رکود و کرونا، کودکان را آسیبپذیرتر کرد
همزمان با روز جهانی مبارزه با کار کودکان، برخی کارشناسان و نهادهای مدنی نسبت به افزایش کودکان کار به دلیل شیوع ویروس کرونا هشدار دادهاند.
محمدرضا مقدسی، مدیر و موسس وبسایت تابآوری کشور، روز جمعه ۲۳ خرداد، در گفتوگو با ایسنا، بازماندن از تحصیل، رکود اقتصادی و بالا رفتن آمار مرگ و میر افراد، به ویژه سرپرستان خانوادهها به دلیل شیوع ویروس کرونا را از عوامل مهم در افزایش شمار کودکان کار اعلام کرد.
او با اشاره به این که اکثر کودکان کار به جمعآوری و تفکیک زباله مشغولند، ادامه داد: «کودکان کار به خاطر ماهیت فعالیت و سبک زندگی که دارند، عموما از اقلام بهداشتی مثل دستکش، مواد ضدعفونیکننده و ماسک برخوردار نیستند و این موضوع آنها را در برابر کرونا آسیبپذیرتر میکند.»
همچنین پیام روشنفکر، عضو هیات علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، در یک نشست تلگرامی، درباره افزایش کودکان کار در ایران گفت: «علل افزایش کار کودک روی میز برنامهریزان توسعه و محیط زیست و آموزش و... است. این مساله البته ریشههای تاریخی و ساختاری نیز دارد و به شکاف کار و سرمایه و شکافههای قومی نیز بازمیگردد.»
سه روز پیش، محمود عباسی، معاون حقوق بشر و امور بینالملل وزیر دادگستری ایران، در ارزیابی وضعیت کودکان در این کشور، گفت: «متاسفانه کودکان و نوجوانان ما در سطح کشور در معرض انواع آسیبها و مخاطراتی هستند که بخش عمده آن نیازمند کار فرهنگی و تغییر نگرش اجتماعی است.»
او ادامه داد: «در حوزه معیشت و اوضاع اقتصادی نیز کودکان اولین قربانی این وضعیت هستند. در برخی مناطق کشور واقعا فقر سیاه دامنگیر خانوادههاست و کودکان اولین قربانی سوءتغذیه و محرومیت از حداقلهای زندگی.»
به گفته این مقام دولتی، «فقر اقتصادی و فرهنگی، بازماندگی از تحصیل، کودکان کار و خیابان، خشونت علیه کودکان، بهرهکشی و سواستفاده از کودکان، از بزرگترین چالشهای این حوزه است.»
امسال روز جهانی مبارزه با کار کودکان در حالی فرارسیده که به تازگی لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان بعد از ده سال جدال بین مجلس و شورای نگهبان به تصویب رسید.
حسن موسوی، رئیس انجمن مددکاران اجتماعی با اشاره به این لایحه گفت: «یکی از بندهای این لایحه به کودکان کار توجه دارد و به آنان میپردازد و بخشی از آن درباره پیشگیری از کودکآزاری در محیطهای کاری است.
پیشتر حبیبالله مسعودی فرید معاون اجتماعی سازمان بهزیستی کشور اعلام کرده بود که با همکاری سازمانهای مردمنهاد سالانه، حدود سه هزار و ۵۰۰ کودک در مراکز شبانهروزی و روزانه استان تهران پذیرش میشوند که خدمات مختلفی از جمله حمایت، نگهداری و توانمندسازی به آنان ارائه میشود.
شریعتمداری، وزیر کار ایران در پیامی به مناسبت روز جهانی مبارزه با کار کودکان، به حضور کودکان کار از کشورهای مختلف در ایران اشاره کرد و نوشت که این حضور موجب شده «اشکال کار کودک به صورت خشنتری در کشور رخ مینماید.»
مقامهای جمهوری اسلامی ایران بارها کودکان کار افغان، پاکستانی و دیگر کودکان خارجی را از کشور اخراج کرده است.