چه کسی اولین زنی خواهد بود که روی ماه قدم میگذارد؟
پروژه بعدی ناسا برای سفر انسان به ماه در سال ۲۰۲۴ خواهد بود. این پروژه که آرتمیس نام دارد پروژهای است بلندپروازانه که علاوه بر راهپیمایی روی ماه، یک ایستگاه فضایی مشابه ایستگاه فضایی بینالمللی در مدار ماه تاسیس خواهد شد. ناسا امیدوار است این ایستگاه فضایی مقدمهای باشد برای سفر به مریخ. اما سفر آرتمیس از جنبه دیگری هم تاریخی خواهد بود. قرار است برای نخستین بار یک زن روی ماه راهپیمایی کند، زنی که از بین ۱۲ کاندیدا از اعضای ناسا انتخاب خواهد شد.
کاندیداها بین ۴۰ تا ۵۴ سالهاند، خلبانهای نظامی سابق یا پزشکاند و بعضی تحصیلات دکترا دارند. این زنان از بین هزاران نفر از اعضای سازمان فضایی آمریکا از اواخر دهه ۱۹۹۰ تا سال ۲۰۱۷ انتخاب و استخدام شدهاند. با نزدیک شدن زمان سفر به ماه، ناسا باید یکی از این زنها را برای این سفر اکتشافی تاریخی، که بیش از پنج دهه پس از اولین حضور انسان روی ماه انجام میشود، انتخاب کند.
آیلین کالینز (Eileen Collins)، فضانورد سابق که خلبان و کنترلکننده شاتلهای سالهای ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۰ بوده است، میگوید مخالفتی ندارد که یک تازهکار را به ماه بفرستند، اما فکر میکند فضانوردانی هستند که قبلا پرواز کردهاند و میدانند در فضا چه کنند و چه واکنشی داشته باشند. از طرف دیگر، یکی از مسئولان ارشد ناسا هم گفته بهتر است کسانی به ماه فرستاده شوند که حداقل یک بار پرواز کردهاند.
در ابتدا، ناسا فقط نظامیها و مردان را استخدام میکرد. در نتیجه، بین سالهای ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۱، هیچ زنی در فهرست فضانوردان ماه وجود نداشت. اما درسال ۱۹۸۳، قدم بزرگی برداشته شد تا فضا برای حضور زنان در این عرصه باز شود و در نتیجه، سالی راید (Sally Ride) اولین زنی بود که به فضا سفر کرد.
این بار برای پروژه بازگشت به ماه، که با حمایت دونالد ترامپ برنامهریزی شده است، ناسا میتواند از ۱۲ زنی که در فهرست دارد یک نفر را معرفی کند. چهار زن در سال ۲۰۱۳ استخدام شدهاند و ۵ زن در سال ۲۰۱۷، بنابراین ناسا ترکیب متعادلی از جوانان و باتجربهها در اختیار دارد.
دو زن که ارجحیت با آنهاست تا آخر ماه ژوئن در ایستگاه فضایی بینالمللی ISS، در فضای بستهاند. یکی از آنها آن مککلاین است (Anne MacCline)، خلبان سابق هلیکوپتر در نیروی زمینی، و دیگری کریستینا کوک (Christina Koch)، مهندس و کوهنورد، است. رکورد یازده ماهه آنها طولانیترین مدتی است که زنان در فضا بودهاند. این اولین بار بود که دو زن در فضا تنها بودند. اما به دلیل مشکلی، آن مککلاین جای خود را به همکارش نیک هاگ داده است.
با این حال، رقابت سخت است، دو همکلاسی، یکی جسیکا میر (Jessica Meir) زیستشناس دریایی، و دیگری نیکول مان (Nicole Mann)، خلبان آزمایشی جنگنده افاِیـ۱۸ که در جنگ عراق و افغانستان خدمت کرده است، هم واجد شرایطند و برای ورود به فضای بینالمللی ISS آموزش دیدهاند. هر چهار نفر در مصاحبهای در سال ۲۰۱۶، اعلام کرده بودند داوطلب سفر به مریخاند و اگر امکانپذیر باشد، چرا به ماه سفر نکنند؟
اما آیا سن عامل تعیینکنندهای خواهد بود؟ به نظر میرسد در ناسا چنین نیست، همیشه برای ناسا کیفیت رهبری خلبانان آزمایشی اهمیت داشته است، نه سنوسال. چهره اسطورهای ناسا، جان گلن (John Glenn) در ۷۷ سالگی دوباره پرواز کرد. سونیتا ویلیامز (Sunita Williams)، فضانورد قدیمی، هم اگر انتخاب شود، سومین پروازش را در سال ۲۰۲۴ انجام خواهد داد و آن زمان، ۵۸ ساله خواهد بود. کنت رومینگر (Kent Rominger)، رییس دفتر فضانوردی بین سالهای ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۶، در اینباره میگوید سونیتا در دوران فعالیتش با بیش از ۳۰ هواپیما پرواز کرده است و کیفیت و تجربه برای ناسا اهمیت زیادی دارد.
دو نفر دیگر از زنان فهرست، اونیون چنسلر (Aunon Chanceller) و کیت روبینز (Kate Rubins) با اینکه از سال ۲۰۱۰ به فضا نرفتهاند، اما تلاش کردهاند فعال بمانند. این در حالی است که پنج زن در سال ۲۰۱۷ به این گروه اضافه شدهاند و دوره آموزشی اولیه را میگذرانند و باید دید به قدیمیترها میرسند یا نه. البته ناسا همیشه برای نیروهای قدیمیاش احترام قائل بوده است، اما باید دید چه کسی در نهایت انتخاب خواهد شد. شاید یکی از تازهواردها شانس این را پیدا کند تا نخستین زنی باشد که روی ماه راه خواهد رفت.