بازشماری آرا؛ آژیر بحران انتخابات افغانستان به صدا درآمد
کمیسیون انتخابات افغانستان روز ۱۸ عقرب/ آبان، روند بستهبندی وسایل فنی را برای بازشماری و تفتیش آرا در ۳۴ ولایت این کشور آغاز کرد.
قرار است از مجموع ۲۴هزار و ۸۴۲ محل رایگیری در انتخابات شش میزان/مهر، ۸ هزار ۴۹۴ محل رایگیری برای تامین شفافیت، بازشماری و مورد ارزیابی مجدد قرار گیرد.
درحالیکه این کمیسیون از نهادهای ناظر انتخابات و نامزدهای ریاستجمهوری خواسته است برای نظارت این روند در محلهای بازشماری حاضر باشند، عبدالله عبدالله، نامزد انتخابات ریاستجمهوری و رییس اجراییه حکومت، از تمامی دفاتر انتخاباتی خود خواسته است تا از نظارت و بازشماری آرا خودداری کنند.
عبدالله عبدالله مدعی است که در انتخابات ریاستجمهوری تقلب سازمانیافته صورت گرفته و از کمیسیون انتخابات خواسته است تا قبل از بازشماری آرا، نخست سطح شرکتکنندگان انتخابات را براساس آرای بایومتریک اعلام کند و در گام بعدی، آرای بایومتریک براساس مراکز انتخاباتی و محلهای رایگیری اعلام شود.
بحرانی شدن انتخابات ریاستجمهوری افغانستان اکنون با خروج عبدالله عبدالله از روند بازشماری آرا از فرضیه به واقعیت پیوسته است.
پیش از برگزاری انتخابات ریاستجمهوری افغانستان، جریانهای مختلف سیاسی به شمول نامزدهای ریاستجمهوری این کشور، سازمان ملل متحد و آمریکا درمورد بحرانیشدن انتخابات هشدار داده بودند. مخرج مشترک تمامی نگرانیها درخصوص بحران احتمالی یک نکته بود: افغانستان تحمل و توانایی یک بحران انتخاباتی دیگر، مانند آنچه در انتخابات ریاستجمهوری در ۲۰۱۴ اتفاق افتاد، را ندارد. در سال ۲۰۱۴، انتخابات به بحران انجامید و حکومت ائتلافی وحدت ملی به میانجیگری جان کری، وزیر خارجه پیشین آمریکا، براساس توافق و نه براساس انتخابات، شکل گرفت. بدینترتیب اشرف غنی، رییس جمهوری و عبدالله عبدالله، رییس اجراییه حکومت شدند.
مطالبات عبدالله عبدالله
یک ماه پس از انتخابات، آرای معتبر و بایومتریک، یکمیلیون و ۸۰۰ هزار رای اعلام شد. عبدالله عبدالله هفته گذشته با طرح چهار نوع تقلب در انتخابات، بهصورت رسمی از کمیسیون انتخابات خواست تا ۳۰۰هزار رای دیگر نیز باطل اعلام شود.
افزون بر این، تیم انتخاباتی ثبات و همگرایی در اعلامیه خود که روز شنبه ۱۸ عقرب/آبان منتشر شد، میگوید قبل از بازشماری آرا، دوهزار و ۴۲۳ محل رایگیری بیاعتبار شناخته شود؛ زیرا به گفته این تیم، «تا اکنون هیچکس از موجودیت آنها اطلاع نداشت و هیچگونه معلومات بایومتریکی درمورد آنها وجود ندارد، [اما] براساس تصمیم جدید کمیسیون، شامل روند بازشماری شده است».
تاخیر اعلام نتایج مقدماتی
با توجه به اعتراض و خروج عبدالله عبدالله از روند بازشماری آرا، احتمال میرود اعلام نتایج مقدماتی برای سومینبار به تعویق بیفتد و کمیسیون انتخابات افغانستان نتواند نتیجه را تا پنج روز دیگر در ۲۳ ماه جاری اعلام کند.
مولانا محمد عبدالله، عضو کمیسیون انتخابات، روز جمعه ۱۷ آبان گفت که «بهدلیل ظرفیت کاری کمیسیون، مسیر راه و مشکلات پیشرو»، اعلام نتایج مقدماتی در ۲۳ عقرب/آبان ممکن نیست.
عبدالله عبدالله گفته است در تلاش است تا این موضوع را «بهصورت مسالمتآمیز حلوفصل کند» و قبل از بازشماری، آرای تقلبی تفکیک شود؛ در غیر آن صورت، تیم ثبات و همگرایی تصمیمهای بعدی را خود را بهزودی اعلام خواهد کرد.
قرار بود نتایج مقدماتی انتخابات، در بیستوهفتم ماه گذشته و نتایج نهایی در پانزدهم ماه جاری اعلام شود.