سامانه رایسنجی؛ سازوکار جدید اصلاحطلبان برای بستن لیستهای انتخاباتی
کلیات طرح سرا، سامانه رایسنجی اصلاحطلبان شامگاه یکشنبه دوازدهم آبان در بیست و دومین جلسه شورایعالی سیاستگذاری اصلاحطلبان به تصویب رسید.
سامانه رایسنجی اصلاح طلبان پیشنهاد کارگروه سیاستها و راهبردهای شورای عالی سیاستگذاری اصلاحطلبان به نشست عمومی این شوراست و هدف آن به گفته اصلاحطلبان گامی جدید برای «انتخاب دموکراتیکتر، شفافتر و کارآتر نامزدهای جبهه اصلاحطلبان در یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی» است.
شورایعالی سیاستگذاری اصلاحطلبان و به ویژه محمدرضا عارف، رییس این شورا و همچنین محمد خاتمی که اعضای این شورا از نزدیکان و منصوب او هستند بهخاطر عملکرد فراکسیون امید مجلس دهم به شدت مورد انتقاد بدنه این جناح قرار دارند.
این انتقادات بهویژه بعد از اعتراضات سراسری دی ۱۳۹۶ ابعاد گستردهتری به خود گرفت و بهدلیل مواضع چهرههای شاخص جناح اصلاحطلب در قبال این اعتراضات که در مواردی آشکار از سرکوب اعتراضات حمایت کردند سبب کاهش شدید پایگاه اجتماعی اصلاحطلبان شد.
روند از دست رفتن پایگاه اجتماعی اصلاحطلبان که عملکرد دولت حسن روحانی در دو سال گذشته به آن شتاب بیشتری نیز بخشید سبب شد که از جمله جمعی اصلاحطلبان در نامهای که با عنوان « نامه صد فعال اصلاح طلب به خاتمی»، نوشتند: «در میان بخشهایی از مردم، این تصور ایجاد شده که اصلاحات دیگر توان ایجاد تغییر در زیست اجتماعی ایشان را نداشته و باید در جستجوی راههای دیگری برای تغییر بود.»
اولین واکنش اصلاحطلبان و از جمله خاتمی افزودن نام چند تن از نویسندگان همین نامه به شورایعالی سیاستگذاری اصلاحطلبان بود و اکنون با نزدیک شدن به انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی، اصلاح طلبان در دومین واکنش عملی به کاهش پایگاه اجتماعی خود، اعلام کردند که بهدلیل انتقاداتی که در خصوص سازوکار محفلی انتخاب نامزدهای لیست این جناح وارد شده است، سامانه رایسنجی اصلاح طلبان را در دستور کار خود قرار دادهاند.
به این ترتیب این طرح در جلسه شامگاه یکشنبه دوازدهم آبان شورایعالی سیاستگذاری اصلاحطلبان مطرح و به بحث گذاشته شد و پس از استماع نظرات موافقین و مخالفین، کلیات آن به تصویب رسید.
پرستو سرمدی، عضو شورایعالی سیاستگذاری اصلاحطلبان بعد از این جلسه گفت: «این شورا در جلسه یکشنبه شب خود، با تصویب طرح سرا، تصمیمگیری درباره لیست انتخاباتی را به بدنه اجتماعی خود واگذار کرد و اصلاحطلبان با عضویت در یک سامانه رایسنجی، میتوانند در گزینش نامزدهای انتخابات مجلس شرکت کنند.»
وی گفت که با اجرای این طرح، تصمیمگیری در مورد انتخابات از نهاد بالادستی شورای عالی به بدنه اجتماعی اصلاحطلبان منتقل میشود، و به این ترتیب نهادهای بالادستی در جریان اصلاحات تنها مجری تصمیمات بدنه اجتماعی اصلاحات خواهند بود.
سرمدی با تاکید بر اینکه «محمد خاتمی، از موافقان این طرح است» گفت: «اصلاحطلبان با این تغییر نشان دادند، تغییرات اجتماعی را درک میکنند و امکان افزایش انسجام جبههای بر پایه دموکراسی درونی در آنها وجود دارد.»
این عضو شورای عالی سیاستگذاری اصلاحطلبان گفت: «امیدواریم این تحول، به بازگشت پویایی و تحرک به جامعه کمک کند و بقیه جریانهای سیاسی نیز با الگو قرار دادن این طرح، خواسته جامعه را در تصمیمگیریهایشان ملاک قرار دهند.»
تاکنون جزییات سامانه رایسنجی اصلاحطلبان اعلام نشده است اما به طور کلی آنها این سامانه را از طریق سایت اینترنتی معرفی میکنند که در صورت تصویب نهایی طراحی و اجرا خواهد شد تا در جریان تعیین نامزدهای انتخاباتی در سراسر ایران، اصلاحطلبان در آن ثبتنام کرده و نامزدهای هر شهر را با رای خود انتخاب کنند. با این حال هنوز مشخص نیست که چه ضوابطی برای ثبتنام در این سایت مشخص خواهد شد.
اصلاحطلبان در جریان انتخابات بحثبرانگیز سال۱۳۸۸ سازوکاری برای نظارت بر سلامت انتخابات طراحی و اجرا کردند اما این سازوکار که مبتنی بر «پیامک» و گزارش تخلف از این طریق بود یک روز قبل از انتخابات با اختلال به دلیل قطع پیامک مواجه شد. شورای نگهبان آن سازوکار را دخالت در امور خود دانست و کار به جایی رسید که علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، صبح روز رایگیری به صراحت گفت که دستور قطع پیامکها را شخصا صادر کرده است.
به این ترتیب اصلاحطلبان برای راهاندازی سامانه رایسنجی سرا احتمالا با موانعی در درون حکومت برای اجرای آن مواجه خواهد شد و موانعی نیز برای جلب نظر و مشارکت بدنه اجتماعی خود در پیش دارند و این درحالی است که برآوردهای هر دو جناح سیاسی جمهوری اسلامی از کاهش شدید مشارکت در انتخابات آتی حکایت دارد.