ماه رمضان در ایران در شرایطی فرا رسیده که هم‌زمان با افزایش اجتماع و تردد شهروندان برای تهیه اقلام غذایی در بازار و اماکن عمومی دولت از تلاش برای بازگشایی اماکن مذهبی خبر می‌دهد. 

‌هم‌زمان دفتر علی خامنه‌ای،‌ رهبر جمهوری اسلامی،‌ اعلام کرده که لغو برنامه‌های حضوری او به دلیل بیماری کرونا همچنان در ماه رمضان نیز ادامه خواهد داشت.

حسن روحانی،‌ رییس‌جمهوری،‌ روز شنبه در جلسه روسای کمیته‌های تخصصی ستاد ملی مقابله با کرونا، بار دیگر اظهار امیدواری کرد «با بهبود شاخص‌های کنترل کرونا، مراکز مذهبی با تعیین دستورالعمل‌هایی باز شوند».

او جمعه پنجم هم گفته بود که بازگشایی و فعالیت اماکن مذهبی و حضور مردم در اجتماعات و مراسم دینی از «آرزوهای بزرگ دولت» است و از وزیر بهداشت خواست بررسی‌ها برای این اقدام را تقویت کند.

پیش از این تولیت «حرم امام رضا» در مشهد و سخنگوی قوه قضاییه از دولت خواسته بودند مساجد و حرم‌ها را بازگشایی کند. علیرضا مرندی،‌ پزشک معتمد و مشاور رهبر جمهوری اسلامی، هم در نامه‌ای که متن آن روز سه‌شنبه دوم اردیبهشت‌ماه منتشر شد از روحانی، او خواسته بود دستور بازگشایی حرم‌ها و مساجد «از همین روزها» و با رعایت شرایط بهداشتی ‌را صادر کند.

دولت ایران تاکنون دستور بازگشایی اصناف، پارک‌ها و بستان‌ها و ادارات را صادر کرده و محدودیت تردد در جاده‌ها را نیز برداشته است. در پی این دستور،‌ از نخستین روز اردیبهشت‌ماه با افزایش حضور شهروندان در خیابان‌ها  پلیس راهور نیز میزان افزایش ترافیک نسبت به سال قبل را ۷۰ درصد دانسته بود.

این در حالی است که مقام‌های ستاد مقابله با کرونا درباره بروز موج جدید گسترش این بیماری هشدار داده‌اند.

یک روز پس از ابراز تمایل روحانی درباره بازگشایی اماکن مذهبی علیرضا زالی، فرمانده ستاد مقابله با کرونا در تهران، بازگشایی‌های جدید را «موج پیش‌رونده» خواند و ضمن ابراز نگرانی درباره آن گفت ممکن است این موضوع موجب امواج جدیدی از بیماری در تهران شود. 

محمدرضا ظفرقندی،‌ رییس سازمان نظام پزشکی،‌ هم روز پنجشنبه در نامه‌ای به روحانی ضمن انتقاد از بازگشایی اماکن عمومی آن را موجب «آسیب به جان و سلامت مردم» و «فرسودگی کادر درمان» دانست. 

روحانی روز شنبه درباره امکان برقراری مجدد محدودیت‌ها هشدار داد و گفت: «اقدامات انجام شده و ارزیابی‌ها نشان می‌دهد با وجود آنکه در مسیر کنترل کرونا قرار داریم، اگر چنانچه سطح هشدارها و هوشیاری مردم کاهش یابد، ممکن است بیماری اوج بگیرد و در این شرایط ناگزیر به احیاء مجدد محدودیت‌ها باشیم.»

ادامه قرنطینه علی خامنه‌ای

بازگشت مردم به اماکن عمومی و کسب و کار و همچنین بازگشایی بازار برای تهیه سفره رمضان در حالی است که هنوز نهادها و مقام‌های ارشد حکومتی جلسات و سخنرانی‌های خود را از سر نگرفته‌اند.

دفتر علی خامنه‌ای اعلام کرده که جلسه مذهبی او به مناسبت ماه رمضان که با عنوان «محفل انس با قرآن کریم» هرسال برگزار می‌شود،‌ امسال بدون هرگونه اجتماع و حضور مردمی خواهد بود. قرار است به دلیل آن‌چه که «رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی» خوانده شده، سخنرانی خامنه‌ای به صورت زنده از شبکه‌های تلویزیونی پخش شود.

پیش از این نیز خامنه‌ای سخنرانی‌های خود را به صورت ویدیویی منتشر کرده است.

تاکنون سایر نهادهای ارشد حکومتی از جمله مجلس خبرگان،‌ مجمع تشخیص مصلحت نظام، شورای نگهبان و مجلس نیز فعالیت‌های معمول خود را از سر نگرفته‌اند.

تصمیم دولت برای بازگشایی مجدد اماکن مذهبی در رسانه‌های اجتماعی با واکنش کاربران درباره امکان فشار نهادهای مذهبی مواجه شده است.

در واکنش به همین موضوع روز جمعه علیرضا اعرافی،‌ مدیر حوزه‌های علمیه، هرگونه فشار به ستاد ملی مقابله با کرونا برای بازگشایی اماکن مذهبی را رد کرد و گفت : «در این که اماکن زیارتی باز شود یا نشود ما کاملا تابع پروتکل‌های وزارت بهداشتیم.»

این در حالی است که احمد علم‌الهدی،‌ امام جمعه مشهد،‌ در آخرین سخنرانی که جمعه در پایگاه اطلاع‌رسانی‌اش منتشر شد خطاب به دولت گفته بود «پسندیده» نیست که مساجد و زیارتگاه‌ها همچنان تعطیل باشد،‌ اما در «همه مکان‌ها» فعالیت از سر گرفته شود.

افزایش قیمت‌ها؛ مشکل سفره مردم

آغاز ماه رمضان از سوی دیگر در شرایطی است که پس از حدود دو ماه توقف فعالیت اصناف و مراکز اداری کارمندان و کارگران اکنون با افزایش قیمت‌های اقلام غذایی، علاوه بر مشکلات معیشتی، مواجه شده‌اند.

ستاد تنظیم بازار در ایران اعلام کرده که قیمت زولبیا و بامیه امسال با ۲۰ درصد افزایش به قیمت هر کیلو ۲۴ هزار تومان به فروش می‌رسد.

از سوی دیگر خبرگزاری تسنیم و باشگاه خبرنگاران جوان در گزارش‌های خود از وضعیت قیمت‌ اقلام غذایی در استان‌ها از افزایش قیمت برنج،‌ گوشت و شکر نیز خبر داده‌اند. 

پیش از این رییس اتحادیه فروشندگان پرنده و ماهی از افزایش قیمت مرغ و تخم مرغ خبر داده بود.

همچنین دبیر انجمن واردکنندگان برنج نیز گفته بود به دلیل عدم تخصیص ارز به برنج‌های معطل‌مانده وارداتی در گمرک قیمت این محصول با افزایش روبه‌رو خواهد شد.

خبرگزاری مهر روز دوم اردیبهشت‌ گزارش کرده بود که در آذربایجان شرقی افزایش ۲۰ تا ۳۰ درصدی قیمت نان در آستانه ماه رمضان موجب واکنش‌ مردم شده است.

اکنون به نظر می‌رسد در نخستین روزهای بازگشت مردم به بازار پس از بحران کرونا، صاحبان کسب‌وکارها و فروشندگان مواد غذایی که خود نیز با مشکل کسب درآمد مواجه شده‌اند، قیمت کالاها را افزایش داده‌اند.

دولت در این شرایط اعلام کرده که کمک مالی به سه میلیون خانواده تحت فشار مبلغ ۲۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان خواهد بود.