روز جهانی مبارزه با مجازات اعدام؛ افزایش درخواستها برای لغو اعدام در ایران
در آستانه روز جهانی مبارزه برای لغو مجازات اعدام، «کانون مدافعان حقوق بشر در ایران» و همچنین «سازمان گزارشگران بدون مرز» از مقامهای حکومت ایران خواستند به اعدامها و از جمله اعدام زندانیان عقیدتی پایان دهند.
شیرین عبادی، رییس کانون مدافعان حقوق بشر در ایران و برنده جایزه صلح نوبل، در این بیانیه مشترک که روز جمعه ۱۸ مهر منتشر شد نوشت: «هم اکنون بیش از سی نفر در زندانهای ایران با صدور حکم اعدام روبهرو بوده و در راهروی مرگ نگران اجرای این مجازات غیر انسانی هستند.»
او همچنین با تاکید بر تلاش مردم ایران در سالهای گذشته برای حذف مجازات مرگ از قوانین کیفری، تاکید کرد: «جامعه جهانی باید بیدرنگ به این مبارزه کمک کند.»
همچنین کریستف دولوار، دبیر اول سازمان گزارشگران بدون مرز که مقر آن در پاریس است، با اشاره به اعدام «هزاران زن و مرد و بیش از بیست روزنامهنگار از سال ۱۳۵۷ در ایران به دست دادگاههای ناعادلانه» گفت: «اعدام زندانیان عقیدتی که در برگیرنده روزنامهنگاران نیز هست، تندروانهترین گونهی سرکوب آزادی بیان است.»
او تاکید کرد: «زمان آن فرا رسیده است که جمهوری اسلامی ایران به این مجازات سنگدلانه و قرون وسطایی پایان دهد.»
کانون مدافعان حقوق بشر در ایران و سازمان گزارشگران بدون مرز همچنین از کاربران شبکههای اجتماعی خواستند تا در روز شنبه ۱۹ مهر، همزمان با «روز جهانی مبارزه برای لغو اعدام» در همه شبکههای اجتماعی با هشتگ «نه به اعدام» برای نجات جان زندانیان عقیدتی و روزنامهنگاران، اعتراض خود را به مجازات غیرانسانی اعدام بیان کنند.
این دو سازمان مدافع حقوق بشر و آزادی رسانهها در بیانیه مشترک خود آوردهاند که «قانون مجازات اسلامی» در ایران برای شمار بسیاری از جرمها و حتی تخلفهای رسانهای مجازات اعدام در نظر گرفته است.
این بیانیه با اشاره به وجود نزدیک به ۳۰ تن در «راهروهای مرگ» و در انتظار اجرای حکم اعدام در ایران، اضافه کرد که از این میان روحالله زم، مدیر پیشین کانال تلگرامی آمدنیوز (صدای مردم) در روز ۱۰ تیر از صدور حکم اعدام علیه خود مطلع شده است.
این دو سازمان تاکید کردهاند که در بیست سال گذشته دهها روزنامهنگار و شهروند-خبرنگار و وبلاگنویس به مجازات اعدام محکوم شدهاند و جمهوری اسلامی در ۵۰ سال گذشته بیشترین شمار احکام اعدام علیه روزنامهنگاران را صادر و یا اجرا کرده است.
روز پنجشنبه نیز «فدراسیون بینالمللی حقوق بشر» در گزارشی اعلام کرد اعدامهای بدون دادرسیدر ایران «لکهای پاکنشدنی» در پرونده حقوق بشر این کشور به شمار میرود.
این فدراسیون در گزارش ۶۰ صفحهای خود با عنوان «هیچ کس بخشوده نیست؛ شیوع استفاده از مجازات اعدام در ایران» مجازات اعدام را نقض صریح چندین حق اساسی از حقوق بشر خواند.
بنا بر این گزارش، دستکم ۲۵۱ نفر در سال ۲۰۱۹ و بیش از ۱۹۰ نفر در ۹ ماه اول سال ۲۰۲۰ اعدام شدهاند. این فدراسیون همچنین اعدام کودکان و زنان در ایران را مورد انتقاد قرار داد.
از سوی دیگر، بر اساس نتایج نظرسنجی اخیر موسسه «گمان»، ۷۰ درصد ایرانیان یا کاملا با مجازات اعدام مخالفند یا با اجرای آن فقط در مواردی استثنایی موافقند.
بیش از ۸۵ درصد از شرکتکنندگان این نظرسنجی نیز با حکم اعدام برای مجرمانی که زیر ۱۸ سالگی مرتکب جرم شدهاند مخالفند.
جمهوری اسلامی ایران پس از چین در صدر کشورهای اجراکننده مجازات اعدام در جهان است و همچنین در زمره معدود کشورهایی است که برای متهمان زیر ۱۸ سال، حکم مجازات مرگ صادر میکند.
در هفتههای اخیر موضوع اعدام نوید افکاری با موجی از خشم و انتقاد روبهرو شد. وکیل او به نقایص متعدد در این پرونده اشاره کرده بود و گزارشهایی درباره شکنجه او در دوران بازداشت نیز منتشر شد.
همچنین جمهوری اسلامی ایران تاکنون پروتکل اختیاری میثاق جهانی حقوق مدنی و سیاسی را که خواهان لغو مجازات اعدام است، امضا نکرده و همیشه به قطعنامههای پیاپی مجمع عمومی سازمان ملل متحد که خواهان اتخاذ تصمیمی قانونی برای توقف مجازات اعدام شدهاند، رای منفی داده است.