پس از آنکه محمدرضا شانه‌ساز، رییس سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت دلیل کمبود دارو به ویژه انسولین را «مشکلات ناشی از تحریم‌ها» عنوان کرد، محمود نجفی عرب، رییس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق بازرگانی تهران گفت که بیش از ۱/۵ برابر نیاز کشور انسولین وارد کشور شده و سپس بخش عمده‌ای از آن چون دیگر داروها به کشورهای منطقه، قاچاق شده است.

این درحالی است که شماری از کاربران توییتر در کارزاری با هشتگ #انسولین_نیست، به مقام‌های مسئول در خصوص نبود انسولین به عنوان داروی حیاتی بیماران مبتلا به دیابت اعتراض کردند.

به دنبال این اعتراض‌ها بود که عصر یک‌شنبه بیست و هفتم مهر ماه محمدرضا شانه‌ساز، رییس سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت، گفت که «کمبودهای انسولین قلمی مقطعی است و دلیل آن مشکلات ناشی از تامین ارز و انتقال آن به شرکت‌های خارجی طرف قرارداد به‌دلیل تحریم‌ها است.»

رییس سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت البته همزمان با تایید ضمنی قاچاق انسولین از ایران به کشورهای منطقه، گفت: با توجه به تفاوت فاحش قیمت انسولین در داخل ایران نسبت به سایر کشورهای منطقه، در آینده نزدیک انسولین براساس «کد ملی بیماران» توزیع خواهد شد.

شانه‌ساز درباره میزان تاثیر تحریم‌ها بر واردات دارو، گفت که «تحریم، واردات برخی از داروها و تجهیزات پزشکی را با مشکلات عدیده مواجه کرده است و در مقاطعی واردات انسولین با وقفه صورت می‌گیرد.»

همزمان محمود نجفی عرب، رییس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق بازرگانی تهران، در مصاحبه با سایت تجارت‌نیوز به صراحت از قاچاق انسولی به کشورهای دیگر خبر داد و گفت که به روال هر سال، در سال‌جاری نیز «بیش از ۱/۵ برابر نیاز کشور انسولین وارد شده است» و  با چنین وارداتی «نباید هیچ کمبودی وجود داشته باشد.»

رییس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق بازرگانی تهران  به صراحت اعلام کرد که دلیل کمبود انسولین در ایران این است که «انسولین وارد شده، مجددا صادر می‌شود یا به عبارتی از راه‌های غیرقانونی از کشور خارج می‌شود.»

نجفی عرب تاکید کرد که «قاچاق معکوس فقط مخصوص انسولین نیست» و افزود که «برای همه داروهای گران با مشکل قاچاق معکوس مواجهیم.»

رییس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق بازرگانی تهران، درباره دلیل «قاچاق انسولین ودیگر داروها از ایران به دیگر کشورهای منطقه، گفت: «تخصیص ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی که سبب می‌شود دارو با قیمت ارزان وارد شود و با دلار بازار آزاد، از مرز خارج شود.»

کمبود انسولین و کارزار #انسولین_نیست در توییتر پس از آن اوج گرفت که سازمان اطلاعات ارتش عراق چهارشنبه گذشته در اطلاعیه‌ای از توقیف بزرگترین محموله قاچاق دارو از ایران به عراق خبر داد و اعلام کرد که این محموله قاچاق دارو شامل ۱۹ کامیون بوده است.

مقام‌های وزارت بهداشت ایران در واکنش به توقیف این محموله در اظهاراتی ضد و نقیض، ابتدا گفتند که همه ۱۹ کایون داروی قاچاق از داروخانه‌های ایران خریداری شده‌است، سپس اعلام کردند که محموله قاچاق داروی توقیف شده در عراق، ایرانی نیست و پس از آن عنوان کردند که این محموله از سوی عراق از کشورهایی چون ترکیه، هندوستان، اندونزی، چین و امارات متحده عربی خریداری شده و از خاک ایران به عراق ترانزیت شده است اما توضیح ندادند که در این صورت چرا چنین محموله‌ای در خاک عراق به عنوان بزرگترین محموله «قاچاق دارو» توقف شده است.

از سوی دیگر، کیانوش جهانپور، مدیر روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت، فهرستی را به عنوان فهرست گمرک ایران از محموله توقیف شده در عراق منتشر کرد که از جمله در آن نام «انسولین» به عنوان یکی از اقلام اصلی داروهایی ذکر شده که در محموله توقیف شده در عراق دیده می‌شود.

موضوع «قاچاق انسولین» از ایران به کشورهای منطقه درحالی از سوی رییس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق بازرگانی تهران تایید شده است، از سوی محمدرضا شانه‌ساز، رییس سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت به طور ضمنی تایید شد که هزاران نفر از مبتلایان به دیابت در ایران اکنون با قیمت‌های چند برابری باید این داروی حیاتی و کم‌یاب را خریداری کنند.

به گفته اسدالله رجب، رییس انجمن دیابت ایران ۲۰ درصد جمعیت بالای ۲۰ سال ایران مبتلا به دیابت نوع دو هستند و سالانه حدود ۳۰۰ هزار نفر به شمار دیابتی‌ها اضافه می‌شود.

مقام‌های وزارت بهداشت در چند سال گذشته اقدامات مختلفی را برای ترویج داروهای ساخت داخل و همچنین تجویز داروهای غیر برند در ایران انجام داده‌اند، رد پای این اقدامات اکنون در موضوع کمبود انسولین نیز مشاهده می‌شود، چنانکه شانه‌ساز، رییس سازمان غذا و دارو، عصر یک‌شنبه تاکید کرد که کمبود انسولین منحصر به «انسولین قلمی» است.

این مقام وزارت بهداشت از «وفور انواع دیگر انسولین» سخن گفت و افزود:«به بیماران توصیه می‌‌کنیم با مشورت پزشک خود به‌جای قلم از ویال انسولین رگولار و ان‌اچ‌پی که هیچ تفاوتی با انسولین پن یا قلمی ندارد و به وفور در بازار یافت می‌‌شود، استفاده کنند.»