دادگستری سیستان و بلوچستان اعلام کرد حسن دهواری، الیاس قلندرزهی و امید محمودزهی، سه شهروند زندانی در مناطق خاش و سراوان در این استان، بامداد یکشنبه ۱۴ دی‌ماه اعدام شدند.

این زندانیان شامگاه جمعه برای اجرای حکم اعدام به سلول‌های انفرادی زندان زاهدان منتقل شده بودند و «کمپین فعالین بلوچ» نسبت به اعدام آنان هشدار داده بود.

دادگستری سیستان و بلوچستان در اطلاعیه‌ای که روز یکشنبه منتشر شد اتهام‌های حسن دهواری و الیاس قلندرزهی را «اقدامات مسلحانه» علیه نیروهای انتظامی و همکاری با یک گروه مسلح مخالف جمهوری اسلامی اعلام کرد. 

این در حالی است که به گفته محمدرضا فقیهی، وکیل این دو نفر، درخواست اعاده دادرسی برای آنان در دبیرخانه دیوان عالی کشور ثبت شده بود و پرونده آن‌ها در نوبت تعیین شعبه قرار داشت.

بر اساس اطلاعیه دادگستری سیستان و بلوچستان، دهواری و قلندرزهی روز ۱۶ فروردین ۱۳۹۳ از سوی نیروهای اطلاعاتی استان سیستان و بلوچستان بازداشت شدند.

وکیل دهواری و قلندرزهی روز شنبه به پایگاه خبری «امتداد» گفته بود اجرای حکم این دو زندانی باید دست‌کم تا پایان دادرسی مجدد به تعویق بیفتد.

به گفته فقیهی، «پس از آنکه پرونده این دو محکوم را در دادگاه انقلاب زاهدان به دقت مطالعه کردیم یافته‌های ما این بود که روال و روند قضایی طی‌شده در قبال آن‌ها با اشکالات قضایی مواجه بوده است. حکم صادر‌شده برای آن‌ها نیز به همین ترتیب محل اشکال است.»

همچنین به گفته این وکیل دادگستری، «اقتضائات قضایی و شرعی حکم می‌کند که اگر در خصوص پرونده‌ای ایرادات به این شکل وجود داشته باشد و خانواده‌های محکومین، خود محکومان و وکلا مکررا اعلام کنند که توجهی به دفاعیات نشده و روند قضایی به درستی طی نشده و رعایت موازین قضایی در این پرونده‌ها به درستی صورت نگرفته به گونه‌ای که ممکن است حکم صادره در معرض نقض قرار گیرد، درنگی صورت گیرد.»

بر اساس گزارش‌ها حسن دهواری، ۲۸ ساله و پدر پنج کودک، و الیاس قلندرزهی، ۲۱ ساله و پدر یک دختر، تحت شکنجه و ۱۱۲ روز انفرادی قرار گرفته بودند و حکم صادره علیه آنان بر اساس «اعترافات اجباری» بوده است.

این گزارش‌ها می‌افزاید شلاق زدن، بستن کلاه آهنی به سر و وارد کردن شوک برقی، کشیدن ناخن‌های دست و پا،  بازداشت همسر و تهدید به تجاوز به او مقابل دوربین روشن، از جمله شکنجه‌هایی بوده که علیه آنها اعمال شد.

همچنین در اطلاعیه دادگستری سیستان و بلوچستان، امید محمودزهی به «مشارکت در آدم‌ربایی و قتل» متهم شده است. این در حالی است که اطلاعات بیشتری درباره این زندانی از سوی منابع مستقل گزارش نشده است.

بنابر گزارش نهادهای بین‌المللی، ایران به تناسب جمعیت خود بیشترین میزان اجرای حکم اعدام در جهان را دارد.

بر اساس گزارش هرانا، در طول سال ۲۰۲۰ میلادی که سه روز پیش به پایان رسید دست‌کم ۲۳۶ شهروند در ایران اعدام شدند و ۹۵ تن دیگر به اعدام محکوم شدند.

این در حالی است که اغلب اعدام‌های صورت گرفته در ایران توسط دولت یا دستگاه قضایی اطلاع‌رسانی نمی‌شوند.