در حالی که پس از پیروزی جو بایدن در انتخابات آمریکا، مقام‌های مسکو و تهران طی روزهای اخیر اظهاراتی مبنی بر امیدواری درباره تغییر رویکرد آمریکا نسبت به ایران را مطرح کرده‌اند، مقام‌های آمریکایی می‌گویند سیاست واشینگتن در قبال تهران تغییر نخواهد کرد. 

سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، روز پنجشنبه ۲۲ آبان‌ماه گفت فکر می‌کند سیاست خارجی آمریکا، به خصوص در زمینه مساله ایران و تغییرات اقلیمی، در دولت بایدن مشابه آنچه خواهد بود که در دولت باراک اوباما وجود داشت.

این اظهارات یک روز پس از آن صورت می‌گیرد که حسن روحانی، رییس‌ جمهوری ایران، به نتایج انتخابات آمریکا واکنش نشان داد و گفت اگر واشینگتن به سیاست ایران نزدیک شود «شرایط جدیدی» پیش می‌آید. 

روحانی روز پنجشنبه هم از «پایان» دوران فشار حداکثری سخن گفت.

با این حال، ابراز امیدواری تهران و کرملین پاسخ متفاوتی از سوی آمریکا داشته است. الیوت آبرامز، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران و ونزوئلا،‌ تاکید کرده منافع، متحدان و سیاست‌های واشینگتن در منطقه خاورمیانه چه جو بایدن سر کار باشد و چه دونالد ترامپ، تغییری نخواهد کرد.

او همچنین گفته لغو تحریم‌های ایران «به راحتی» صورت نمی‌گیرد.

از سوی دیگر، دو مشاور پیشین امنیت ملی در کاخ سفید طی مصاحبه‌هایی جداگانه با شبکه فاکس‌نیوز اعلام کرده‌اند بازگشت آمریکا به برجام مشکل‌ساز خواهد بود و بایدن را از انجام آن بر حذر داشته‌اند.

هربرت مک‌مستر، مشاور پیشین امنیت ملی دونالد ترامپ، خطاب به جو بایدن گفت: «این یک اشتباه واقعا بزرگ خواهد بود که زمان را به سال ۲۰۱۵ برگردانیم و توافق [برجام] را زنده کنیم.» او این توافق را «فاجعه سیاسی» خواند.

جان هانا هم که مشاور امنیت ملی دیک چنی، معاون سابق رییس‌ جمهوری آمریکا، بوده می‌گوید تغییر تصمیم ترامپ و بازگشت به برجام «عمیقا مشکل‌ساز» است. او گفت حتی بازگرداندن ایران به این توافق نیز سخت خواهد بود. 

بازگشت به برجام ساده‌ نیست

در حالی که به عقیده برخی تحلیلگران و رسانه‌ها بازگشت به برجام و مذاکره با ایران در دستور کار دولت بایدن قرار خواهد داشت، فایننشال‌تایمز در این زمینه نوشته این اقدامی ساده‌تر از بازگشت آمریکا به توافق پاریس و سازمان جهانی بهداشت نخواهد بود.

این نشریه اشاره کرده با آغاز گفت‌وگو میان تهران و واشینگتن، اگر آمریکا موضوع موشک‌های بالستیک ایران و حمایت از شبه‌نظامیان متحد منطقه‌ای آن را مطرح کند و یا در طرف مقابل تهران موضوع جبران خسارت خروج برجام را مورد اشاره قرار دهد، مذاکرات دشوارتر هم می‌شود.

در همین زمینه رابرت مالی، مدیر بخش خاورمیانه کاخ سفید در دولت اوباما، به این نشریه گفته: «به محض اینکه گشایش را آغاز کنید... پیچیده‌اش می‌کنید و در تعریف در مذاکراتی طولانی‌تری قرار می‌گیرید و خطر این را دارید که در این دوره مسايل به حاشیه برود.»

از سوی دیگر، تحلیلگران اهمیت این موضوع برای اسرائیل را مورد اشاره قرار داده‌اند.

آرون دیوید میلر، مذاکره‌کننده سابق حوزه خاورمیانه که هم با دولت جمهوری‌خواهان و هم دموکرات‌ها کار کرده، می‌گوید: «تنش‌ها با ایران بر سر موضوع هسته‌ای تنها موضوعی خواهد بود که ثبات را تهدید می‌کند و می‌تواند منجر به جنگ شود.»

موضوع توافق احتمالی مجدد میان آمریکا و ایران در دوره بایدن در حالی به موضوع گزارش و تحلیل رسانه‌ها تبدیل شده که دونالد ترامپ و تیم حقوقی او هنوز در حال ادامه پیگیری چالش‌های حقوقی انتخابات هستند و خود را پیروز انتخابات می‌دانند.