هم‌زمان با ادامه واکنش‌ها به ویدیوی کشتار هزاران قطعه جوجه یک‌روزه در چند واحد تولیدی ایران؛ مقام‌های رسمی دستور ستاد تنظیم بازار برای افزایش تولید و بخشنامه انجمن جوجه یک‌روزه مبنی بر معدم‌سازی را دلیل این مساله عنوان می‌کنند.

در همین زمینه محمدرضا صدیق‌پور،‌ دبیر انجمن تولیدکنندگان جوجه یک‌روزه،‌ روز شنبه ۳۰ فروردین‌ماه به خبرگزاری ایسنا گفت که ستاد تنظیم بازار در دی و بهمن‌ماه سال گذشته دستور افزایش تولید برای روزهای عید و ماه رمضان را داده بود که موجب مازاد دست‌کم ۱۰ درصدی جوجه شد.

او دلیل اصلی کشتار این جوجه‌ها از سوی واحدهای تولیدی را کاهش قیمت مرغ زنده و جوجه و همچنین تحمیل ضرر به تولیدکنندگان عنوان کرد. رسانه‌ها از کاهش قیمت هر قطعه جوجه از دو هزار و ۵۰۰ تومان به ۵۰۰ تومان گزارش داده‌اند.

روزنامه دنیای اقتصاد روز یکشنبه به نقل از حبیب‌الله اسدنژاد،‌ سخنگوی کانون انجمن صنفی مرغ‌داران،‌ به بخشنامه‌ انجمن جوجه یک‌روزه برای اعدام ۱۵ میلیون قطعه جوجه به دلیل «شرایط بازار» اشاره کرده است.

از سوی دیگر رسانه‌ها و کارشناسان به مشکلاتی از قبیل کمبود ذرت و سویا به عنوان نهاده اصلی خوراک دام و عدم تخصیص ارز برای واردات آن اشاره می‌کنند. در این زمینه تحریم‌های بین‌المللی و ناتوانی دولت در مدیریت نقل و انتقال مالی نیز مورد اشاره قرار گرفته است.

با ادامه واکنش‌ها،‌ انجمن جوجه یک‌روزه یکشنبه در نامه‌ای به اعضای خود بازتاب رسانه‌‌ای این موضوع را با «دلایل سیاسی مغرضانه» و «بهره‌برداری سیاسی» خواند و از ممنوع شدن کشتار جوجه‌ها خبر داد.

با تشدید بحران کرونا در ایران و توقف صادرات این مساله شکل بحران به خود گرفت.

رییس اتحادیه صنف فروشندگان پرنده و ماهی تهران روز ۲۳ فروردین‌ اعلام کرده بود در پی شیوع بیماری کرونا تقاضای مصرف گوشت مرغ ۵۰ درصد کاهش یافته است.

در ویدیوهایی که طی چند روز گذشته در رسانه‌های اجتماعی به صورت گسترده منتشر شده کارگران تعدادی از واحدهای تولید جوجه یک‌روزه در خراسان جنوبی،‌ در پی مازاد تولید با روش‌هایی از جمله آتش‌زدن و سوزاندن جوجه‌های زنده، خرد کردن آن‌ها در دستگاه،‌ زنده به گور کردن،‌ خفه‌سازی در بشکه‌های آب و روش‌های مشابه اقدام به کشتار هزاران قطعه جوجه یک‌روزه کرده‌اند.

مشخص نیست مشابه این اقدام در چه تعداد دیگر از واحد‌های تولیدی صورت گرفته باشد. انتشار این تصاویر بلافاصله با واکنش کاربران مواجه شد.

کشتار؛ روشی معمول و در حال ادامه

در همین زمینه،‌ رییس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی اظهار کرده که معدوم‌سازی جوجه‌ها اقدام «لازم و جدایی‌ناپذیر» این صنعت است. 

او اضافه کرد روش درست برای این کار استفاده از گاز کربن دی‌اکسید برای معدوم‌سازی «راحت» جوجه‌ها است.

از سوی دیگر علی ربیعی،‌ مدیرعامل مرغ مادر،‌ در گفت‌وگویی با باشگاه خبرنگاران جوان تایید کرده که کشتار جوجه‌ها با روش‌های مختلفی صورت گرفته و در روزهای شنبه و یک‌شنبه ادامه خواهد داشت تا اثر آن بر قیمت در بازار دیده شود.

ربیعی گفت مذاکرات پیشین با استانداری،‌ فرمانداری و وزارت جهاد کشاورزی در این زمینه به نتیجه‌ای نرسیده بود.

در همین زمینه احمد امیرآبادی فراهانی،‌ عضو هیات رییسه مجلس،‌ در صفحه توییتر خود نوشته است: «از مسئولان وزارتخانه صمت و جهادکشاورزی پیگیری کردم، هر دوی آن‌ها مقصر این حادثه را بانک مرکزی می‌دانند که ارز برای نهاده‌های کشاورزی تخصیص نداده است.»

واکنش متفاوت محیط زیست و جهاد کشاورزی،‌ سکوت قوه قضاییه

در حالی که سازمان حفاظت محیط زیست ایران در واکنش به انتشار فیلم کشتار این جوجه‌ها از تخلف واحدهای تولیدی و پیگیری قضایی برای توقف این اقدام خبر داده، وزارت جهاد کشاورزی از بررسی قضایی انگیزه منتشرکنندگان فیلم سخن گفته است.

مرتضی رضایی،‌ معاون وزارت جهاد کشاورزی،‌ روز شنبه ضمن اشاره به «فشار سنگین به مرغ‌داران» به عنوان دلیل کشتن جوجه‌ها به ایسنا گفت: «صحنه‌هایی که در فضای مجازی منتشر شده است قابل قبول نیست. با دادستانی صحبت شده تا بررسی شود به چه انگیزه‌ای این تصاویر منتشر شده است.»

هم‌زمان سعید محمودی،‌ مدیرکل حفاظت محیط زیست  تهران،‌ ضمن این که روش کشتار جوجه‌ها را مصداق «حیوان‌آزاری» بر شمرد اعلام کرد آن‌ها صاحب روح و جان بوده و زنده به گور کردن آن‌ها هر وجدانی را به درد می‌آورد.

این مقام محیط زیست از نامه به وزارت جهاد کشاورزی و دامپزشکی برای برخورد با این اقدامات و همچنین اخطار به سایر واحدهای تولیدی مبنی بر عدم استفاده از روش‌های مشابه خبر داد.

با آن‌که مقام‌های این دو دستگاه دولتی از ارتباط و پیگیری قضایی این موضوع خبر داده‌اند،‌ اما هنوز هیچ‌کدام از مقام‌های دستگاه قضایی ایران توضیحی درباره این موضوع نداده‌اند.

اکنون مشخص نیست آیا دولت و دستگاه قضایی از ادامه کشتار جوجه‌ها با این روش با توجه به بخشنامه ادامه آن، جلوگیری خواهند کرد.