آژانس: ایران درباره کشف اورانیوم در سایت اعلامنشده توضیح بدهد
کورنل فروتا، مدیرکل موقت آژانس بینالمللی انرژی هستهای، اعلام کرد که نمایندگان این سازمان، هفته آینده به تهران میروند تا در گفتوگو با مقامهای ایرانی، توضیحات آنها درباره کشف ذرات اورانیوم در سایت اعلامنشده به آژانس را بشنوند.
فروتا، روز پنجشنبه ۳۰ آبانماه، در نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی ادامه داد که ایران هنوز اطلاعات بیشتری درباره منشا این ذرات ارائه نکرده است.
نخستینبار، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، مهرماه سال۱۳۹۷ در سخنرانی خود در نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل، با نشان دادن نقشه و عکس، به محلی در تورقوزآباد کهریزک، در جنوبغربی تهران، اشاره کرد و گفت که ایران یک انبار مخفی مواد و تجهیزات هستهای در این مکان دارد. نتانیاهو همچنین گفت: «اسرائیل درباره وجود این انبار به آژانس بینالمللی انرژی اتمی گزارش داده است.»
دو دیپلمات که از نزدیک روند بازرسی از انبار تورقوزآباد را دنبال کردهاند، یکشنبه هفدهم شهریورماه، به خبرگزاری رویترز گفتند: «بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی در نمونههای مورد آزمایش از انبار تورقوزآباد کهریزک آثاری از اورانیوم یافتهاند و آژانس بینالمللی انرژی اتمی در حال بررسی منشا این اورانیوم بوده و از ایران در این باره توضیح خواسته است.»
اما بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، با رد این اتهام، گفت که «تورقوزآباد متعلق به بخش خصوصی است و سایت ما نیست و هر اقدامی میتواند در آن انجام شود».
بالاخره پس از مدتها سکوت در این باره، آژانس بینالمللی انرژی اتمی دو هفته پیش به دولتهای عضو شورای حکام این آژانس اعلام کرد که بر اساس نمونههای گرفتهشده، ذرات اورانیوم با منشا فعالیت انسانی در یک سایت اعلامنشده ایران کشف شده است.
سرپرست آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز پنجشنبه در نشست شورای حکام گفت: «ما از آن زمان، به تعامل خود با ایران ادامه دادهایم، اما هنوز اطلاعات بیشتری دریافت نکردهایم و موضوع حلنشده باقی مانده است.»
فروتا پیشتر به ایران هشدار داده بود که برای شفافسازی درباره کشف این ذرات اورانیوم «زمان تنگ است». او اکنون نیز از ایران خواست تا برای حل فوری این موضوع با آژانس همکاری کند.
نماینده آمریکا در آژانس بینالمللی انرژی اتمی، روز پنجشنبه در شورای حکام این آژانس، خواستار بررسی اجرای تعهدات پادمانی ایران شد و عدم همکاری از سوی ایران را غیرقابل قبول خواند.
همزمان نماینده روسیه در آژانس بینالمللی انرژی اتمی این ذرات را به «فعالیتهای هستهای ایران در ۲۰-۳۰ سال پیش» مربوط دانست و گفت که «مشکلی از نظر گسترش سلاح [اتمی] ایجاد نمیکند».
سرویسهای اطلاعاتی آمریکا و آژانس بینالمللی انرژی اتمی بر این باورند که ایران در حال اجرای یک برنامه هستهای با اهداف نظامی بوده که مدتها پیش متوقف شده است.
توافق هستهای ایران با قدرتهای جهانی در سال ۲۰۱۵ با هدف عدم دستیابی ایران به سلاح اتمی به امضا رسید، هر چند که ایران همواره تلاش برای دستیابی به سلاح هستهای را رد کرده است.
در هفتههای اخیر، بازداشت کوتاه مدت یکی از بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی در نطنز تنشهایی را در روابط ایران و آژانس به وجود آورد و موجب ابراز نگرانی از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا درباره همکاری ایران با آژانس شد.
کورنل فروتا که در دوران سرپرستی موقت خود در آژانس بینالمللی انرژی اتمی به ایران سفر کرده، تا چند روز دیگر جای خود را به رافائل گروسی، دیپلمات آرژانتینی و رییس جدید این سازمان خواهد داد.