ظریف در سفری غیرمنتظره به محل نشست سران گروه هفت در فرانسه رفت
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، در سفری اعلام نشده به شهر بیاریتز فرانسه، محل نشست دو روزه سران کشورهای عضو گروه هفت، رفت و بار دیگر با مقامهای ارشد فرانسوی دیدار کرد.
یک مقام کاخ سفید اعلام کرد که دونالد ترامپ رییسجمهوری آمریکا از ملاقات وزیر امور خارجه ایران با مقامهای فرانسوی در حاشیه نشست گروه هفت از قبل آگاه نبوده و غافلگیر شده است. امانوئل مکرون رییسجمهوری فرانسه میگوید به دنبال کاهش تنش میان ایران و آمریکا است.
پیشتر عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، تایید کرده بود محمدجواد ظریف برای رایزنی درباره برجام به فرانسه رفته است.
او روز یکشنبه سوم شهریورماه در توییتی نوشت وزیر امور خارجه ایران به دعوت ژان ایو لو دریان، همتای فرانسوی خود و برای «ادامه رایزنیها درخصوص ابتکارات اخیر میان روسای جمهور ایران و فرانسه، وارد شهر بیاریتز محل برگزاری اجلاس سران گروه هفت شد».
موسوی با این حال امکان «ملاقات یا مذاکره» ظریف با هیات آمریکایی در این سفر را رد کرد.
یک مقام کاخ ریاستجمهوری فرانسه گفت که ظریف وزیر امور خارجه در حاشیه نشست سران گروه هفت با همتای فرانسوی خود درباره شرایط لازم برای کاهش تنشها بین ایران و واشینگتن در حال مذاکره است.
دادههای وبسایت «فلایت رادار۲۴» که پروازها را ردگیری میکند نشان داده بود یک هواپیمای دولتی ایراندر شهر بیاریتز فرانسه، محل برگزاری نشست گروه هفت فرود آمده است.
رهبران هفت کشور صنعتی جهان در فرانسه گرد هم آمدهاند تا تنشها میان ایران و آمریکا را کاهش دهند.
دونالد ترامپ، رییس جمهوری آمریکا، درباره سفر ظریف به فرانسه «نظری ندارد».
پیشتر، امانوئل مکرون، رییس جمهوری فرانسه، اعلام کرد اختیار رسمی از رهبران گروه هفت برای پیغام دادن به ایران ندارد، اما به مذاکره با تهران در هفتههای آینده برای تنشزدایی ادامه خواهد داد.
او روز یکشنبه گفت: «ما دیروز درباره ایران گفتوگو کردیم و توانستیم دو خط مشترک بیابیم: هیچ عضوی از گروه هفت نمیخواهد ایران به بمب هستهای دست یابد، و اینکه تمام اعضای گروه هفت عمیقا به ثبات و صلح در منطقه اعتقاد دارند.»
رییس جمهوری فرانسه در عین حال تاکید کرد هیچ اختیار رسمی از سوی اعضای گروه هفت به او داده نشده و به همین خاطر «ابتکارعملهایی که آغاز شده ادامه خواهند یافت تا این دو هدف به دست بیاید».
پیش از این، ترامپ اظهارات همتای فرانسوی خود را درباره اینکه اعضای گروه هفت توافق کردهاند مکرون از طرف آنها به ایران پیغام بفرستد، رد کرده بود.
او در پاسخ به خبرنگاران درباره این موضوع گفت: «درباره آن گفتوگو نکردهام.»
ترامپ که در کنار آبه شینزو، نخستوزیر ژاپن نشسته بود با اشاره به تلاش اخیر او برای مذاکره با ایران گفت: «من از تلاش نخستوزیر آبه حمایت میکنم چون او در حال صحبت با ایران است... ما خودمان هم برای مذاکره [با ایران] تلاش میکنیم. اما نمیشود جلوی مردم را گرفت که حرف نزنند. اگر میخواهند حرف بزنند، بزنند.»
قبلتر از آن، یک منبع از نهاد ریاستجمهوری فرانسه خبر داده بود رهبران کشورهای عضو گروه هفت، از مکرون خواستهاند با هدف آرام کردن تنشها در منطقه خلیج فارس با ایران وارد گفتوگو شده و پیامهای این کشورها را به اطلاع مقامهای جمهوری اسلامی برساند.
این مقام فرانسوی گفته بود: «به رییسجمهوری [مکرون] در مقام ریاست گروه هفت این اختیار داده شد که با مقامهای ایرانی گفتوگو کرده و پیام این گروه را بر اساس آنچه شب گذشته (شنبهشب دوم شهریور) مورد تبادلنظر قرار گرفت به اطلاع آنان برساند.»
با بالا گرفتن تنشها در ماههای اخیر بین ایران و آمریکا، مکرون سیاست فعالی را در راستای تنشزدایی در پیش گرفته است و مرتب با حسن روحانی، همتای ایرانیاش، گفتوگوی تلفنی داشته است.
او گفته است برای حل و فصل تنشهای ایران و آمریکا پیشنهاداتی دارد. این تنشها از زمانی آغاز شد که ترامپ یکجانبه از توافق هستهای برجام در سال گذشته خارج شد و تحریمهای شدیدی را علیه ایران برقرار کرد.
تحریمهای نفتی اعمالشده علیه ایران اقتصاد این کشور را بهشدت تحت فشار گذاشته است. در ماههای اخیر، حملات خرابکارانهای به نفتکشهای عبوری از آبهای جنوبی ایران صورت گرفت که آمریکا و برخی دیگر کشورها انگشت اتهام را به سمت ایران گرفتند اما جمهوری اسلامی هرگونه دست داشتن در این حملات را رد کرده است. سرنگونی یک پهپاد آمریکایی به دست نیروهای ایرانی بر شدت تنشها افزود و دو کشور را تا آستانه رویارویی نظامی پیش برد.
ایران در واکنش به اعمال تحریمهای آمریکا اقدام به توقف برخی تعهدات برجامی خود کرده و این توافق را تا آستانه فروپاشی پیش برده است.
مکرون روز جمعه با محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، دیدار کرد و پیشنهاداتی مانند رفع برخی تحریمهای آمریکا یا سازوکاری برای جبران خسارات اقتصادی وارده به ایران را با او مطرح کرد.
دولت آمریکا تاکنون نشانهای از تمایل برای کاهش تحریمها از خود بروز نداده است. اما مکرون تاکید کرده لازمه هر امتیازی، پایبندی کامل ایران به مفاد برجام است.
دیدار دونالد ترامپ و بوریس جانسون در دومین روز نشست گروه هفت
همچنین بوریس جانسون، نخست وزیر بریتانیا، پیش از شروع نشست گروه هفت، برای اولین بار در این مقام با ترامپ در حاشیه این نشست در شهر بیاریتز فرانسه دیدار و گفتوگو کرد.
ترامپ در این دیدار بار دیگر به بریتانیا وعده داد که در صورت خروج از اتحادیه اروپا، واشنگتن و لندن «یک توافق بسیار بزرگ تجاری» امضا کنند.
ترامپ بار دیگر از بوریس جانسون به عنوان نخست وزیر بریتانیا تمجید کرد و گفت که هیچ کدام از متحدان آمریکا، این کشور را به دلیل تنش تجاری با چین سرزنش نکردند. این در حالی است که یک روز پیش، امانوئل مکرون، نسبت به این موضوع انتقاد کرده بود.
نخست وزیر بریتانیا نیز روز یکشنبه گفت که کشورش به طور کلی طرفدار «صلح اقتصادی» است.
جانسون همچنین در این دیدار نسبت به رسیدن به یک توافق با آمریکا و برداشته شدن موانع بر سر این راه ابراز امیدواری کرد.
این اظهارات نخست وزیر بریتانیا در حالی است که لندن برای یک خروج مطمئنتر از اتحادیه اروپا نیازمند توافق تجاری با آمریکاست.
جانسون یک روز پیش در بیاریتز گفته بود که همچنان موانع جدی بر سر راه شرکتهای بریتانیایی در آمریکا قرار دارد.
ترامپ همچنین رسیدن به یک توافق تجاری «بزرگ» با ژاپن را که مذاکرات آن از پنج ماه پیش آغاز شده، نزدیک دانست. مقامات تجاری ژاپن نیز از «پیشرفتها» در این زمینه خبر دادهاند.
رییس جمهوری آمریکا همچنین گفت که بر خلاف «رسانههای دروغپرداز» روابط آمریکا با شش کشور دیگر گروه هفت پرتنش نیست و «ما نشستهای خیلی خوبی داریم».
ترامپ همچنین درباره بازگشت دوباره روسیه به گروه کشورهای صنعتی بزرگ جهان گفت که در مذاکرات شب گذشته رهبران گروه هفت در این باره گفتوگو شد، اما اضافه کرد که هنوز نمیداند روسیه در سال ۲۰۲۰ در این گروه خواهد بود یا نه.
این در حالی است که او پیشتر خواستار بازگشت روسیه به این گروه در سال ۲۰۲۰شده بود.
روسیه در مارس سال ۲۰۱۴، پس از الحاق شبه جزیره کریمه به خاک خود، از گروه هشت اخراج شد و از آن پس این گروه، «گروه هفت» نام گرفت.
ترامپ روز شنبه نیز با مکرون دیدار و گفتوگو کرده بود. او پیش از ترک واشنگتن به مقصد بیاریتز، بار دیگر تهدید کرده بود که اگر فرانسه سیاست اعمال مالیات بر شرکتهای بزرگ آمریکایی در حوزه دیجیتال را اجرا کند، آمریکا نیز بر شراب فرانسه مالیات وضع میکند.
در گفتوگوها میان ترامپ و مکرون، علاوه بر موضوع تجارت، ایران نیز مورد بحث قرار گرفت.
آتشسوزی آمازون نیز یکی دیگر از موضوعات مورد بحث در نشست گروه هفت امسال است. این آتشسوزی همچنان مهار نشده و ارتش برزیل نیز در کنار نیروهای آتشنشانی این کشور بسیج شدهاند.