چند هفته است که داروی انسولین به سختی پیدا می‌شود، حالا بیماران دیابتی که یکی از بیشترین سهم‌‌ها را از مرگ و میر بر اثر ابتلا به کرونا را داشتند مجبور هستند برای پیدا کردن انسولین در سطح شهر تردد کنند، به داروخانه‌ها یکی یکی سر بزنند و در بیشتر مواقع با دست خالی به خانه بازگردند. برخی از‌ آن‌ها اما پس از مراجعه‌های گسترده و فرسایشی به داروخانه‌ها در نهایت دست‌ به دامن شبکه‌های اجتماعی و توییتر شدند تا شاید پیامشان را کسی بخواند که بتواند کمک‌شان کند، همین امر موجب شد در هفته‌های گذشته موجی در شبکه‌های اجتماعی برای یافتن این دارو به راه افتد.

یکی از کاربران در پی نایاب شدن قلم انسولین و یافتن آن نوشته است: «دو روزه تقریبا تمام‌ دارو‌خانه‌های تهران رو برای تهیه انسولین novorapid زیر و رو کردم. دریغ از یک عدد. حتی آزاد. به هر قیمت.ریتویت کنید لطفا شاید زودتر تعدادی تهیه شد.»  در همین خصوص کاربر دیگری این‌طور نوشته است« دوستان دوباره انسولین مامانبزرگم تموم شده و بابابزرگم همه داروخونه‌ها رو گشته و نیست، میشه اگه کسی میتونه پیدا کنه بهم بگه؟» اما این تنها افراد بزرگ‌سال نیستند که مصرف کننده انسولین هستند، کاربر دیگری در جست‌وجوی انسولین برای یک کودک ۱۱ ساله این‌طور نوشته است« دوستای گلم این انسولین بنفش رو برای بچه ۱۱ ساله نیاز داریم ، خواهش میکنم لطفا و لطفا کمک کنید ، خانوادش سپاس گذارتون هستن» در همین خصوص اما یک پزشک جوان درباره کمبود قلم‌های انسولین نوشته است«انسولین تو کشور پیدا نمیشه، این روزها خیلی‌ها بهم زنگ زدن گفتن انسولین پیدا کن.»

۱۱ درصد از جمعیت بالای ۲۵ سال در ایران دیابت دارند، اما بیش از یک سال است که روند عرضه انسولین به این بیماران در داروخانه‌ها از حالت طبیعی گذشته خود خارج شده و هر از چند گاهی، دسترسی دیابتی‌ها به این داروی حیاتی مورد مصرف روزانه، سخت و طاقت‌فرسا می‌شود. اما آنچه در چند هفته گذشته رخ داد، تقریبا بی‌سابقه بوده است و موجب شده در ایام کرونا این بیماران روانه خیابان‌ها شوند، این در حالی است که اگر ابتلا به کرونا در این افراد نسبت به سایر افراد یکسان باشد، ولی احتمال فوت این بیماران نسبت به سایر افراد بیشتر است و در نتیجه این بیماران به حمایت بیشتری نیاز دارند.

چندی پیش کیانوش جهانپور سخنگوی وزارت بهداشت درباره چرایی کمبود انسولین قلمی گفت« با توجه به مشکلاتی که در حوزه حمل و نقل هوایی به دلیل بروز کرونا در دنیا ایجاد شده و همزمان هم به دلیل مشکلاتی که به علت تحریم‌ها در حوزه تبادلات بانکی و واردات ایجاد شده بود و در عین حال به دلیل مشکلاتی که ممکن است بعضا به صورت مقطعی در تأمین ارز بروز کند، ممکن است ورود و عرضه برخی اقلام از جمله برخی از انواع انسولین‌های قلمی مطابق برنامه زمانی تعیین شده، پیش نرود.البته در این زمینه انواعی از انسولین قلمی که دچار کمبود در بازار است، تأمین شده و به زودی وارد شده و سپس برچسب‌گذاری شده و در داروخانه‌های منتخب توزیع می‌شود.»

جهان پور در حالی علت کمبود انسولین را مشکلات در حمل‌ و نقل و تبادلات بانکی به دلیل مشکلات تحریم عنوان کرد که برخی شرکت‌های واردکننده «دارو و تجهیزات حیاتی» به «ایران‌اینترنشنال» اعلام کردند، تقریبا از دی ماه سال گذشته ارز دولتی برای واردات اقلام حیاتی بیماران به آنها تخصیص داده نشده و به همین علت انبار آنها تقریبا خالی شده است، آن‌ها همچنین عنوان کردند که اگر ارز آن‌ها تامین شود مشکلی در واردات دارو ندارند و همانند سابق می‌توانند به کار خود ادامه دهند. 

سخنان سعید نمکی وزیر بهداشت در تیر ماه سال جاری نیز مهر تاییدی بر تخصیص نیافتن ارز دولتی به شرکت‌های وارد کننده دارو و تجهیزات پزشکی است. او در مراسم افتتاح خط تولید انسولین قلمی که به صورت ویدئو کنفرانس در تیر ماه سال جاری برگزار شد، گفت« سال گذشته با همدلی توانستیم بیش از ۶۰۰ میلیون دلار ارزبری دارو را کاهش دادیم که در واقع بیش از ۲۰ درصد از مصرف ارز دارو در سال ۱۳۹۷ بود. این اتفاق به دنبال این افتاد که ما ۲۵ درصد واردات داروهای خارجی که مشابه داخلی داشتند، کاهش دادیم و توانستیم ۳۰ درصد تولید داروهای داخلی را افزایش داریم. امسال هم این حرکت را ادامه می‌دهیم تا  در سالی که سال جهش تولید به فرمایش مقام معظم رهبری است، خوشبختانه به جایگاه ویژه‌ای در تولید  دارو و مواد اولیه دارویی و به ویژه داروهای های تک دست پیدا کنیم.»

البته شواهد نشان می‌دهد کاهش تخصیص ارز به شرکت‌های وارد کننده دارو و تجهیزات پزشکی و روی آوردن به دارو‌های تولید داخلی نه در راستای جهش تولید داخل، بلکه در جهت کاهش درآمد ارزی در پی افت فروش نفت است. اگرچه سختی صادرات نفت و قیمت پایین آن به‌عنوان یک واقعیت فعلی اقتصاد در بروز تنگنای ارزی و محدودیت شدید منابع پول‌های خارجی تحت اختیار دولت، موثر است، اما ضعف سیاست ناشی از ابقای ارز ۴۲۰۰ تومانی نیز به شرکت‌های وارد کننده دارو و تجهیزات پزشکی در شرایط ایجاد شده در این حوزه چندان بی‌تاثیر نیست. 

مشکل هرچه که باشد، نبود ارز، سیاست‌های غلط ،نبود برنامه ریزی دقیق یا فساد در حوزه سلامت، تنها افرادی که از نایاب شدن انسولین آسیب می‌بینند، بیماران دیابتی هستند. «انسولین» برای دیابتی‌های نوع یک، حکم «مایع تضمین حیات» را دارد، این افراد باید قبل از هر وعده غذا، «انسولین» به زیر پوست بدن خود تزریق کنند در غیر این صورت، قند خون آنها به محض خوردن هر نوع خوراکی بدون تزریق انسولین،‌ خیلی سریع و شدید افزایش پیدا می‌کند و باعث آسیب به عروق، کلیه، قلب و سایر اعضای حساس بدن می‌شود.