عفو بینالملل: ایران همچنان مجری یک سوم اعدامهای جهان است
سازمان عفو بینالملل در گزارش جهانی مجازات اعدام در سال ۲۰۱۸، از کاهش ۳۰ درصدی اعدامها نسبت به سال قبل از آن خبر داد و تاکید کرد که تعداد اعدامها در سال گذشته «پایینترین میزانی است که عفو بینالملل در ده سال گذشته گزارش کرده است». با این حال ایران همچنان مجری یک سوم اعدامهای جهان است.
این کاهش قابل توجه نه تنها مربوط به کاهش تعداد اعدامها در کشورهایی مانند ایران، عراق، پاکستان و سومالی است، بلکه بر اساس این گزارش، تعداد کشورهایی که در سال گذشته اقدام به اعمال مجازات اعدام کردهاند نیز کاهش یافته است.
با این وجود در سال ۲۰۱۸، برخی از کشورها خلاف این جهت حرکت کردند؛ تایلند به اولین اعدام خود از سال ۲۰۰۹ دست زد و تعداد اعدام در چندین کشور دیگر، از جمله بلاروس، ژاپن، سنگاپور، سودان جنوبی و آمریکا افزایش یافته است.
همچنین حداقل ۶۹۰ مورد اعدام در سطح جهان شناخته شده که ۷۸ درصد آن در چهار کشور ایران، عربستان سعودی، ویتنام و عراق اجرا شدهاند. اما تعداد اعدامها در افغانستان تنها سه اعدام ثبت شده است.
از طرف دیگر هیچ اعدامی در بحرین، بنگلادش، اردن، کویت، مالزی، فلسطین و امارات متحده عربی گزارش نشده است، در صورتی که این کشورهای در سال قبل از آن، مجازات اعدام را اجرا کرده بودند.
در کل از ۱۹۳ کشور در جهان، ۱۹ کشور به عنوان مجریان اعدام شناسایی شدند و ۱۷۴ کشور دیگر که نود درصد کشورهای جهان را تشکیل میدهند، عاری از مجازات اعدام بودند.
درمورد کشور چین، عفو بینالملل اعلام کرده که اطلاعات مربوط به اعدام در آن کشور بهعنوان اسرار حکومتی طبقهبندی میشود و درنتیجه گزارش این سازمان شامل آمار اعدامها در چین نمیشود.
وضعیت اعدامها در ایران
در ایران پس از اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر، تعداد اعدامهای ثبت شده از حداقل ۵۰۷ مورد در سال ۲۰۱۷ به حداقل ۲۵۳ مورد در سال ۲۰۱۸ کاهش پیدا کرد که معادل پنجاه درصد کاهش است.
همچنین ۲۵ مورد اعدام در ایران مربوط به جرایم مواد مخدر بوده است. «قتل»، «تجاوز»، «آدمربایی»، «قیام مسلحانه»، «سرقت»، «محاربه»، «فساد فیالارض»، از جمله دیگر اتهاماتی بود که با آنها در ایران مجازات اعدام صورت گرفته است.
بر اساس گزارش عفو بینالملل، دستکم ۱۳ مورد اعدام در ایران در ملا عام اجرا شده و ۷ نفر از اعدامشدگان در زمان وقوع جرم کمتر از ۱۸ سال سن داشتند.
همچنین در معدود کشورهایی مثل ایران، استناد به «اعترافاتی» که احتمال میرود از طریق شکنجه یا دیگر رفتارهای بیرحمانه، غیرانسانی و تحقیرآمیز به دست آمدهاند، منتهی به صدور رای محکومیت و اعمال مجازات اعدام شده است؛ اعدام محمد ثلاث، از دراویش گنابادی از این جمله است.
در حالی که مثل سالهای گذشته، سازمان عفو بینالملل گزارشی از اجرای سنگسار با حکم قضائی در هیچ کدام از کشورهای جهان دریافت نکرده، اما این سازمان گزارشی مبنی بر صدور دو حکم سنگسار در ایران دریافت کرد که خود قادر به تایید این گزارش نبود.