چُرت قانون و جنایات پیدرپی
مرگ دلخراش بنیتای هشتماهه توسط دو فرد معتاد سابقهدار، دزدیده شدن یوسف ۳ساله توسط زنی معتاد، تجاوز به کیمیای هفتساله توسط ناپدری معتاد و مرگ آتنا بهدست همسایهی سابقهدار، چنان پشت سرهم اتفاق افتاد که فرصت نفسکشیدن به مردم نداد.
شاید بتوان از یوسف بهعنوان خوششانسترین کودک هفتهی پیش نام برد که توانست با کمترین آسیبی، از این دزدبازار جان سالم بهدرببرد.
درمیان اتفاقات نامبرده، خبر ربوده شدن و مرگ بنیتای هشتماهه، بیشتر از هر خبر دیگری مردم را در شوک و ماتم فروبرد. مرگ تدریجی او در بیابان، همراه با تشنگی، گرسنگی و ترس، بسیار غمانگیز بود.
وقتی خبر ربوده شدنش در خودروی پدر به فاصلهی زمانی کوتاهی از اتفاق منتشر شد، تمامی مردم را برای پیدا کردنش بسیج کرد. عکسهایش به همراه شمارهی تماس در تلگرام، اینستاگرام و فیسبوک منتشر شد. حتی رسانههای خبری داخل کشور نیز با انتشار خبر دزدیدهشدنش، خواستار همکاری دستهجمعی مردم برای پیدا کردن او شدند؛ تلاشی که بینتیجه ماند. پیدا شدن جسد بیجان او که درون خودروی پدر، در یکی از بیابانهای اسلامشهر رها شده بود، بسیار ناراحتکننده بود.
این خبر، افراد زیادی را در بهت و غم فرو برد. واکنش مردم زمانی شدت گرفت که متوجه شدند، یکی از قاتلان، معتاد و سابقهدار است و تنها با قرار وثیقهی یک فیش حقوقی آزاد شده. آنها بیکفایتی مسؤولان قضایی را مسبب این اتفاق دانستند؛ چرا که معتقدند قانون سختگیریهای لازم را برای آزادی افراد سابقهدار به کار نگرفته است. پدر بنیتا هنگام بازسازی صحنهی ربودن فرزندش، به عباسعلی محمدیان، رئیس پلیس آگاهی تهران بزرگ گفت: « چطور قاضی فردی را که ۱۳۰ فقره دزدی در پروندهی خود داشته آزاد کرده، باید به من جوابگو باشند».
-
قانون میگوید معتاد مجرم نیست
تا پیش از سال ۸۹ و اصلاح قانون، مصرف مواد مخدر جرم محسوب و برای معتادانی که حاضر به ترک نمیشدند، مجازات شلاق و جزای نقدی در نظر گرفته میشد. بر اساس قانون اصلاحی، اعتیاد به خودی خود دیگر جرم به حساب نمیآید. معتادان مکلف شدهاند با مراجعه به مراکز مجاز دولتی، غيردولتی يا خصوصی و يا سازمانهای مردمنهاد درمان و کاهش آسيب، اقدام به ترک اعتياد کنند. معتادی که با مراجعه به مراکز مذکور نسبتبه درمان خود اقدام و گواهی تحت درمان و کاهش آسيب دريافت کند، چنانچه بازگشت به اعتیاد نکند، از تعقيب کيفری معاف میشود و معتادانی که مبادرت به درمان یا ترک اعتیاد نکنند،مجرم خواهند بود.
هر چند که در بیشتر جرائم از قبیل کیفری و جنایی، پای یک فرد معتاد به مصرف مواد مخدر به میان میآید، اما همچنان قانونگذاران معتقدند که معتاد مجرم نیست و نباید به زندان فرستاده شود.
شکور پورحسین، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس، بازداشت و زندانی کردن معتادان را بیفایده دانسته و معتقد است که معتادان بهبود یافته دوباره به اعتیار بازمیگردند. به گفتهی این نمایندهی مجلس، ظرفیت زندانهای کشور جوابگوی حجم جمعیت کیفری نیست؛ بنابراین بهتر است به تعداد کمپهای ترک اعتیاد اضافه شود، تا زندانی کردن معتادان.
به گزارش خبرگزاری خانه ملت، پورحسین میگوید: «اعتیاد یکی از آسیبها و معضلات جدی کشور است و آمار و تحقیقات نشان داده که ۸۰ درصد معتادان بهبود یافته دوباره به مصرف مواد مخدر، باز خواهند گشت».
این عضو کمسیون اجتماعی مجلس، در ادامهی گفتههای خود تصریح کرد: «بازپروری موفق با ایجاد شغل محقق میشود و بهطور قطع بدون ایجاد شغل، تلاشها در جهت ترک اعتیاد، نتیجهبخش نخواهد بود؛ بنابراین عمده عامل جلوگیری از برگشت افراد به مواد مخدر ایجاد اشتغال بوده و تا به این موضوع توجه نشود، توفیقی در ترک اعتیاد حاصل نمیشود».
نمایندهی مردم پارسآباد و بیلهسوار در مجلس شورای اسلامی، با انتقاد از گفتههای اخیر سرپرست مرکز توسعهی پیشگیری و درمان اعتیاد، مبنیبر بازگرداندن معتادان به زندان پس از پایان ترک دورهای در کمپ گفت: « ظرفیت زندانهای کشور جوابگوی حجم جمعیت کیفری نیست، اعتیاد بیماری تلقی شده و معتادان برای بازپروری و بازگشت به زندگی در کمپ ها حضور دارند؛ بنابراین نمی توان فرد معتاد را مجرم قلمداد کرد».
او در ادامه توضیح داد: « در گذشته معتاد را مجرم میدانستند؛ بهگونهای که اگر برای درمان هم به مراکز ترک اعتیاد مراجعه میکرد، دستگیر میشد. از این رو برای حل این مشکل، مجمع تشخیص مصلحت نظام، قانونی تصویب کرد که معتادانی که برای ترک اقدام میکنند، تحت تعقیب قرار نگیرند؛ از این رو، با این اقدام معتاد بیمار شناخته شد نه مجرم».
طبق قانون ستاد مبارزه با مواد مخدر و آئیننامهی کمپها، هر فرد معتاد میتواند در دو بازهی زمانی سه ماهه در مراکز سازمان نگهداری شود.
فرید براتی سده، سرپرست مرکز توسعه پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور، چندی پیش در یک نشست خبری، تعداد کمپهای موجود را کافی دانست و گفت: «سازمان بهزیستی به طور کلی محدودیتی برای نگهداری از معتادان در کمپها ندارد؛
ضمن اینکه ما کمپ های بسیاری در اختیار داریم که هنوز ظرفیت زیادی را برای حضور افراد معتاد دارند».
به گفتهی او، سازمان بهزیستی بر اساس قانون ستاد مبارزه با مواد مخدر و آئیننامهها، اقدام به پذیرش و درمان معتادان کرده و بر اساس همین قانون و آئیننامه، معتادان می توانند حد اکثر ۶ماه در کمپ حضور داشته باشند.
آمار تازهای که سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر از تعداد معتادان کشور داده است، حکایت از افزایش بیش از صددرصدی تعداد معتادان در ایران نسبت به قبل دارد. پرویز افشار در تیرماه سال جاری، عنوان کرد که نتیجهی شیوعشناسی اخیر در افراد ۱۵ تا ۶۵ساله نشان میدهد تعداد معتادان در ایران به دومیلیون و ۸۰۸هزار نفر رسیده است.
بازگشت دوباره افراد پس از ترک اعتیاد به مصرف مواد مخدر، وجود ۶۵ درصد زندانیان معتاد بنا به گفتهی نماینده مجلس شورای اسلامی و نبود قانون مجازات مشخص برای افراد معتاد از یکسو و رخ دادن اتفاقات تلخی که بهواسطهی آثار سوء مصرف مواد مخدر رخ میدهد از سویی دیگر، این سؤال را مطرح میکند که آیا قانونگذار به فکر تغییر قوانین موجود خواهد بود و ضمانت دولت برای تأمین امنیت دیگر افراد جامعه چه خواهد بود؟