفظ حاصلخیزی سرزمین‌ها در تغییر روند مهاجرت از سرزمین‌های درحال‌ تخریب به‌سمت کشورها و سرزمین‌های دارای ثبات، امن و پایدار.»