حسن روحانی، رییس جمهوری اسلامی ایران، شامگاه دوشنبه در نیویورک ضمن در دیدار با امانوئل مکرون، رییس جمهوری فرانسه، «بیانیه سران فرانسه، انگلیس و آلمان را اتهام زنی بی‌اساس به جمهوری اسلامی ایران عنوان و از آن انتقاد کرد.»

روحانی  در این دیدار ضمن تاکید بر آنچه «وظایف و مسئولیت سایر طرف‌های برجام و از جمله فرانسه برای حفظ این توافق مهم بین المللی بعد از خروج یکجانبه آمریکا» عنوان کرد، گفت که «بیانیه کشورهای فرانسه، انگلیس و آلمان را اتهام زنی بی‌اساس به جمهوری اسلامی ایران خواند و از آن انتقاد کرد.»

اشاره روحانی به بخشی از بیانیه مشترک صدراعظم آلمان، رییس جمهوری فرانسه و نخست وزیر بریتانیا است که در آن آنگلا مرکل، امانوئل مکرون و بوریس جانسون تاکید کردند: «برای ما روشن است که ایران مسئول حملات به تاسیسات نفتی عربستان سعودی است.»

هفته گذشته وقتی دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا،  گفت: «قطعی به نظر می‌رسد که ایران مسئولیت حمله به تاسیسات نفتی عربستان سعودی را بر عهده دارد»، روحانی ، روز سه‌شنبه بیست و هفتم شهریور ، در نخسین واکنش به این حملات حمله به تاسیسات نفتی عربستان سعودی را «حمله متقابل و مشروع یمنی‌ها» عنوان کرده و گفته بود: «کاری که یمنی‌ها انجام می‌دهند دفاع مشروع از خودشان و به عبارتی حمله متقابل است.»

از زمان حمله به نفتکش‌ها در بندر فجیره، حمله به خطوط نفت عربستانی سعودی، حمله به نفتکش‌ها در دریای عمان، توقیف نفتکش بریتانیایی، و سرنگونی پهپاد آمریکایی موضعی تا این حد صریح از سوی کشورهای اروپایی اتخاذ نشده بود اما حمله ۲۳ شهریور به تاسیسات نفتی عربستان سعودی اکنون سه کشور اروپایی طرف توافق جمهوری اسلامی ایران در برجام را بر آن داشت تا در بیانیه روز دوشنبه دوم مهر خود به طور مستقیم حکومت ایران را عامل این حملات بدانند.

در جریان دیدار شامگاه دوشنبه مکرون و روحانی در حاشیه اجلاس هفتاد و چهارمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد به نیویورک دو طرف در خصوص توسعه همکاری‌های دوجانبه در زمینه‌های مورد علاقه ایران و فرانسه، شرایط حساس منطقه و ابتکار جدید رییس جمهوری اسلامی موسوم به «ابتکار صلح هرمز» تبادل نظر  و بر عزم خود برای توسعه روابط و همکاری در عرصه‌های مختلف دو جانبه و بین المللی تاکید کردند.

مکرون نیز در این دیدار ضمن استقبال از طرح روحانی، به تشریح تلاش‌های  فرانسه برای کمک به اجرای برجام پرداخت و همکاری اروپا با سایر طرف‌های این توافق به ویژه روسیه و چین را ضروری دانست.

 آنگلا مرکل صدراعظم آلمان، امانوئل مکرون رییس جمهوری فرانسه و بوریس جانسون نخست وزیر بریتانیا، در بیانیه‌ای مشترکی که لحن و محتوای آن بعد از زمان توافق برجام تاکنون تا این اندازه به مواضع ایالات متحده آمریکا نزدیک نبوده است، اعلام کردند: «برای ما روشن است که ایران مسئول حملات به تاسیسات نفتی عربستان است.»

سران سه کشور آلمان، فرانسه و بریتانیا در بیانیه خود  عنوان کردند که از تحقیقات بیشتر درباره این حمله برای روشن شدن جزئیات و ابعاد آن حمایت می‌کنند.

در بخش دیگری از بیانیه مشترک  صدراعظم آلمان، رییس جمهوری فرانسه و نخست وزیر بریتانیا بر لزوم مذاکرات جدید تاکید شده است. آن‌ها در بیانیه  خود اعلام کردند: «برای اطمینان از امنیت و ثبات منطقه، ما این باورمان را تکرار می‌کنیم که زمان آن رسیده ایران مذاکراتی را برای چارچوب دراز مدت برنامه هسته‌ای‌ خود و همچنین دیگر موضوعات مرتبط با امنیت منطقه، از جمله برنامه موشکی، بپذیرد.»

محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، در نخستین واکنش رسمی به بیانیه سران فرانسه، بریتانیا و آلمان در صفحه توییتر خود نوشت: «هیچ توافق جدیدی بدون پایبندی به برجام وجود نخواهد داشت.»

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی تاکید کرد: «ناتوانی سه کشور اروپایی در اجرای تعهداتشان بدون اجازه آمریکا از ماه مه سال ۲۰۱۸ آشکار شده است. راه حل این کمبود، اراده جامع برای ایجاد مسیر مستقل،‌ عدم تکرار طوطی وار ادعاهای پوچ آمریکا و عدم ناسازگاری با برنامه جامع اقدام مشترک است. هیچ گونه توافق جدیدی پیش از پایبندی به توافق کنونی وجود نخواهد داشت.»

علاوه بر واکنش روحانی و ظریف، در تهران نیز محمد باقریف رییس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، در واکنش به بیانیه سران سه کشور اروپایی، گفت: «انگلستان،فرانسه و آلمان که تعهدات برجامی خود را انجام نمی‌دهند، در جریان جنگ ایران و عراق پشتیبان صدام حسین بودند.»