بالا گرفتن دوباره تنش میان تهران و ریاض؛ جدال لفظی ظریف و الجبیر
دو روز پس از ابراز تمایل مقامهای جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی برای مذاکره، محمدجواد ظریف و عادل الجبیر، دو مقام ارشد در این کشورها، به شدت از حکومتهای یکدیگر انتقاد کردند.
جبیر، وزیر مشاور در امور خارجه عربستان سعودی، روز جمعه چهارم دیماه اعلام کرد تا زمانی که جمهوری اسلامی به دنبال صدور انقلاب خود باشد، ریاض نمیتواند با ایران وارد مذاکره شود.
همزمان ظریف، وزیر امور خارجه ایران، کنسولگری عربستان سعودی در ترکیه را «کشتارگاهی در پوشش سفارت» خواند.
جبیر طی سفر به مجارستان و در دیدار با وزیر خارجه این کشور گفت: «چگونه میتوانیم با تهران وارد گفتوگو شویم، وقتی که قانون اساسی ایران دستور میدهد رژیم ایران باید انقلاب اسلامی را صادر كند.»
او مواضع جمهوری اسلامی را «دوگانه» خواند و خواستار تغییر رفتار حکومت ایران شد.
این درحالی است که محمد جدعان، وزیر دارایی سعودی، روز چهارشنبه از لزوم «گفتوگو» برای حل مشکلات منطقه سخن گفته بود. فیصل بن فرحان، وزیر خارجه عربستان سعودی هم اعلام کرده بود که این کشور آماده مذاکره با ایران است، مشروط بر اینکه تهران دیگر اهداف منطقهای خود را با خشونت به پیش نبرد.
محمود واعظی، رییس دفتر رییسجمهوری ایران، روز چهارشنبه توصیه کرده بود «به نفع منطقه» است که تهران و ریاض مشکلات خود را با یکدیگر حل کنند.
یک روز بعد ظریف در توییتی به زبان عربی نوشت: «درهای ایران همچنان برای گفتوگو با همسایگانش باز است. ما آمادگی خود را برای مشارکت در هر اقدام مکملی به نفع منطقه اعلام میکنیم. ما از هر اقدامی که امید را به مردم منطقه بازگرداند و ثبات و شکوفایی به همراه داشته باشد، استقبال میکنیم.»
جبیر اما روز پنجشنبه در واکنش به اعلام آمادگی تهران برای مذاکره با ریاض گفت که روابط با ایران زمانی به حالت طبیعی برمیگردد که تهران به حکومتی «نرمال» تبدیل شود.
در واکنش به این اظهارات، ظریف روز جمعه در صفحه توییتر خود نوشت: «کشورهای نرمال کشتارگاهها را در پوشش کنسولگری به کار نمیگیرند.»
وزیر امور خارجه ایران همچنین در واکنش به رد پیشنهاد مذاکره تهران از سوی این مقام دیپلماتیک سعودی نوشت: «کشورهای نرمال به همسایگان خود حمله نمیکنند، موجب بروز بحران انسانی نمیشوند و از مذاکره خودداری نمیکنند.» ظریف افزود: «ما برای مذاکره، پیششرط تعیین نمیکنیم.»
جبیر در بخشی دیگر از سخنان روز جمعه خود درباره ایران گفت: «تحریمها به دلیل رفتارهای خود ایران در منطقه و نه به خواست ما، وضع شدهاند.»
او افزود: «عربستان سعودی ایران را هدف حمله قرار نداده است، نه با موشک نه با نیروی نظامی، بنابراین (ایران) باید این کار را متوقف کند.»
او روز پنجشنبه در کنفرانس اقتصادی داووس گفته بود که ایران پشت موشکهایی است که شبهنظامیان حوثی یمن به سمت خاک عربستان سعودی شلیک میکنند.
همزمان با واکنش منفی جبیر به تهران، خالد بن سلمان، معاون وزیر دفاع عربستان سعودی نیز در گفتوگویی با یک رسانه کانادایی که شبکه العربیه روز جمعه آن را بازنشر کرد ایران را «بزرگترین تهدید برای منطقه و امنیت بینالملل» خواند.
این مقام سعودی گفت: «رژیم ایران و نیروهای نیابتیاش آن از یک سو و داعش، القاعده وسازمانهای تروریستی از سوی دیگر… دو روی یک سکه هستند.»
جانشین وزیر دفاع عربستان سعودی همچنین ایدئولوژی جمهوری اسلامی را «توسعهطلبانه» خواند و گفت ایران میخواهد انقلاب خود را صادر کند.
محمد بنسلمان، ولیعهد عربستان سعودی، اشاره کرد که کشورش با «افق ۲۰۳۰» نگاه به جلو دارد و ایران با «چشمانداز ۱۳۵۷» در تلاش است منطقه و عربستان سعودی را به عقب برگرداند.