خطر کمبود دارو برای دستکم ۲۰۰ هزار بیمار خاص زیر سایه همهگیری کرونا
در حالی که طی روزهای گذشته تناقض در اظهارات مقامهای دولتی و نهادهای حوزه سلامت درباره کمبود تجهیزات پزشکی و دارو برای مقابله با کرونا افزایش یافته؛ برخی گزارشهای رسمی حاکی از کمبود ذخایر دارو و خون برای بیماران خاص است.
مقامهای سازمان غذا و داروی ایران در ماههای گذشته بارها به تولید حدود ۹۸ درصد داروهای مورد نیاز در داخل این کشور اشاره کردهاند، اما همچنان بر اساس همین گفتهها، داروی بیماران خاص از طریق واردات تامین میشود.
فرزاد اختراعی، رییس سندیکای مواد موثره دارویی، روز پنجشنبه ۲۸ فروردینماه در گفتوگو با رادیو سلامت به نیاز حدود سه درصدی به واردات دارویی اشاره کرد و آن را مربوط به «انسولین»، «مشتقات خونی» و «داروی بیماریهای خاص و صعبالعلاج» دانست.
طی هفتههای گذشته علاوه بر کمبود تجهیزات و داروهای لازم در مراکز درمانی برای مقابله با کرونا که سازمان نظام پزشکی و مقامهای دانشگاههای علوم پزشکی آن را به صورت رسمی تایید کردهاند، گزارشهایی از کمبود ذخایر خونی و دارویی برای بیماران خاص و مشکل در واردات آن منتشر شده است.
در استان مازندران مهرنوش کوثریان، رییس هیات مدیره انجمن حمایت از بیماران تالاسمی، روز ۱۶ فروردینماه از کاهش اهدای خون خبر داد و گفت: «در بخشهای تالاسمی مازندران با مشکل مواجه شدهایم.»
او به باشگاه خبرنگاران جوان گفت در اثر این کمبود به فرد بیمار تالاسمی به جای سه واحد خونی یک واحد اهدا میشود.
همزمان در آذربایجان غربی نجیبه سلامت، مدیرعامل انجمن تالاسمی، از مشکل دارو و کمبود خون برای این بیماران خبر داد.
او به خبرگزاری ایسنا گفت با وجود ایرانی بودن بیشتر داروهای این بیماری، بیماران در تهیه داروهایی از جمله دسیفر با مشکل مواجه شدهاند.
این در حالی است که حسن روحانی و سعید نمکی، رییسجمهوری و وزیر بهداشت، هم پیش از بحران کرونا و هم با وجود همهگیری آن طی هفتههای گذشته کمبود دارو و تجهیزات در کشور را رد کردهاند.
سابقه کمبود دارویی پیش از کرونا
کمبود دارویی برای برخی بیماریها در کشور، به خصوص برای بیماران خاص، پیش از شیوع کرونا نیز گزارش شده بود.
محمودرضا پیروی، دبیرکل جمعیت هلال احمر، با تایید کمبود ۴۰۰ قلم دارو در بهمنماه به خبرگزاری ایسنا گفته بود که به دلیل «تحریمها و سختی نقل و انتقال مالی» و «کاهش تخصیص ارز دولتی» تهیه دارو با مشکل مواجه شده است.
علی توانا، عضو هیات علمی دانشگاه مشهد، نیز در اسفندماه به تشدید مساله کمبود داروهای خاص نسبت به سال ۱۳۹۷ اشاره کرده بود.
او علاوه بر بیماری دیابت، داروی بیماریهای قلبی و فشار خون را نیز متاثر از این مساله دانست.
طی ماههای گذشته مقامهای دانشگاه علوم پزشکی هم گزارشهای رسمی از کمبود انسولین برای بیماران دیابتی در استانهای خراسان رضوی، اصفهان و یزد گزارش کرده بودند.
این در حالی است که وزیر بهداشت حتی کمبود انسولین را نیز رد کرده است.
یکی دیگر از مشکلات بیماران خاص همزمان با بحران کرونا اختلال داروهای مورد استفاده برای این بیماری با بیماری فعلی آنهاست.
خبرگزاری ایرنا روز چهارشنبه به نقل از لیلا صادقی، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، نوشته بود که داروهای کرونا دارای «هیدروکسی کلرکین» است که ممکن است موجب همولیز در بیماران مبتلا به فاویسم، بیماری کمبود آنزیم و آسیب به گلبولهای قرمز، شود.
تشکیل سامانه برای توزیع داروهای خاص
رد کمبود دارو در سطح دولت و ریاستجمهوری همزمان با آن است که مهدی شادنوش، رییس مرکز مدیریت پیوند و درمان بیماریهای وزارت بهداشت، روز سهشنبه تاثیر شیوع کرونا بر تهیه دارو برای بیماریهای خاص را تایید کرد.
او از ایجاد یک سامانه از ابتدای خردادماه برای ثبت این بیماران از سوی دانشگاههای علوم پزشکی و اختصاص دارو به آنها خبر داد.
بر اساس اظهارات سال گذشته مقامهای وزارت بهداشت، دستکم ۲۰۰ هزار بیمار نادر و خاص در ایران وجود دارد.
بیماران اصلی تشکیلدهنده این دسته بیماران خاص از جمله تالاسمی، هموفیلی و دیالیزی گزارش میشوند و آنچنان که رییس مرکز مدیریت پیوند و درمان بیماریهای وزارت بهداشت پیشتر در گفتوگو با وبسایت خبری انصافنیوز اشاره کرده شمار این بیماران در حال افزایش باشد.
علاوه بر این فاطمه هاشمی، مدیرعامل بنیاد بیماریهای خاص، اردیبهشتماه سال گذشته از وجود ۱۱۰ تا ۱۱۵ هزار بیمار سرطان به صورت سالانه خبر داده بود، که اکنون در بحران کرونا و مشکلات تامین ارز و واردات ممکن است تهیه داروهای آنها نیز با مشکل روبهرو شده باشد.