روحانی: ترکیه در حمله به مواضع کردها در شمال سوریه تجدیدنظر کند
همزمان با خروج نیروهای نظامی آمریکا از شمال سوریه و قرار گرفتن ارتش ترکیه در موضع آغاز حمله نظامی علیه کردهای این منطقه، حسن روحانی، رییس جمهوری ایران، ضمن اشاره به ضرورت رفع نگرانی ترکیه از آنکارا خواست تا در تصمیم خود «تجدید نظر» کند.
روحانی روز چهارشنبه ۱۷ مهرماه در جلسه هفتگی هیات دولت در همین زمینه گفت: «ترکیه نسبت به مرزهای جنوبی خود نگرانیهایی دارد و حق آنهاست که این نگرانیشان برطرف شود.»
او اما تاکید کرد که باید «راه و شیوه درست» در این مسیر انتخاب شود.
رییسجمهوری ایران گفت: «شیوهای که امروز انتخاب شده و توافقاتی که در پشت پرده صورت گرفته به نفع منطقه نخواهد بود و ما از کشور دوست و برادر خود ترکیه و دولت این کشور میخواهیم که در این گونه امور دقت و حوصله بیشتری به خرج داده و در مسیری که انتخاب شده، تجدیدنظر کند.»
روحانی افزود: «در اجلاس سران سه کشور ایران، روسیه و ترکیه به صراحت اعلام کردیم که راهحل امنیت در مرزهای شمالی سوریه و جنوب ترکیه تنها با حضور ارتش سوریه امکانپذیر است و ما باید همه زمینهها را برای حضور ارتش سوریه در این مناطق فراهم کنیم.»
او در ادامه گفت نیروهای آمریکایی باید از شمال سوریه خارج شوند و کردها در این منطقه در کنار ارتش سوریه قرار بگیرند.
آنکارا: آغاز حمله به زودی همراه با ارتش آزاد سوریه
با افزایش نگرانیهای بینالمللی درباره این حمله نظامی، فخرالدین آلتون، رییس مرکز ارتباطات نهاد ریاستجمهوری ترکیه، اعلام کرده که نیروهای ارتش ترکیه «به زودی» همراه با نیروهای ارتش آزاد سوریه به مرز این کشور وارد خواهند شد.
او خواهان حمایت جامعه جهانی از این تصمیم آنکارا که به گفته او با هدف «خنثی کردن» مبارزان کرد سوری در شمال شرقی سوریه و آنچه که «رهایی مردم محلی از یوغ اراذل و اوباش مسلح» خوانده، شد.
از سویی، وزیر دفاع ترکیه نیز از ادامه یافتن آمادگی و استقرار نیروهای نظامی کشورش برای انجام حمله نظامی برنامهریزی شده خبر داده است. در همین زمینه، رویترز به نقل از مقامات ترکیه نوشته است که سربازان ترکیه با تجهیزات سنگین بخش بتونی دیوار مرزی را برداشتهاند.
این درحالی است که همزمان با تهران، واشنگتن و مسکو نیز با هرگونه اقدام نظامی علیه مواضع کردها در شمال سوریه مخالفت کردهاند.
سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، روز چهارشنبه ضمن انتقاد از تصمیم اخیر آمریکا مبنی ترک این منطقه آن را «بازی بسیار خطرناک» با کردهای سوریه خواند.
او در سفری به قزاقستان در همین زمینه گفت ایالات متحده آمریکا ابتدا از«شبه دولت» کردهای سوریه در شمال شرقی این کشور حمایت کرد ولی اکنون حمایت خود را پس گرفته است.
لاوروف همچنین از اهمیت این موضوع برای روسیه خبر داد و اضافه کرد: «چنین برخورد بیپروایی با این موضوع بسیار حساس میتواند کل منطقه را به آتش بکشد و ما باید به هر قیمتی از آن جلوگیری کنیم.»
پیشتر، دونالد ترامپ، رییس جمهوری آمریکا اعلام کرده بود «اگر ترکیه اقدام خارج از چارچوب انجام دهد، اقتصادش را نابود میکنم».
علاوه بر آن، او روز سهشنبه در یک رشته توییت در این زمینه از حمایت از کردها با «سلاح و پول» خبر داد و گفت آنها را «رها نخواهیم کرد».
آنکارا گفته است که قصد دارد به منظور بازگشت میلیونها پناهنده به خاک سوریه «منطقه امن» ایجاد کند، اما این مساله باعث نگرانی درباره اقدام نظامی شده است.
مقامات ترکیه به رویترز گفتهاند كه این حمله برنامهریزی شده هنوز آغاز نشده، اما مقدمات نهایی در حال انجام و استقرار نیروها و تجهیزات به پایان رسیده است.
همزمان با آمادگی ارتش ترکیه برای حمله نظامی، ارتش جمهوری اسلامی در اقدامی از پیش اعلام نشده بامداد روز چهارشنبه یک مانور نظامی در غرب و شمال غربی ایران در نزدیکی مرز با ترکیه برگزار کرد.
با وجود همزمانی این مانور با تحولات سوریه و اعلام مخالفت تهران با اقدام نظامی ترکیه، فرماندهان ارتش ایران «آمادگی رزمی، سرعت عمل و تحرک، جابهجایی و ارزیابی یگانها» را دلیل این رزمایش عنوان کردهاند.
وزارت امور خارجه ایران پیشتر ضمن تاکید بر بازگشت به توافق «آدنا» بین سوریه و ترکیه اعلام کرده بود که حاضر است برای گفتوگو میان رهبران این کشورها و یافتن «راه حل مسالمتآمیز» اقدام کند.
اعلام آمادگی کردها در شمال سوریه
در همین زمینه، خبرگزاری آسوشیتدپرس گزارش داده که نیروهای تحت رهبری کردها در شمال شرقی سوریه خواستار «بسیج عمومی» در امتداد مرز با ترکیه شده است.
مقامات محلی کرد اعلام کردند: «ما از مردم خود، اعم از همه گروههای قومی، درخواست میکنیم که به سمت مناطق نزدیک مرز با ترکیه حرکت کنند تا در این برهه حساس تاریخی اقدام به مقاومت کنند.»
همچنین آنها از جامعه جهانی خواستهاند كه به مسئولیتهای خود در این زمینه عمل كند زیرا «ممکن است فاجعه بشردوستانه علیه مردم ما رخ دهد».
رجب طیب اردوغان، رییسجمهوری ترکیه، پیش از اعلام رسمی خروج ارتش آمریکا از شمال سوریه گفته بود که تصمیم دارد به شبهنظامیان کرد وابسته به یگانهای مدافع خلق در شمال این کشور حمله کند.
این در حالی است که ترکیه در قالب توافق «آدنا» با سوریه تنها اجازه یافته است تا برای سرکوب گروههایی که تروریستی نامیدهاند و فقط تا «عمق پنج کیلومتری» وارد خاک سوریه شود.
مناطق شمالی سوریه، هممرز با ترکیه، عمدتا در اختیار نیروهای کرد «یگانهای مدافع خلق» است. ترکیه این نیروها را «تروریست» و شاخهای از پکک، «حزب کارگران کردستان»، میداند.
نیروهای کرد شمال سوریه، از متحدان اصلی آمریکا در منطقه به شمار میروند. این نیروها نقش مهمی در جریان نبرد با داعش و شکست آنها داشتند.